Ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης, αλλά και υψηλά κόστη -συγκρινόμενη με τις γειτονικές της χώρες- εμφανίζει η αγορά ΑΠΕ της Ελλάδας, σύμφωνα με έρευνα του SeeNext (βουλγαρικού think-tank) που ακτινογραφεί τον κλάδο ΑΠΕ Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Κροατίας και Σλοβενίας και εξάγει πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
Μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι:
-Η Ρουμανία είναι μακράν η μεγαλύτερη αγορά ΑΠΕ μεταξύ των πέντε, με τζίρο της τάξης των 6,6 δις. ευρώ το 2021, ποσό που αναλογεί σε πάνω από το 50% του συνολικού τζίρου και των πέντε χωρών μαζί που εκτιμάται στα 13 δις. ευρώ. Η Ελλάδα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά, με κύκλο εργασιών 3,1 δις. ευρώ το 2021 (+19% σε σχέση με το 2020). Στην τρίτη θέση είναι η Βουλγαρία, που παρουσιάζει όμως τους ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των 5 εξεταζόμενων χωρών (+44%). Σύμφωνα με τη μελέτη, ο τζίρος της ελληνικής αγοράς ΑΠΕ θα αγγίξει τα 4,5 δις. ευρώ το 2024, ενώ αυτός της ρουμανικής θα διπλασιαστεί σε σχέση με το 2021, υπερβαίνοντας τα 12 δις. ευρώ. Το στοιχείο αυτό ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό το ενδιαφέρον των ελληνικών ομίλων για την ρουμανική αγορά και φυσικά την επιλογή της ΔΕΗ να πραγματοποιήσει δυναμική είσοδο στη χώρα μέσω της εξαγοράς της Enel Romania (εάν ολοκληρωθεί). Μικρότερη δυναμική εμφανίζουν οι αγορές ΑΠΕ της Σλοβενίας και της Κροατίας, με ρυθμούς ανάπτυξης 11% και 7% αντίστοιχα.
-Η Ελλάδα αναδείχθηκε πρωταθλήτρια μεταξύ των 5 χωρών το 2021 αναφορικά με τις δαπάνες για εργατικό δυναμικό, πρώτες ύλες και αποσβέσεις που ανήλθαν σε 2,3 δις. ευρώ, σχεδόν το 50% του συνόλου, με ετήσιο ρυθμό αύξησης των δαπανών 24% με τη Βουλγαρία να ακολουθεί (+16% σε ετήσια βάση). Το συνολικό ποσό των δαπανών για όλες τις χώρες άγγιξε τα 5 δις. ευρώ, με ετήσια αύξηση 10%. Στοιχείο που δείχνει ότι η αύξηση του κόστους σε όλους τους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας των ΑΠΕ συνιστά «πονοκέφαλο» για όλες τις χώρες των Βαλκανίων, αν και στην Ελλάδα εμφανίζεται με μεγαλύτερη ένταση.
-Ελλάδα και Βουλγαρία ήταν επίσης οι δυο χώρες που εμφάνισαν τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξηση της απασχόλησης στον κλάδο των ΑΠΕ την περίοδο 2019-2021, με ετησιοποιημένους ρυθμούς 7,8% και 2,5% αντίστοιχα. Ο συνολικός αριθμός εργαζομένων στην «πράσινη» ενέργεια στις 5 χώρες το 2021 ήταν 33.349 άτομα, εκ των οποίων πάνω από τους μισούς (16.871) ήταν βασισμένοι στη Ρουμανία.
Η εθνικότητα
-Μία στις πέντε εταιρείες «πράσινης» ενέργειας σε Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία και Κροατία (ποσοστό 20% περίπου) είναι ξένης ιδιοκτησίας, με επενδυτές από 41 διαφορετικές χώρες να δίνουν το παρόν. Η Ιταλία είναι η χώρα με την μεγαλύτερη παρουσία στην περιοχή, καθώς το 16% όλων των εταιρειών ΑΠΕ ξένης ιδιοκτησίας βρίσκονται στα χέρια ιταλικών εταιρειών. Άλλες χώρες με διακριτό αποτύπωμα στην περιοχή είναι η Γερμανία, η Τσεχία, η Αυστρία, η Κύπρος και το Λουξεμβούργο.
-Σε Ελλάδα και Βουλγαρία κυριαρχούν οι ηλιακοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί, καταλαμβάνοντάς ποσοστά 83% και 82% αντίστοιχα στη συνολική «πίτα» των ΑΠΕ. Μικρότερη είναι η παρουσία των δυο κυρίαρχων τεχνολογιών σε Σλοβενία και Κροατία, εξαιτίας του μεγάλου μεριδίου υδροηλεκτρικών μονάδων (34% στην πρώτη, σε σύγκριση με λιγότερο από 15% στις υπόλοιπες χώρες), και του σημαντικού μεριδίου της βιομάζας και των ανανεώσιμων αερίων στην Κροατία (24% έναντι ποσοστού κάτω του 5% στις υπόλοιπες χώρες).