Τρεις βασικές προκλήσεις για την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα εντοπίζει η Solar Europe, σε έκθεσή της όπου συγκρίνει την φιλοδοξία της κάθε χώρας αναφορικά με τον εν λόγω κλάδο, στην βάση των στόχων που θέτουν στα Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Η πρώτη πρόκληση είναι η ανάπτυξη των δικτύων ηλεκτρισμού και η αντιμετώπιση φαινομένων κορεσμού, που εντοπίζονται ως ο βασικός ανασταλτικός παράγοντας για την εγκατάσταση μεγαλύτερων φωτοβολταϊκών πάρκων. «Επιπροσθέτως, οι αρμόδιες αρχές έχουν δεχθεί επικρίσεις για αδιαφάνεια στη λήψη αποφάσεων αναφορικά με την σειρά προτεραιότητας για τη δέσμευση του (περιορισμένου) ηλεκτρικού χώρου δια της χορήγησης οριστικών όρων σύνδεσης, κάτι που έχει οδηγήσει στον αποκλεισμό ορισμένων projects”, υποστηρίζει η Solar Europe. Σύμφωνα πάντως με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα από τη ΔΕΗ, ο Διαχειριστής του Δικτύου Διανομής ΔΕΔΔΗΕ κατά το 2022 τετραπλασίασε την ισχύ των ΑΠΕ που ενεργοποιήθηκαν στο δίκτυο διανομής, σε σχέση με το 2019.
H δεύτερη πρόκληση είναι οι καθυστερήσεις στις αδειοδοτικές διαδικασίες: Παρά τις υποχρεωτικές προθεσμίες που προβλέπονται στη νομοθεσία, οι αρχές που έχουν την αρμοδιότητα έκδοσης των περιβαλλοντικών όρων συχνά δεν τις τηρούν. «Αυτό εμποδίζει την προβλεψιμότητα και προκαλεί καθυστερήσεις που λειτουργούν αποθαρρυντικά για τους διεθνείς επενδυτές».
Η τρίτη πρόκληση που εντοπίζει η Solar Europe είναι οι αργοί ρυθμοί με τους οποίους υλοποιεί η Ελλάδα πρωτοβουλίες προς τον μετασχηματισμό των οικιακών καταναλωτών σε prosumers, δηλαδή και παραγωγών ηλιακής ενέργειας. Αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι ο εν λόγω κλάδος κερδίζει έδαφος, εντούτοις η έλλειψη μέτρων στήριξης εμποδίζει την ανάπτυξη μικρών φωτοβολταϊκών. Πρέπει να σημειωθεί ότι προς την κατεύθυνση στήριξης των prosumers κινείται το πρόγραμμα «φωτοβολταϊκά στη στέγη» που ενεργοποίησε πρόσφατα το ΥΠΕΝ και επιδοτεί την εγκατάσταση μικρών φωτοβολταϊκών με μπαταρίες για νοικοκυριά και αγρότες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η Solar Europe, η εγκατεστημένη ισχύς φωτοβολταϊκών σταθμών στην Ελλάδα στο τέλος του 2022 ανερχόταν στα 6 GW και ο στόχος για το τέλος της δεκαετίας σύμφωνα με το ΕΣΕΚ που βρίσκεται σε ισχύ είναι 8 GW. O πήχης της φιλοδοξίας για τα φωτοβολταϊκά ανεβαίνει σημαντικά στο επικαιροποιημένο σχέδιο της χώρας, το προσχέδιο του οποίου θα πρέπει να κατατεθεί έως τις 30 Ιουνίου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ αυξάνει τον στόχο για την εγκατεστημένη ισχύ από φωτοβολταϊκά στο τέλος της δεκαετίας στα 14,1 GW, που «μεταφράζεται» σε υπερδιπλασιασμό της ισχύος σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, με τα φωτοβολταϊκά να καλύπτουν το 50% της συνολικής πράσινης εγκατεστημένης ισχύος που προδιαγράφεται (28 GW) και το υπόλοιπο να αφορά τις υπόλοιπες τεχνολογίες (χερσαία και θαλάσσια αιολικά, υδροηλεκτρικοί σταθμοί).
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) η Ελλάδα κατατάσσεται δεύτερη στον κόσμο – μετά την Ισπανία- ως προς το δυναμικό παραγωγής ρεύματος από φωτοβολταϊκά. Στη βάση της έκθεσης του ΙΕΑ που εξετάζει το δυναμικό παραγωγής των υφιστάμενων φωτοβολταϊκών μονάδων ως προς τη συνολική ζήτηση (όχι την πραγματική παραγωγή), η διείσδυση των φωτοβολταϊκών στο τέλος του 2022 ήταν 17,5 % στην Ελλάδα και 19,1 % στην Ισπανία. Συγκριτικά ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 8,7 % και ο διεθνής μέσος όρος 6,2 %. «Εννέα χώρες έχουν σήμερα ποσοστά διείσδυσης άνω του 10%, με την Ισπανία, την Ελλάδα και τη Χιλή να ξεπερνούν το 17%, και ενώ η συμφόρηση του δικτύου έχει καταστεί ζήτημα, τα μέτρα πολιτικής, οι τεχνικές λύσεις και η αποθήκευση παρέχουν ήδη εφαρμόσιμες λύσεις για την ενίσχυση της διείσδυσης των φωτοβολταϊκών», αναφέρεται στην έκθεση