Η εγχώρια αγορά των ΑΠΕ ανακινήθηκε έντονα τον τελευταίο καιρό από την ανακοίνωση της υποχρέωσης εγκατάστασης συστημάτων τηλεποπτείας σε όλες της μονάδες ΑΠΕ-ΣΗΘΥΑ. Τα συστήματα αυτά λειτουργούν επί σειρά ετών σε πολλές χώρες και ήταν θέμα χρόνου εν τέλει να εφαρμοστούν και στην Ελλάδα. Μέσα σε μια ήδη θορυβημένη αγορά η οποία ταλανίζεται από το θέμα των περικοπών, προέκυψαν ερωτήματα από τους παραγωγούς-επενδυτές για τη σκοπιμότητα των συστημάτων αυτών. Αφήνοντας στην άκρη τις διάφορες θεωρίες που έχουν διατυπωθεί από οπουδήποτε, θα επικεντρωθούμε εδώ στα πιο ουσιώδη ζητήματα που αφορούν τους παραγωγούς και την απόδοση των επενδύσεών τους στην πράξη: στην καθημερινή λειτουργία και τη μέρα-προς-μέρα βελτιστοποίηση της απόδοσης των έργων τους. Θέματα που τελικά αποτελούν το επίκεντρο ενδιαφέροντος, διαφύλαξης κεκτημένων και ανάγκης εξεύρεσης κάθε εργαλείου που λειτουργεί προς τη μεγιστοποίησή τους.
Τα τελευταία χρόνια με τη ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα υπήρξε ποσοτική και γεωγραφική διαφοροποίηση της παραγωγής και ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, διαμορφώνοντας έτσι ένα καθεστώς στο οποίο πρέπει να υπάρξει άμεση, αποτελεσματική και πολυεπίπεδη διαχείριση του δικτύου διανομής της. Ταυτόχρονα εμφανίστηκαν αστάθμητοι παράγοντες, εσωτερικοί ή εισαγόμενοι, οικονομικοί, γεωπολιτικοί και άλλης φύσης, οι οποίοι συνέβαλλαν στην αύξηση της αστάθειας που επιδρά στο σύστημα. Όλα αυτά σε ένα δίκτυο διανομής που δεν είχε σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβλητές αυτές εξ’ αρχής, οπότε και με την εμφάνιση των παραπάνω αμέσως εμφάνισε και αυτό τις αδυναμίες του.
Οι περικοπές αποτελούν το πρώτο – και ίσως το μοναδικό διαθέσιμο – εργαλείο του διαχειριστή για την αντιμετώπιση ασταθειών σε δίκτυο διανομής χωρίς δυνατότητα τηλεποπτείας. Αναγκαστικά εφαρμόζεται «τυφλή» αποσύνδεση ολόκληρων γραμμών διανομής, στις οποίες κατανέμεται πλήθος μονάδων ΑΠΕ, προτού οι οποιεσδήποτε αστάθειες εξελιχθούν και γιγαντωθούν προκαλώντας κατάρρευση του δικτύου. Η εξ’ ορισμού (λόγω έλλειψης των κατάλληλων μέσων) αδυναμία ορθολογικής διαχείρισης, μεμονωμένου ελέγχου των μονάδων παραγωγής και η απουσία δυνατότητας υποβιβασμού της έγχυσης αντί της πλήρους περικοπής, οδηγεί σε μαζικές και πολλές φορές άδικες περικοπές. Εκεί λοιπόν εμφανίζεται ο κρίσιμος ρόλος της τηλεποπτείας, ο οποίος όμως από πλευράς διαχειριστή δίνει τη λύση από τη μία πλευρά. Υπάρχει και η άλλη πλευρά των παραγωγών η οποία ταλανίζεται από κρίσιμα και εύλογα ερωτήματα. Γίνεται πλέον πιο επιτακτική από ποτέ η ανάγκη επίτευξης του στόχου της αδιάλειπτης παραμονής κάθε μονάδας ΑΠΕ στο δίκτυο, της μεγιστοποίησης της παραγωγής και ελαχιστοποίησης του χρόνου downtime. Τα θέματα που αναδεικνύονται σχετικά με τη διαμορφούμενη σχέση τηλεποπτείας και παραγωγής συνοψίζονται παρακάτω. Στις παρενθέσεις παρατίθενται επίσης σε απλουστευμένη μορφή τα ερωτήματα που λογικά θέτει ο κάθε παραγωγός:
- Η επιλογή και προμήθεια του εξοπλισμού τηλεποπτείας. (Ποιός θα επιλέξει τον εξοπλισμό που πληροί τις προδιαγραφές του διαχειριστή, και πώς θα μπορέσω να τον προμηθευτώ σε ανταγωνιστική τιμή; Θα είναι αξιόπιστος ή θα μου εγκαταστήσουν υλικά αμφιβόλου προελεύσεως, αφήνοντάς με εκτός συστήματος σε κρίσιμες στιγμές;)
- Η εγκατάσταση και εν συνεχεία υποστήριξη του εξοπλισμού. (Ποιός εξειδικευμένος τεχνικός θα βρεθεί να τον εγκαταστήσει και να εξασφαλίσει τη σωστή και αδιάλειπτη επικοινωνία με τα συστήματα του διαχειριστή; Και αν κάτι συμβεί, ποιος θα βρεθεί να μου επιλύσει το πρόβλημα άμεσα, ώστε να μην μείνω εκτός του συστήματος τηλεποπτείας, κάτι που επισύρει κυρώσεις; )
- Η διασφάλιση της λειτουργίας του εξοπλισμού τηλεποπτείας σε συνδυασμό με τη λειτουργία της μονάδας ΑΠΕ (Αν υπάρξει κάποια διακοπή, φταίει το πάρκο μου που ίσως παρουσίασε βλάβη, ή κάτι έχει συμβεί με την τηλεποπτεία; Πώς θα το γνωρίζω εγώ, ποιός θα μου δώσει λύση και πώς μπορεί κάποιος να παρακολουθεί ασταμάτητα τις επενδύσεις μου; )
- Η άμεση επέμβαση για επίλυση προβλημάτων (Δεν έχω τη δυνατότητα ή δεν επιθυμώ να παρεμβαίνω σε ζητήματα των μονάδων μου, πώς μπορεί κάποιος να επιβλέπει τον κάθε κρίσιμο παράγοντα που αφορά την λειτουργία και απόδοσή τους; Ποιος θα αντιληφθεί τη βλάβη και ποιος θα επιληφθεί αυτής; Πώς μπορώ να μην χάνω παραγωγή και να μην αποσυνδέομαι από το δίκτυο ή την τηλεποπτεία;
- Η μεγιστοποίηση της απόδοσης σε συνδυασμό με την αξιόπιστη εκπροσώπηση στις αγορές ενέργειας (Πώς μπορώ να είμαι σίγουρος ότι όλα λειτουργούν όπως πρέπει, πουλάω την ενέργειά μου στο δίκτυο και δεν αδικούμαι; )
Η κρισιμότητα και αλληλοσύνδεση των θεμάτων αυτών, αναδεικνύει πλέον περισσότερο από κάθε άλλη φορά την αξία την ολιστικής διαχείρισης των επενδύσεων ΑΠΕ. Αν ένας κρίκος της αλυσίδας σπάσει είναι ξεκάθαρο ότι επένδυση μένει άμεσα μετέωρη, μη παραγωγική και σε καθεστώς πλήρους αβεβαιότητας. Η τηλεποπτεία επιβαρύνει την κατάσταση, υπό την έννοια ότι κάθε ποσότητα ενέργειας που διοχετεύεται στο δίκτυο έχει πλέον μεγαλύτερη βαρύτητα αφού τίποτα πλέον δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο. Οι μονάδες ΑΠΕ θα πρέπει να είναι έτοιμες ανά πάσα στιγμή να διοχετεύσουν τη μέγιστη δυνατή ενέργεια στο δίκτυο. Η διαρκής λοιπόν επίβλεψη του ολοκληρωμένου συστήματος παραγωγής-τηλεποπτείας, η δυνατότητα άμεσης επέμβασης για επίλυση τεχνικών και άλλων προβλημάτων, μαζί με την ολοκληρωμένη εκπροσώπηση στις αγορές θα πρέπει να αποτελεί πλέον την απόλυτη προτεραιότητα για κάθε παραγωγό. Μόνο με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται τελικά η μεγιστοποίηση της απόδοσης κάθε επένδυσης μέσα στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται.
Με βάση όλα τα παραπάνω γεννάται λοιπόν ένα τελικό ερώτημα, αυτό που επείγει να απαντηθεί εν μέσω καταληκτικών ημερομηνιών για την εγκατάσταση των συστημάτων τηλεποπτείας: Ποιος μπορεί να αναλάβει όλα τα παραπάνω; Υπάρχει δηλαδή κάποιος που να μπορεί να διαχειριστεί ταυτόχρονα όλες τις παραπάνω απαιτήσεις; Κάποιος που να προσφέρει ολιστική διαχείριση για το πλήρες σύστημα παραγωγής και τηλεποπτείας, με αδιάλειπτη παρακολούθηση, άμεση τεχνική εξυπηρέτηση, εμπορική διαχείριση και αξιόπιστη εκπροσώπηση στις αγορές; Την απάντηση εδώ την δίνουν ορισμένοι αριθμοί: 11 χώρες παρουσίας και λειτουργίας. Παρακολούθηση και διαχείριση περισσότερων από 2.000 ανεμογεννητριών και 70 φωτοβολταϊκών πάρκων σε Ελλάδα και εξωτερικό με συνεχή αυξητική πορεία. 4 μονάδες εξυπηρέτησης (service units) σε όλη την Ελλάδα με πρόβλεψη επέκτασης σε περισσότερες περιοχές. 2 υπερσύγχρονα κέντρα αδιάλειπτης (24/7/365) παρακολούθησης και συντονισμού που καλύπτουν κάθε απαίτηση. 5 πεδία πιστοποίησης των παρεχόμενων υπηρεσιών κατά τα διεθνή πρότυπα ISO, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών asset management έργων ΑΠΕ σύμφωνα με το πρότυπο ISO-55001:2014. 1 πλήρως έτοιμη, δοκιμασμένη και αξιόπιστη λύση συστήματος τηλεποπτείας σε πλήρη αρμονία με τις απαιτήσεις του ΔΕΔΔΗΕ, που εφαρμόζει σε κάθε πάρκο (φωτοβολταϊκό και αιολικό), στην ανταγωνιστικότερη τιμή της αγοράς και με πλήρη υποστήριξη.
Οι αριθμοί αυτοί συνθέτουν μέρος του δυναμικού και των λύσεων που διαθέτει και προσφέρει η πρωτοπόρος εταιρεία των ΑΠΕ στην Ελλάδα, Βοώτης Α.Ε. (Wootis). Η μοναδική εταιρεία η οποία ανταποκρινόμενη σε κάθε νέα απαίτηση προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις για κάθε παραγωγό εύκολα, οικονομικά και αξιόπιστα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως οι μεγαλύτεροι εγχώριοι παραγωγοί καθώς και επενδυτικοί κολοσσοί του εξωτερικού εμπιστεύονται τη Wootis για την ολιστική διαχείριση των έργων τους, με τη σιγουριά και την ασφάλεια ενός εξειδικευμένου, πρωτοπόρου και πολύπειρου συνεργάτη. Μάθετε και εσείς πώς μπορείτε να επωφεληθείτε από τη συνεργασία σας με την Wootis, να απλουστευθεί κάθε διαδικασία που σας φαίνεται πολυσύνθετη και να απαντηθεί κάθε σας ερώτημα, τηλεφωνικά στο 210 62 51 511 ή μέσω email, info@wootis.gr. Περισσότερες πληροφορίες και στην ιστοσελίδα www.wootis.gr
Θάνος Γκανιάς, Senior Asset Manager στη Βοώτης ΑΕ.
