"Καλπάζει"΄κάθε χρόνο η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, εξαιτίας και της οικονομικής ανάπτυξης, των έντονων καυσώνων και της αυξανόμενης χρήσης τεχνολογιών που λειτουργούν με ηλεκτρισμό, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και οι αντλίες θερμότητας, όπως τονίζεται σε νέα έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA). Ταυτόχρονα, οι ανανεώσιμες πηγές συνεχίζουν την άνοδό τους, με την ηλιακή φωτοβολταϊκή ενέργεια να είναι σε τροχιά για να καταρρίψει νέα ρεκόρ.
Η παγκόσμια ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια προβλέπεται να αυξηθεί κατά περίπου 4% το 2024, από 2,5% το 2023, σύμφωνα με την Ενδιάμεση Ενημέρωση Ηλεκτρισμού του IEA. Αυτό θα αντιπροσώπευε τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης από το 2007, εξαιρουμένων των εξαιρετικών ανακάμψεων που παρατηρήθηκαν μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και την πανδημία Covid-19. Η ισχυρή αύξηση της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να συνεχιστεί και το 2025, με ρυθμό αύξησης γύρω στο 4% και πάλι, σύμφωνα με την έκθεση.
Οι ανανεώσιμες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται επίσης να επεκταθούν ραγδαία φέτος και του χρόνου, με το μερίδιό τους στην παγκόσμια προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας να προβλέπεται να αυξηθεί από 30% το 2023 σε 35% το 2025. Η ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές παγκοσμίως το 2025 προβλέπεται να ξεπεράσει την ποσότητα που παράγεται από τον άνθρακα για πρώτη φορά. Μόνη της η ηλιακή φωτοβολταϊκή ενέργεια αναμένεται να καλύψει περίπου το μισό της αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας το 2024 και το 2025 – με την ηλιακή και την αιολική ενέργεια μαζί να καλύπτουν έως και τα τρία τέταρτα της αύξησης.
Παρά τις απότομες αυξήσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η παγκόσμια παραγωγή ενέργειας από άνθρακα είναι απίθανο να μειωθεί φέτος λόγω της ισχυρής αύξησης της ζήτησης, ιδίως στην Κίνα και την Ινδία, σύμφωνα με την έκθεση. Ως αποτέλεσμα, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τον παγκόσμιο ενεργειακό τομέα σταθεροποιούνται, με μια μικρή αύξηση το 2024 που θα ακολουθηθεί από μια μείωση το 2025. Ωστόσο, παραμένουν σημαντικές αβεβαιότητες: Η κινεζική παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας ανέκαμψε ισχυρά στο πρώτο εξάμηνο του 2024 από το χαμηλό του 2023. Αν αυτή η ανοδική τάση συνεχιστεί στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, μπορεί να περιορίσει την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα και να οδηγήσει σε μικρή μείωση των εκπομπών του ενεργειακού τομέα το 2024.
Ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου καταγράφουν ιδιαίτερα ισχυρές αυξήσεις στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Η ζήτηση στην Ινδία αναμένεται να αυξηθεί κατά 8% φέτος, λόγω της ισχυρής οικονομικής δραστηριότητας και των ισχυρών καυσώνων. Η Κίνα αναμένεται επίσης να δει σημαντική αύξηση της ζήτησης άνω του 6%, ως αποτέλεσμα της ισχυρής δραστηριότητας στους τομείς των υπηρεσιών και διάφορων βιομηχανικών τομέων, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής τεχνολογιών καθαρής ενέργειας.
Μετά την πτώση το 2023 λόγω των ήπιων καιρικών συνθηκών, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στις Ηνωμένες Πολιτείες προβλέπεται να ανακάμψει φέτος κατά 3% λόγω της σταθερής οικονομικής ανάπτυξης, της αυξανόμενης ζήτησης για ψύξη και της διεύρυνσης του τομέα των κέντρων δεδομένων. Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δει μια πιο μετριοπαθή ανάκαμψη στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, με την αύξηση να προβλέπεται στο 1,7%, μετά από δύο συνεχόμενα χρόνια συρρίκνωσης λόγω των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης.
Σε πολλά μέρη του κόσμου, η αυξανόμενη χρήση κλιματιστικών θα παραμείνει ένας σημαντικός παράγοντας αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Πολλές περιοχές αντιμετώπισαν έντονους καύσωνες στο πρώτο εξάμηνο του 2024, οι οποίοι αύξησαν τη ζήτηση και έθεσαν τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας υπό πίεση, σύμφωνα με την έκθεση.
«Η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας φέτος και του χρόνου θα είναι από τις ταχύτερες των τελευταίων δύο δεκαετιών, υπογραμμίζοντας τον αυξανόμενο ρόλο του ηλεκτρισμού στις οικονομίες μας καθώς και τις επιπτώσεις των έντονων καυσώνων», δήλωσε ο Keisuke Sadamori, Διευθυντής Ενεργειακών Αγορών και Ασφάλειας του IEA. «Είναι ενθαρρυντικό να βλέπουμε το μερίδιο της καθαρής ενέργειας στο μείγμα ηλεκτρισμού να συνεχίζει να αυξάνεται, αλλά αυτό πρέπει να συμβαίνει με πολύ ταχύτερο ρυθμό για να επιτευχθούν οι διεθνείς ενεργειακοί και κλιματικοί στόχοι. Ταυτόχρονα, είναι κρίσιμο να επεκταθούν και να ενισχυθούν τα δίκτυα για να παρέχουν στους πολίτες ασφαλή και αξιόπιστη προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας – και να εφαρμοστούν υψηλότερα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης για να μειωθούν οι επιπτώσεις της αυξημένης ζήτησης ψύξης στα ενεργειακά συστήματα.»
Με την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης (AI), η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας των κέντρων δεδομένων τραβάει αυξημένη προσοχή, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για πιο αξιόπιστα δεδομένα και καλύτερα μέτρα απογραφής. Η έκθεση τονίζει το ευρύ φάσμα αβεβαιοτήτων που αφορούν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας των κέντρων δεδομένων, συμπεριλαμβανομένου του ρυθμού ανάπτυξης, των ποικίλων και αυξανόμενων χρήσεων της AI, και της δυνατότητας βελτιώσεων στην ενεργειακή απόδοση. Η καλύτερη συλλογή δεδομένων κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του τομέα των κέντρων δεδομένων θα είναι απαραίτητη για την ορθή αναγνώριση των παρελθοντικών εξελίξεων και την καλύτερη κατανόηση των μελλοντικών τάσεων.
