Η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙ.Π.Α) του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους της ερευνητικής γεώτρησης “Ήπειρος–1” στη Δημοτική Ενότητα Μολοσσών του Δήμου Ζίτσας Ιωαννίνων, με φορέα την Energean Oil & Gas.
Είναι η πρώτη ερευνητική γεώτρηση εδώ 25 χρόνια στην Ελλάδα,- με εξαίρεση τον Πρίνο.
Πρόκειται για το χερσαίο block που έχει παραχωρηθεί με σύμβαση το 2014 στην ελληνική εταιρεία, η οποία δραστηριοποιείται ενεργά στην έρευνα, παραγωγή και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο (Ισραήλ, Αίγυπτος) και στον Πρίνο ανοιχτά της Καβάλας.
Χρειάστηκε να περάσουν εννέα χρόνια προκειμένου να ωριμάσουν οι διαδικασίες για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση, αφού πρώτα είχαν μεσολαβήσει οι σεισμικές έρευνες, η αποχώρηση της ισπανικής Repsol καθώς και άλλα διοικητικά εμπόδια.
Το έργο που αδειοδοτείται περιβαλλοντικά, αφορά «στις εργασίες έρευνας υδρογονανθράκων μέρους της εν λόγω χερσαίας περιοχής που συνίσταται από την όρυξη μιας ερευνητικής γεώτρησης με στόχο γεωτρητικές και κοιτασματολογικές έρευνες/διασκοπήσεις, τον εντοπισμό/ανακάλυψη και επιβεβαίωση κοιτάσματος υδρογονανθράκων, τις δοκιμές, τον καθορισμό της έκτασης, την αποτίμηση των εμπορικά εκμεταλλεύσιμων ποσοτήτων στο πλαίσιο του Βασικού Σταδίου Ερευνών που περιλαμβάνεται στο γενικότερο επενδυτικό πλάνο του Προγράμματος Έρευνας και Εκμετάλλευσης Ιωαννίνων».
Το γήπεδο που θα πραγματοποιηθεί η ερευνητική γεώτρηση έχει συνολικό εμβαδόν 52.916,71 m2 (ή 53 στρ. περίπου), ενώ εντός του γηπέδου, ο χώρος εγκατάστασης του γεωτρύπανου και των συνοδών του εγκαταστάσεων καταλαμβάνει έκταση εμβαδού 27.249,26 m2.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά
Όπως περιγράφεται, ο βασικός σχεδιασμός – μεθοδολογία της μελέτης για την έρευνα και το τεχνικό αντικείμενο του έργου, περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα έργα/εργασίες για την προετοιμασία και διαμόρφωση του χώρου/γηπέδου εντός του οποίου αναπτύσσονται: χώρος εγκατάστασης του γεωτρύπανου, χώρος επιχώσεων (στην περίμετρο του χώρου εγκατάστασης του γεωτρύπανου), λοιπές απαιτούμενες υποστηρικτικές υποδομές (π.χ. εγκαταστάσεις αποθήκευσης εξορυκτικών αποβλήτων, δεξαμενή προσωρινής αποθήκευσης ύδατος, εγκαταστάσεις γραφείων, αποθηκών, εργαστήριο, ιατρείο, κ.λ.π.), την κατασκευή της οδοποιίας πρόσβασης και της οδού ασφαλείας, και τέλος την όρυξη της ερευνητικής γεώτρησης με χρήση γενικά αποδεκτών και ενδεδειγμένων τεχνικών μέσων και μεθόδων δοκιμών παραγωγής, σύμφωνα με τους κανόνες επιστήμης και τέχνης της πετρελαϊκής βιομηχανίας για την έρευνα υδρογονανθράκων.
Σημειώνεται ακόμη, ότι για την περιβαλλοντική έγκριση του σχεδίου/προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην περιοχή των Ιωαννίνων έλαβε χώρα σχεδιασμός ανωτέρου επιπέδου, ήτοι διενεργήθηκε Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Στα στοιχεία που ελήφθησαν υπόψη, υπενθυμίζεται ότι έχει ολοκληρωθεί η φάση του Βασικού Σταδίου Έρευνας του Προγράμματος Έρευνας και Εκμετάλλευσης Ιωαννίνων που αφορούσε την εκπλήρωση των ελάχιστων εργασιών και δαπανών για σεισμικές έρευνες του υπεδάφους στο σύνολο της Συμβατικής Περιοχής, ήτοι γεωλογικές, γεωφυσικές, γεωτρητικές, κοιτασμοτολογικές έρευνες και σεισμικές διασκοπήσεις (2D και 3D) με σκοπό τον εντοπισμό κοιτασμάτων, που διενεργήθηκαν υπό λεπτομερές πλέγμα μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος, με βάση κατάλληλο Περιβαλλοντικό Σχέδιο Δράσης και αφού καταρτίστηκαν οι σχετικές Περιβαλλοντικές Μελέτες Βάσης (ΠΜΒ ή Environmental Baseline Survey – EBS) με σκοπό αφενός την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του περιβάλλοντος κατά την υπογραφή της Σύμβασης και αφετέρου τη συλλογή περιβαλλοντικής πληροφόρησης, ώστε να συμπληρωθούν τα υφιστάμενα δεδομένα που προκύπτουν από τη βιβλιογραφία, επιστημονικές εργασίες και άλλες πηγές.
Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι η παρούσα φάση αφορά την ολοκλήρωση του Βασικού Σταδίου Ερευνών του Προγράμματος Έρευνας και Εκμετάλλευσης Ιωαννίνων με την εκπλήρωση των ελάχιστων εργασιών και δαπανών για τις εργασίες έρευνας και την όρυξη ερευνητικής γεώτρησης, ώστε να διαπιστωθεί επί του πεδίου η ύπαρξη δομών στο υπέδαφος ικανών να φιλοξενήσουν υδρογονάνθρακες, που είναι και το αντικείμενο της «ΜΠΕ-ΙΩΑΝ» που εκπονήθηκε για την περιβαλλοντική αδειοδότηση της. Ο σχεδιασμός της ερευνητικής γεώτρησης που περιλαμβάνεται στη «ΜΠΕ-ΙΩΑΝ» ανταποκρίνεται στους όρους, περιορισμούς και κατευθύνσεις που έχουν τεθεί δια της απόφασης του ΥΠΕΝ τον Δεκέμβριο του 2014, καθώς αποτελεί τη λύση με το μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Όπως τονίζεται, από τη στάθμιση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της δημοσιοποίησης και της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης της «ΜΠΕ-ΙΩΑΝ», διαπιστώθηκε ότι, άπαντες οι γνωμοδοτούντες φορείς που διατύπωσαν απόψεις δεν εξέφρασαν αντιρρήσεις επί του περιεχομένου της και συναινούν για την πραγματοποίηση του έργου με τους αντίστοιχους όρους – προϋποθέσεις αρμοδιότητας τους οι οποίοι ελήφθησαν υπόψη και ενσωματώθηκαν ως όροι στην ΑΕΠΟ, ενώ διαφαίνεται, επί της αρχής, να υπάρχει κοινωνική αποδοχή του έργου, βάσει της σχετικής απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Όσον αφορά στις διατυπωθείσες παρατηρήσεις (προτάσεις – σχόλια/απόψεις – ενστάσεις/αντιρρήσεις κ.λ.π.,) επί του περιεχόμενου της «ΜΠΕ-ΙΩΑΝ», το σχεδιασμό του έργου της ερευνητικής γεώτρησης και του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων γενικότερα, αυτές εξετάστηκαν και αποτέλεσαν αντικείμενο ειδικής τεχνικής έκθεσης, από την αξιολόγηση της οποίας κρίνεται ότι, όλα τα θέματα που τέθηκαν κατά τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης της «ΜΠΕ-ΙΩΑΝ» εξετάστηκαν ενδελεχώς και απαντώνται/αντικρούονται στο σύνολο τους με εκτενή και αναλυτική αιτιολόγηση που βασίζεται σε στοιχειοθετημένα επιχειρήματα.
Τι θα συμβεί στη συνέχεια
Πηγές της Energean χαρακτηρίζουν θετικό το γεγονός της έκδοσης της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) και τη χαρακτηρίζουν ορόσημο στο εθνικό σχέδιο που ανακοίνωσε την Άνοιξη του 2022 ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης για την έρευνα των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας.
Μάλιστα η δημόσια διοίκηση κινήθηκε μέσα σε πέντε μήνες για την έκδοση της απόφασης από τότε που η Energean υπέβαλε τη Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων στην περιοχή της γεώτρησης.
Η εταιρεία θα προχωρήσει σε πρώτη φάση στην ενδελεχή μελέτη της ΑΕΠΟ και στη συνέχεια θα προχωρήσουν στο σχεδιασμό του έργου της γεώτρησης.
Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα απαιτηθεί παράταση της συγκεκριμένης φάσης της ερευνητικής γεώτρησης, η οποία λήγει τον Απρίλιο του 2024. Τότε εκπνέει η συγκεκριμένη προθεσμία.
Ο εκτιμώμενος, ανεπίσημα, χρόνος της πρώτης γεώτρησης τοποθετείται χρονικά προς το δεύτερο εξάμηνο του 2024.