Κι όμως οι τιμές χονδρεμπορικής στο ρεύμα μηδένισαν. Αν μάλιστα είχαμε περισσότερες ΑΠΕ, όπως στην Βόρεια Ευρώπη, θα βλέπαμε μηδενικές τιμές ακόμη και στη λιανική για κάποιες ώρες.
Τι συνέβη; Ένας συνδυασμός πολλών αέρηδων, ηλιοφάνειας και χαμηλής ζήτησης έριξε το Σάββατο τις τιμές χονδρικής στα τάρταρα, εκτοπίζοντας τις ακριβές μονάδες φυσικού αερίου και λιγνίτη. Επί τέσσερις ώρες, από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 16.00 και με τα φθηνά αιολικά και φωτοβολταϊκά να καλύπτουν πάνω από το 50% του ενεργειακού μείγματος, η χονδρεμπορική τιμή στο ρεύμα ήταν μέχρι και αρνητική.
Το γράφημα του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τη διαμόρφωση των τιμών χονδρικής το Σάββατο 24 Μαΐου 2023, όπου μεταξύ 12 το μεσημέρι με 4 το απόγευμα, οι τιμές μηδένισαν. Τις ώρες αυτές οι ΑΠΕ συμμετείχαν στο μείγμα με 54%.
Τι θα συμβεί όταν σε μερικά χρόνια πολλαπλασιαστεί η παραγωγή πράσινης ενέργειας στην Ελλάδα; Όταν το φαινόμενο των μηδενικών ή και αρνητικών τιμών στην χονδρεμπορική αρχίσει να πυκνώνει σε ώρες και ημέρες στη διάρκεια του χρόνου; Το μηνιαίο καλάθι του κάθε προμηθευτή θα γίνει φθηνότερο, το κόστος του θα πέσει αισθητά, άρα θα προσφέρει σημαντικά χαμηλότερες τιμές από τις σημερινές στους πελάτες του, είναι η απάντηση.
Και αν είχαμε έξυπνους μετρητές, όπως στην Ρουμανία, την Ιταλία και την πλειοψηφία των Βορειοευρωπαίων; Μετρητές που να δείχνουν ανά ώρα την τιμή χονδρικής και βάσει των οποίων ο προμηθευτής κοστολογεί τους πελάτες του επίσης ανά ώρα;
Τότε, για κάποια διαστήματα της ημέρας, όταν θα δούλευαν στο φουλ τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά, θα είχαμε σχεδόν τζάμπα ρεύμα! Στα Σαββατοκύριακα για παράδειγμα, για χρήσεις που μπορούν να μεταφερθούν το βράδυ, από πλυντήρια και κλιματιστικά έως φόρτιση ηλεκτρικού αυτοκινήτου, οι τιμές λιανικής θα ήταν εξαιρετικά χαμηλές.
Και σταδιακά, όσο θα αυξάνονταν η πράσινη συμμετοχή στο ενεργειακό μείγμα, θα έπεφταν οι τιμές λιανικής και κατά την διάρκεια της ημέρας, με την Ελλάδα να απολαμβάνει τιμολόγια αντίστοιχα με της Δανίας, της Ολλανδίας, της Ισπανίας και της Γερμανίας, δηλαδή των χωρών με το φθηνότερο ρεύμα στην Ευρώπη.
Κάποιοι θα μιλήσουν για εικόνες από ταινία επιστημονικής φαντασίας αλλά δεν είναι έτσι. Απαιτείται μια σημαντική προϋπόθεση για αυτό, η επιτάχυνση της εγκατάστασης μπαταριών και συστημάτων αποθήκευσης, τα οποία μαζί με επενδύσεις στα δίκτυα, αποτελούν μονόδρομο για πολλαπλάσιο των επενδύσεων σε ανανεώσιμες, ώστε να πάψουμε να πετάμε την περίσσεια ενέργεια στα «σκουπίδια», όπως συμβαίνει σήμερα.
Και κάπου εδώ μπαίνουν στη συζήτηση τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι πρώτες μπαταρίες πρόκειται να επιδοτηθούν με 200 εκατ ευρώ από το RRF. Τα έργα που θα προκριθούν είναι αυτά που θα υποβάλουν τις καλύτερες προσφορές στον σχετικό διαγωνισμό standalone μπαταριών, όπως ονομάζονται.
Οι προθεσμίες είναι πολύ σφιχτές. Το αρχικό «κύμα» έργων θα πρέπει να έχει κλειδώσει ταρίφα έως τα τέλη Ιουνίου, κάτι που σημαίνει πως μέχρι τότε θα πρέπει όχι μόνο να έχει διεξαχθεί ο διαγωνισμός, αλλά και να έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των συμμετοχών, ώστε να προκύψουν οι πρώτες μονάδες που θα ενταχθούν στο σχήμα στήριξης. Οι προθεσμίες δεν προκύπτουν αυθαίρετα αλλά ορίζονται στον ίδιο τον σχεδιασμό του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο έχει κατατεθεί και εγκριθεί από τις Βρυξέλλες εδώ και μήνες.
Οι περιπτώσεις των μπαταριών, των ΑΠΕ, των σφιχτών προθεσμιών κρίσιμων διαγωνισμών είναι ενδεικτικά παραδείγματα που εξηγούν γιατί η χώρα δεν έχει χρόνο για χάσιμο και πρέπει να αποκτήσει το ταχύτερο δυνατό μια νέα κυβέρνηση. Το μήνυμα άλλωστε του εκλογικού αποτελέσματος ήταν ότι η χώρα δεν μπορεί να περιμένει τα παιχνίδια των πολιτικών.
Οι πολίτες ψήφισαν τον καλύτερο δυνατό διαχειριστή, μακριά από κομματικές γραμμές και θεωρίες. Οι προσκλήσεις μπροστά είναι τόσο μεγάλες και κατεπείγουσες που δεν μπορούμε να έχουμε καθυστερήσεις και παρά τα σφιχτά συνταγματικά όρια το θέμα της νέας κυβέρνησης φαίνεται πως θα έχει λυθεί σε τέσσερις εβδομάδες.
Το ενεργειακό ζήτημα είναι πολύ σοβαρό για να μένει πίσω, όπως επίσης για να μην απασχολήσει την προεκλογική συζήτηση ενόψει αυτών των δεύτερων εκλογών.
Τι ενεργειακό μείγμα θέλουμε, τι θα κάνουμε με τα δίκτυα, με τις στρατηγικές διεθνείς διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας, πώς θα χειριστούμε τον ορυκτό μας πλούτο και το κεφάλαιο υδρογονάνθρακες, τι σκοπεύουμε να κάνουμε με τους αγωγούς φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, από τους οποίους η Ελλάδα κινδυνεύει να μείνει εκτός, μετά και το «όχι» των Ιταλών στον East Med, αλλά και τη διαφαινόμενη συμφωνία Ισραήλ -Κύπρου.
Αυτά πρέπει να συζητήσουμε τούτη τη φορά αντί να ασχοληθούμε ξανά με την εθνικοποίηση της ΔΕΗ που ευαγγελίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, το στοπ στις εξορύξεις υδρογονανθράκων και πόσο αυτά ανήκουν στη σφαίρα του φαντασιακού και των ξεπερασμένων από την πραγματικότητα ιδεολογιών.
