του Αλέξανδρου Μπαρότσι
Συγκρούσεις υψηλής τάσης απειλεί να προκαλέσει στην αγορά η πρόθεση αλλαγών στην σειρά προτεραιότητας για όρους σύνδεσης στα φωτοβολταϊκά, προκειμένου να δοθεί προβάδισμα σε όσα συνδέονται με μπαταρίες, γεγονός που δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα για όσα αφορούν συμφωνίες PPAs με βιομηχανίες.
Αν και τα σενάρια δεν επιβεβαιώνονται από το υπουργείο, εντούτοις η ανησυχία όσων έχουν συνάψει μακροχρόνια συμβόλαια αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs), είναι ότι αλλάζει η ιεράρχηση για την εξέταση των αιτημάτων τους από τον ΑΔΜΗΕ. Και ότι πηγαίνει προς τα πίσω η αξιολόγηση των φακέλων της Ομάδας Β στην οποία είναι ενταγμένα όσα έργα προορίζονται για συμφωνίες PPAs με βιομηχανίες, προκειμένου να δοθεί προτεραιότητα στα έργα της Ομάδας Δ, αυτά που συνδέονται με συστήματα αποθήκευσης.
Το επιχείρημα όσων προωθούν τέτοια σενάρια είναι ότι επείγει να ενταχθούν στο σύστημα τα έργα που συνδυάζονται με μπαταρίες, προκειμένου να μην εκτροχιαστούν οι περικοπές της πράσινης παραγωγής. Στον αντίποδα όμως αυτό θα σήμαινε μεγάλες καθυστερήσεις για την υλοποίηση των συμφωνιών PPAs, μέσω των οποίων η βιομηχανία ευελπιστεί να ρίξει το υψηλό ενεργειακό της κόστος. Η ανησυχία έγκειται στις καθυστερήσεις που θα έφερνε στην υλοποίηση των PPAs, τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους off-taker, τυχόν τροποποίηση της ιεράρχησης. Και τρόπος επίλυσης του γρίφου δεν φαίνεται να έχει βρεθεί.
Τόσο η Viohalco, όσο και η ΤΙΤΑΝ έχουν υπογράψει μακροχρόνια συμβόλαια αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) με την ΔΕΗ, συνολικής ισχύος κοντά στα 1,3 GW.
Αμφότερες οι συμφωνίες προβλέπουν την τροφοδοσία των βιομηχανικών καταναλωτών με «πράσινο» ρεύμα από τις αρχές του 2025. Είναι απαραίτητο να μην υπάρξει καθυστέρηση, τόσο για να μειωθεί το κόστος παραγωγής τους, όσο και για να διασφαλίσουν πως τα προϊόντα τους θα είναι στο εξής «πράσινα», μια ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρος για αρκετούς διαγωνισμούς του εξωτερικού. Είναι προφανές ότι οι παραπάνω όμιλοι δεν έχουν καμία πολυτέλεια να επιτρέψουν να χαθεί το συγκεκριμένο ορόσημο.
Τα έργα επίσης στο χαρτοφυλάκιο της Unagi, ισχύος 1,9 GW, που ανήκει κατά 51% στην More (θυγατρική της Motor Oil) και κατά 49% στην ΔΕΗ, έχει αποφασιστεί ότι θα γίνουν με PPAs που θα υπογραφούν με τη «ΔΕΗ Προμήθεια». Την ενέργεια, δηλαδή, που θα παράγουν θα την αγοράζει η ΔΕΗ στη βάση ενός μακροπρόθεσμου διμερούς συμβολαίου και σε προσυμφωνημένη τιμή για την εξυπηρέτηση των πελατών της.
Ανησυχία στις βιομηχανίες
Τόσο οι βιομηχανίες, όσο και οι ενεργειακοί όμιλοι έχουν κάνει τα επιχειρηματικά τους πλάνα υπολογίζοντας ότι μόλις τελειώσει η αδειοδότηση των έργων της Ομάδας Α (μεγάλα στρατηγικά projects), θα έρθει η σειρά της Ομάδας Β. Και μπορεί το υπουργείο να διαρρέει ότι δεν τίθεται θέμα αλλαγών στην σειρά προτεραιοποίησης εξέτασης από τον ΑΔΜΗΕ των αιτήσεων, η αγορά ωστόσο διατηρεί τις αμφιβολίες της.
Κι αυτό, καθώς όλα δείχνουν ότι οι νικητές του διαγωνισμού της ΡΑΑΕΥ για μπαταρίες, ο οποίος θα προκηρυχθεί το 2024, θα μπουν πρώτοι στην σειρά παροχής από το ΑΔΜΗΕ, όρων σύνδεσης, μπροστά από κάθε άλλη κατηγορία. Και παρά τις διαψεύσεις του ΥΠΕΝ, αυτό που κυκλοφορεί στην αγορά είναι ότι τα φωτοβολταϊκά με μπαταρίες και όσα συνδυάζονται με μονάδα αποθήκευσης «πίσω από τον μετρητή» θα πάρουν προβάδισμα στη δέσμευση δυναμικότητας στο σύστημα. Στην πράξη αυτό θα σήμαινε επανιεράρχηση των Ομάδων στις σειρές προτεραιότητας, μέσω νέας τροποποίησης της υπουργικής.
Το υπουργείο γνωρίζει τις ανησυχίες αυτές, διαβεβαιώνει ότι έχει απορρίψει τις σκέψεις για αλλαγές στην ιεράρχηση, ωστόσο το θέμα φαίνεται να παραμένει ανοικτό. Αν δεν βρεθεί λύση, τότε θεωρείται βέβαιο ότι η γκρίνια θα προσλάβει επίσημες διαστάσεις με ανακοινώσεις και αντιπαραθέσεις. Καθώς, οι υπόλοιποι επενδυτές, οι οποίοι έχουν δώσει εγγυητικές και αθροίζουν έργα συνολικής ισχύος 4.000 MW θα χάσουν την προτεραιότητά τους και θα μπουν στην ουρά, χωρίς ουδείς να μπορεί να υπολογίσει πότε θα εξεταστούν τα αιτήματά τους.
Τον περασμένο Ιανουάριο, με την τροποποίηση της υπουργικής απόφασης για τις σειρές προτεραιότητας, είχε αυξηθεί το χαρτοφυλάκιο καινούριων «πράσινων» μονάδων για PPAs, που θα δεσμεύσουν ηλεκτρικό «χώρο». Εάν τελικά το ΥΠΕΝ κάνει πίσω και διατηρηθεί η σημερινή σειρά ιεράρχησης, τότε μόλις τελειώσει η παροχή όρων σύνδεσης στην Ομάδα Α (στρατηγικά έργα), σειρά θα πάρουν η Ομάδα Β (PPAs) εναλλάξ με την Ομάδα Δ (σκέτες μπαταρίες). Η Ομάδα Δ είναι επιμερισμένη δύο υποομάδες (Δ1 και Δ2), ανάλογα με το αν οι μπαταρίες θα μπορούν ή όχι να απορροφούν ενέργεια από το σύστημα.
