Η αυξημένη διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στο ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, έχει καθοριστική σημασία για την προσπάθεια της Κύπρου για μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Ωστόσο, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ, με τον τρόπο που υλοποιείται για το ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου, επιβαρύνει ποικιλοτρόπως το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε συνάρτηση με το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, επισημαίνεται ότι η καταναλισκόμενη ηλεκτρική ενέργεια, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια, αναμένεται να καλύπτεται από συμβατική παραγωγή σε ετήσιο ποσοστό που θα ξεπερνά το 75% (συμβατική είναι η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τις παραδοσιακές μονάδες παραγωγής της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, με ορυκτά καύσιμα).
Συνεπώς, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, όπως έχουμε τονίσει και σε προηγούμενη αρθρογραφία, θα συνεχίσει να καθορίζεται για τα επόμενα χρόνια από το κόστος της συμβατικής παραγωγής, που αποτελείται από το κόστος διαχείρισης του συστήματος συμβατικής παραγωγής, το κόστος καυσίμου και το κόστος των ρύπων.
Επιπτώσεις της αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ
Στο πλαίσιο της προηγούμενης αρθρογραφίας, είχαμε αναλύσει και αξιολογήσει τον τρόπο αποζημίωσης των συστημάτων ΑΠΕ και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι με τον τρόπο που αποζημιώνονται προκαλούνται υπερβολικά κέρδη για τα συστήματα ΑΠΕ, με αποτέλεσμα η διείσδυση ΑΠΕ να μην αποβαίνει προς οικονομικό όφελος του Κύπριου καταναλωτή. Συνεπώς, για σκοπούς πληρότητας στην ενδελεχή ενημέρωση του πολίτη, στις επόμενες παραγράφους θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε και να αξιολογήσουμε τις βασικές επιπτώσεις της αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ, που σχετίζονται και επιβαρύνουν το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Μείωση του βαθμού αξιοποίησης και εκμετάλλευσης
Η αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ οδηγεί σε μείωση του βαθμού αξιοποίησης και εκμετάλλευσης του συστήματος συμβατικής παραγωγής της ΑΗΚ. Συγκεκριμένα, η αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ συρρικνώνει το μερίδιο της συμβατικής παραγωγής στην ικανοποίηση της ζήτησης με ηλεκτρική ενέργεια, με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους της συμβατικής παραγωγής.
Αυξημένο κόστος λειτουργίας και συντήρησης Η διείσδυση των ΑΠΕ αυξάνει το κόστος λειτουργίας και συντήρησης του συστήματος συμβατικής παραγωγής, καθότι η λειτουργία των συμβατικών μονάδων παραγωγής θα πρέπει να προσαρμοστεί στην αστάθεια και μεταβλητότητα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Σημειώνεται σχετικά ότι η αυξανόμενη διείσδυση ΑΠΕ απαιτεί τη συχνή σύνδεση/αποσύνδεση των οικονομικών συμβατικών μονάδων βάσης της ΑΗΚ, τη λειτουργία τους σε χαμηλές και αντιοικονομικές φορτώσεις και τη συχνή χρήση κοστοβόρων μονάδων παραγωγής ταχείας εκκίνησης. Αυτός ο αντιοικονομικός τρόπος λειτουργίας των συμβατικών μονάδων παραγωγής οδηγεί επίσης και σε αυξημένες ανάγκες για πιο συχνή συντήρηση.
Αστάθεια στο ηλεκτρικό σύστημα
Η διείσδυση ΑΠΕ εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες και συνεπώς χαρακτηρίζεται από αστάθεια και μεταβλητότητα, όσον αφορά την ποσότητα και το χρόνο παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, αφενός την πρόκληση ενδεχόμενου πλεονάσματος στην παραγωγή, στις περιπτώσεις αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ συνοδευόμενης από χαμηλή ζήτηση και αφετέρου την πρόκληση ενδεχόμενου ελλείμματος στην παραγωγή, στις περιπτώσεις χαμηλής διείσδυσης ΑΠΕ συνοδευμένης από ψηλή ζήτηση. Αυτό το γεγονός της αστάθειας και της μεταβλητότητας της διείσδυσης ΑΠΕ δημιουργεί την ανάγκη για εναλλακτικές λύσεις για την ασφαλή κάλυψη του ελλείμματος και την απορρόφηση του πλεονάσματος στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εναλλακτικές λύσεις για αυτές τις προκλήσεις είναι η χρήση συστημάτων αποθήκευσης και συμβατικών μονάδων, που αναμφίβολα επιβαρύνουν το κόστος του ηλεκτρισμού.
Για να γίνει πλήρως αντιληπτή η ανάγκη για χρήση αυτών των εναλλακτικών λύσεων, αναφέρεται ως χαρακτηριστικό παράδειγμα η κάλυψη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας το βράδυ μιας πολύ κρύας μέρας του χειμώνα, που δεν θα παράγεται φωτοβολταϊκή αλλά ούτε και αιολική ενέργεια. Η κάλυψη της ζήτησης θα είναι δυνατή μόνο από τις συμβατικές μονάδες της ΑΗΚ και τα συστήματα αποθήκευσης. Συνεπώς, για σκοπούς ασφαλούς εφοδιασμού, οι εναλλακτικές λύσεις πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να καλύπτουν πλήρως τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις περιόδους χειμερινής αιχμής.
Περικοπές παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ
Στις περιπτώσεις χαμηλής ζήτησης, σε συνδυασμό με αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ, προκαλείται συχνά-πυκνά πλεόνασμα στην παραγωγή, με αποτέλεσμα την ανάγκη εκτέλεσης συχνών και εκτεταμένων περικοπών ηλεκτρικής ενέργειας ΑΠΕ για σκοπούς ασφαλούς λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος. Η απώλεια ηλεκτρικής ενέργειας ΑΠΕ, της οποίας το ποσοστό για τα μεγάλα ΦΒ Πάρκα τον Απρίλιο 2023 έχει ήδη αγγίξει το 35%, προκαλεί οπωσδήποτε παρενέργειες στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Επέκταση και/ή αναβάθμιση του συστήματος
Η αύξηση της παραγωγής ΑΠΕ μπορεί να απαιτήσει την επέκταση και/ή την αναβάθμιση του δικτύου για τη μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς η παραγωγή από αυτές τις πηγές μπορεί να βρίσκεται σε απομακρυσμένες περιοχές ή σε περιοχές με περιορισμένη υποδομή δικτύου. Η επέκταση και/ή αναβάθμιση του δικτύου αυξάνει το κόστος και το χρόνο ανάπτυξης του ηλεκτρικού συστήματος.
Συμπεράσματα
Με βάση τα όσα αναφέρονται στο πιο πάνω κείμενο, συμπεραίνεται ότι η αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ, με τον τρόπο που υλοποιείται στο ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου, επιβαρύνει το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τους κάτωθι αναφερόμενους λόγους:
- Συρρικνώνει το μερίδιο της συμβατικής παραγωγής στην ικανοποίηση της ζήτησης ηλεκτρισμού και συνεπώς συμβάλλει στη μείωση βαθμού αξιοποίησης και εκμετάλλευσης του συμβατικού συστήματος παραγωγής της ΑΗΚ.
- Αυξάνει το κόστος λειτουργίας και συντήρησης του συμβατικού συστήματος παραγωγής της ΑΗΚ, ως αποτέλεσμα της αστάθειας και μεταβλητότητας της παραγωγής ΑΠΕ.
- Προκαλεί περιπτώσεις ανισοζύγιου στην παραγωγή και ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, με αποτέλεσμα την πρόκληση ανάγκης για κοστοβόρες εναλλακτικές λύσεις, ώστε να επιτυγχάνεται ο ασφαλής εφοδιασμός του Κύπριου καταναλωτή με ηλεκτρική ενέργεια.
- Συμβάλλει στην αύξηση του κόστους για επέκταση/αναβάθμιση του ηλεκτρικού συστήματος για σκοπούς ασφαλούς ενσωμάτωσης των εγκαταστάσεων ΑΠΕ.
Πηγή: philenews.com
