Με ταχείς ρυθμούς αυξάνεται η διείσδυση του φυσικού αερίου στην Βόρεια Ελλάδα με ολοένα και περισσότερες περιοχές σε Δυτική Μακεδονία, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρο να μπαίνουν στο δίκτυο μέχρι το 2025, την ώρα που η Enaon (θυγατρική της ιταλικής Italgas) ξεδιπλώνει το επενδυτικό της σχέδιο, ύψους 1 δισ. ευρώ, έως το 2030.
Από το 1 δισ. ευρώ, το 33% θα κατευθυνθεί σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται και το 34% σε επεκτάσεις και περαιτέρω ανάπτυξη δικτύων σε περιοχές που τροφοδοτούνται ήδη με αέριο.
Το αέριο ζεσταίνει την Βόρεια Ελλάδα
Εκτιμάται πως στην Ελλάδα είναι κατασκευασμένα σήμερα περισσότερα από 8.000 χλμ δικτύου. Το πλάνο της Enaon προβλέπει 650 εκατ. ευρώ για την κατασκευή περισσότερων από 3.000 χιλιομέτρων νέου δικτύου, επεκτείνοντας τα έργα σε περιοχές που δεν έχουν ακόμη συνδεθεί. Η επέκταση του δικτύου αυξάνει το πλήθος των καταναλωτών που εξυπηρετούνται από την Enaon από 615.000 που είναι σήμερα σε 920.000 μέχρι το 2030.
Γρεβενά, Γιαννιτσά, Καστοριά, Άργος Ορεστικό, Ορεστιάδα, Βέροια, Φλώρινα εντάχθηκαν στο δίκτυο το 2024 ενώ Αλεξάνδρεια, Ιωάννινα, Άρτα, Πρέβεζα, Ηγουμενίτσα παίρνουν σειρά το 2025.
Ποιοι θα πληρώσουν τον λογαριασμό
Υπενθυμίζεται πως από την 1η Δεκεμβρίου ισχύει το ενιαίο τιμολόγιο για τη διανομή φυσικού αερίου, με το οποίο επέρχονται αυξομειώσεις -ανάλογα με την περιοχή- στις χρεώσεις των καταναλωτών. Οι μειώσεις φθάνουν μέχρι 30% και οι αυξήσεις έως 33%. Επί της ουσίας όσοι ήδη έχουν φυσικό αέριο θα «επιδοτήσουν» όσους δεν έχουν ακόμα συνδεθεί στο δίκτυο.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε πρόσφατα η διευθύνουσα σύμβουλος της Enaon, Barbara Morgante, ένας οικιακός καταναλωτής στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη κατά μέσο όρο εξοικονομεί 80 ευρώ ετησίως και στην Κεντρική Μακεδονία 58 ευρώ ετησίως. Η μέγιστη αύξηση είναι λίγο πάνω από 3,5 ευρώ το μήνα στη Θεσσαλονίκη και λιγότερο από 1 ευρώ το μήνα στη Θεσσαλία.
Νοικοκυριό με μέση κατανάλωση αερίου, αν κατοικεί στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη θα διαπιστώσει μείωση έως και 30%. Αν ωστόσο διαμένει στη Θεσσαλονίκη οι χρώσεις μπορεί να σημειώσουν άλμα μέχρι και 33%.
Το τιμολόγιο διανομής, σύμφωνα με την Enaon, αντιστοιχεί στο 20-25% του συνολικού λογαριασμού για τους καταναλωτές και ότι δεν οδηγεί σε αύξηση των εσόδων του διαχειριστή, αλλά επιφέρει μια δίκαιη κατανομή του κόστους μεταξύ των διαφόρων περιοχών. Η διείσδυση του αερίου θα αγγίξει μέχρι το 2029 το 50% στον οικιακό τομέα.
Σταδιακή εφαρμογή στη βιομηχανία
Για τον βιομηχανικό κλάδο, κρίθηκε πως δεν ήταν δυνατή η άμεση εφαρμογή ενιαίου τιμολογίου, όπως με την περίπτωση των οικιακών καταναλωτών, καθώς οι αυξομειώσεις και οι διακυμάνσεις θα ήταν σημαντικές.
Για τον λόγο αυτό, κρίθηκε σκόπιμο να υιοθετηθεί μία πιο ομαλή προσέγγιση για την εφαρμογή ενιαίου τιμολογίου με στόχο να απορροφηθούν ανεπιθύμητοι κραδασμοί που θα εκτόξευαν τις χρεώσεις δικτύου. Εκτιμάται πάντως πως όταν έρθει και στη βιομηχανία το ενιαίο τιμολόγιο, κυρίως επιχειρήσεις σε Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία θα πληρώσουν το μάρμαρο.
Στο πλαίσιο της ανάπτυξης του δικτύου, προβλέπεται επίσης η εφαρμογή συστημάτων διανομής που βασίζονται σε κρυογενικές δεξαμενές υγροποιημένου φυσικού αερίου, οι οποίες είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές για απομακρυσμένες περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από τις βασικές υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου, αίροντας έτσι την ενεργειακή απομόνωση. Εννέα δεξαμενές υγροποιημένου φυσικού αερίου θα κατασκευαστούν κατά το πρώτο μέρος του σχεδίου.
Πλήρης ψηφιοποίηση υποδομών
Το 2025, το 100% των υποδομών θα είναι ψηφιοποιημένες και το 2026 θα ενσωματωθεί το ιδιόκτητο λογισμικό DANA (Digital Advanced Network Automation) για την αυτοματοποιημένη διαχείριση και τον απομακρυσμένο έλεγχο των δικτύων και των εγκαταστάσεων.
Η τεχνολογία DANA, η οποία εφαρμόζεται με επιτυχία στο ιταλικό δίκτυο, θα υιοθετηθεί και από την Enaon, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά του ελληνικού δικτύου. Κατά αυτόν τον τρόπο, καταδεικνύεται η ευελιξία αυτής της μοναδικής τεχνολογίας, η οποία είναι ικανή να συνδυάζει τις αρχές της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης, εξασφαλίζοντας υψηλότερη αποδοτικότητα, ασφάλεια και βιωσιμότητα στο δίκτυο.
Στο βάθος υδρογόνο και βιομεθάνιο
Η Enaon παράλληλα «τρέχει» σχετική μελέτη για τις κύριες εγκαταστάσεις βιοαερίου της Ελλάδας και την σύνδεσή τους με το δίκτυο διανομής, υποστηρίζοντας την αναβάθμισή τους σε μονάδες βιομεθανίου.
Στο μεταξύ η Enaon έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την ένωση παραγωγών βιοαερίου και μνημόνια συνεργασίας με άλλους παραγωγούς.
Σε ό,τι αφορά το υδρογόνο, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η αξιολόγηση ολόκληρου του δικτύου διανομής προκειμένου να εκτιμηθεί η συμβατότητά του και να αναπτυχθούν οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την περαιτέρω εξέλιξη των υποδομών.
Στην Ελλάδα λείπει το ρυθμιστικό πλαίσιο, προς το παρόν, από το οποίο θα κριθεί η οικονομική βιωσιμότητα των έργων υδρογόνου ενώ βάσει και του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) κρίνεται πως η χρήση του υδρογόνου ως μέσου αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, με τα σημερινά δεδομένα, δεν είναι ανταγωνιστική έναντι των εναλλακτικών λύσεων.