Σε μια χώρα που υπάρχουν αρχηγοί κομμάτων που έχοντας αναγάγει τη συνωμοσιολογία και τα fake news κεντρικό πυλώνα της στρατηγικής τους και απόλυτη «επαγγελματική» εξειδίκευση, καταφέρνοντας όχι μόνο να επανεκλέγονται, αλλά να αυξάνουν τα ποσοστά τους, γίνεται αντιληπτό πως η προσπάθεια όσων δραστηριοποιούνται στον (απόλυτα) δαιμονοποιημένο χώρο της αιολικής ενέργειας και των ανεμογεννητριών, είναι εξ αντικειμένου, ιδιαίτερα δύσκολη.
Στο συγκεκριμένο χώρο, εδώ και πολλά χρόνια κυριαρχεί η συνεχής παραπλάνηση και παραπληροφόρηση για το τι πραγματικά είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), τι προσφέρουν, γιατί είναι απαραίτητες, ποιες είναι οι επιπτώσεις τους στα βουνά και στη φύση, πως επηρεάζουν την πανίδα και τη χλωρίδα και γιατί είναι η λύση στην προσπάθεια της ανθρωπότητας να απεμπολήσει πρακτικές αιώνων που οδηγούν σε καταστροφή τον πλανήτη.
Χθες, σε κοινή συνέντευξη τύπου που έδωσαν η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) και ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ), εξήγησαν στους δημοσιογράφους τις θέσεις τους, προσπάθησαν να γκρεμίσουν… μύθους, αλλά και να δώσουν την όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστική εικόνα της πραγματικότητας σε όλες αυτές τις (νέες) εξελίξεις στον κλάδο της ενέργειας.
Οι αλήθειες για τη ριζική αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΛΕΤΑΕΝ που εκπονήθηκε με βάση δημόσια διαθέσιμα γεωχωρικά δεδομένα, το σύνολο των αιολικών πάρκων που είναι εγκατεστημένα σε αναδασωτέες εκτάσεις – είτε εγκαταστάθηκαν πριν την πυρκαγιά είτε κάποια στιγμή μετά από αυτή- καταλαμβάνει κάτω από το 0,06% των εκτάσεων αυτών. Καταρρίπτεται δηλαδή από τα πραγματικά δεδομένα, η ανακριβής υπόνοια που διακινείται στο διαδίκτυο ότι «όπου καίγεται μια έκταση, φυτρώνουν ανεμογεννήτριες».
Οι τοπικές κοινωνίες υπόκεινται σε συνεχή παραπλάνηση και παραπληροφόρηση για τις Α.Π.Ε. Ειδικά κάθε καλοκαίρι κάνουν την εμφάνισή τους οι γνωστές πλέον, ανυπόστατες και «βρώμικες» θεωρίες που προσπαθούν να συνδέσουν τις δασικές πυρκαγιές με τις ανεμογεννήτριες.
Η εγκατάσταση ανεμογεννητριών επιτρέπεται, υπό όρους, εντός δασικών εκτάσεων σύμφωνα με το Σύνταγμα, το νόμο και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Δεν υπάρχει επομένως κανένας λόγος να καταστραφεί η δασική έκταση για να γίνει κάτι που ήδη επιτρέπεται.
Αντίθετα, η καταστροφή μιας δασικής έκτασης από πυρκαγιά δυσκολεύει, αδειοδοτικά και κατασκευαστικά, την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών και των συνοδών τους έργων και δεν προσφέρει πλεονέκτημα (οικονομικό, τεχνικό ή άλλο) κατά την κατασκευή ή τη λειτουργία.
Τα αιολικά πάρκα συμβάλλουν στην προστασία του τοπικού δασικού περιβάλλοντος. Ένα μόνο παράδειγμα αυτού, είναι ότι η χάραξη νέων δρόμων, η οδοποιία των αιολικών πάρκων, διευκολύνει την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων εκεί που πρωτύτερα ήταν αδύνατη και κατ’ επέκταση βοηθά στην κατάσβεση των πυρκαγιών.
Τα αιολικά πάρκα υποχρεούνται και εκτελούν αναδάσωση ίσης έκτασης με αυτή που καταλαμβάνουν ή ισοδύναμα δασοτεχνικά έργα σε περιοχές που υποδεικνύουν οι δασικές αρχές. Οι αναδασώσεις αυτές είναι επιπρόσθετες των αποκαταστάσεων των εδαφών στις θέσεις εγκατάστασής τους.
Αναθεωρημένος σχεδιασμός των ΑΠΕ για πιο ισορροπημένο μείγμα
Η ενδιάμεση αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) 2021-2030 θα πρέπει να διαμορφώσει και να διατυπώσει ορθολογικές διεξόδους και βιώσιμες λύσεις σε υπαρκτές δυσχέρειες και πιεστικά προβλήματα που έχουν προκύψει κατά την εξέλιξη της ενεργειακής μετάβασης και ιδιαίτερα στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε.
Επισημαίνονται ενδεικτικά η όλο και συχνότερα εμφανιζόμενη υπερπροσφορά έναντι της ζήτησης - ιδιαίτερα κατά τις μεσημβρινές ώρες, οι προκύπτουσες περικοπές της παραγωγής Α.Π.Ε. και η συμφόρηση μεγάλου αριθμού αναπτυσσόμενων επενδυτικών σχεδίων στο στάδιο της χορήγησης όρων σύνδεσης στο δίκτυο.
Σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ και την ΕΣΗΑΠΕ, το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ πρέπει να περιλαμβάνει ένα πολύ πιο ισορροπημένο μείγμα αιολικών – φωτοβολταϊκών - υδροηλεκτρικών, με αυξημένους στόχους για τα χερσαία αιολικά πάρκα. Σημειώνουν πως η αναγκαιότητα αυτή έχει τεκμηριωθεί από διαδοχικές μελέτες που έχουν παρουσιαστεί σε ειδικές ενημερωτικές εκδηλώσεις κατά το προηγούμενο διάστημα.
Το ισορροπημένο μείγμα αιολικών – φωτοβολταϊκών – υδροηλεκτρικών οδηγεί σε ομαλότερη κατανομή της παραγωγής πράσινης ενέργειας μέσα στο 24ώρο, καθώς ευνοεί την αυξημένη ανανεώσιμη παραγωγή κατά τις μη μεσημβρινές ώρες, όταν δηλαδή η ηλεκτρική ενέργεια δεν περισσεύει και έχει μεγαλύτερη αξία.
Γι’ αυτό, μεταξύ άλλων, συνιστά το πρώτο μέτρο ενεργειακής στρατηγικής για την ελαχιστοποίηση των περικοπών πράσινης ενέργειας, τη μεγαλύτερη μείωση του κόστους για τους καταναλωτές και τη μετατροπή της χώρας σε εξαγωγό πράσινης ενέργειας.
Ως απαραίτητα μέτρα πολιτικής το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ πρέπει επίσης να εμπεριέχει στις βασικές και άμεσες προτεραιότητές του όπως την επείγουσα προώθηση της αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το βέλτιστο, διαχρονικά, μείγμα μπαταριών και αντλησιοταμίευσης, τον περαιτέρω εξηλεκτρισμό της οικονομίας, ιδιαίτερα στους τομείς των μεταφορών, της ψύξης-θέρμανσης, της βιομηχανίας, της χρήσης καυσίμων, κλπ..
Προτάσεις για τις αδειοδοτήσεις και προσκόμματα
Όπως σημειώνουν οι ΕΛΕΤΑΕΝ και ΕΣΗΑΠΕ, για να επιτευχθούν με βιώσιμο τρόπο οι ενεργειακοί και κλιματικοί στόχοι και να αποφευχθεί η μονοκαλλιέργεια των φωτοβολταϊκών, απαιτείται να «πατήσουμε γκάζι» στην ανάπτυξη αιολικών πάρκων. Ενώ, όμως, η νομοθεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που αφορά στην αιολική ενέργεια έχει βελτιωθεί και βελτιώνεται συνεχώς, το μεγάλο πρόβλημα παραμένει στον τρόπο που οι διάφορες υπηρεσίες εφαρμόζουν (ή δεν εφαρμόζουν) αυτή τη νομοθεσία με διάφορα προσχήματα. Έτσι, στην πράξη υπονομεύεται η ανάπτυξη με τρόπο άδικο, μονόπλευρο και ενίοτε παράλογο κατά των ανεμογεννητριών.
ΕΣΗΑΠΕ και ΕΛΕΤΑΕΝ ανέφεραν ότι το αδειοδοτικό ναρκοπέδιο συνδυάζεται με την εμφάνιση διαδοχικών μελετών, κρατικών πρωτοβουλιών ή και αποφάσεων σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με τυφλούς οριζόντιους αποκλεισμούς εκτεταμένων περιοχών όπως π.χ. η πρωτοβουλία για τα «Απάτητα Βουνά» και οι υπό διαβούλευση Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες. Οι δράσεις αυτές δεν έχουν λάβει υπόψη τους τα δεδομένα για τις πραγματικές επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στο περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα, ούτε έχουν σταθμίσει τις επιπτώσεις που έχουν οι πρακτικές τους στην κοινωνία, στο κόστος ενέργειας και στην οικονομία.
