Σε δυο στρατόπεδα έχει χωριστεί η ΕΕ με αφορμή την πρόταση για το πλαφόν στις εισαγωγές φυσικού αερίου ανεξαρτήτως πηγής που έχουν καταθέσει οι 15 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Από τη μια βρίσκονται 15 κράτη μέλη, κυρίως του Ευρωπαϊκού Νότου, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Γαλλία, χώρα που αναμένεται να παίξει καταλυτικό ρόλο με τη στάση της σήμερα στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας κι από την άλλη κράτη μέλη όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Δανία αλλά και η Κομισιόν.
Ήδη, η τελευταία έσπευσε να βάλει το “πλαίσιο” του σημερινού συμβουλίου καταθέτοντας σχέδιο προτάσεων όπου δεν έχει ενταχθεί η πρόταση για πλαφόν στις εισαγωγές αερίου εκτιμώντας ότι δεν είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο που θα εισφέρει στη μείωση της τιμής. Κάτι βέβαια που το υποστηρίζει σθεναρά η Γερμανία αλλά και η πρόεδρος της Κομισιόν.
Να σημειωθεί ότι χθες βρέθηκε στην Αθήνα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με αφορμή το 10ο Athens Democracy Forum, ωστόσο με την επίκληση ασθένειας δεν συνάντησε σε δείπνο τον Πρωθυπουργό κάτι που με βάση πληροφορίες θα γίνει το ερχόμενο Σάββατο.
Εν τω μεταξύ με βάση πληροφορίες έχουν ενταθεί τις τελευταίες ώρες οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών μελών σε μια προσπάθεια εξεύρεσης λύσης. Η "ομάδα των 15” αναζητά το 16ο κράτος μέλος ώστε να “κλειδώσει” την ύπαρξη ειδική πλειοψηφίας στο Συμβούλιο κι έτσι να πιέσει για αποδοχή της πρότασης για γενικό πλαφόν. Ωστόσο η αντίδραση της Γερμανίας δεν αφήνει πολλά περιθώρια καθώς μάλιστα μια από τις χώρες που “κοιτάζουν” οι “15” είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, και η Τσεχία, που ως γνωστόν επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από το Βερολίνο.
Οι στοχεύσεις των δυο στρατοπεδων
Ουσιαστικά και στην περίπτωση αυτή, με το σχέδιο για γενικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου συνολικά καταφαίνεται το πόσο διαφορετικές είναι οι στοχεύσεις κάθε κράτους μέλους. Οι χώρες με εξάρτηση από τη Ρωσία σε σχέση με προμήθειες, όπως π.χ. είναι και η Ελλάδα, αλλά και με αδύναμες οικονομίες θέλουν ένα γενικό πλαφόν που θα σπρώξει την τιμή προς τα κάτω και δε θα διακυβεύσει τη ροή από τη Μόσχα. Παράλληλα ζητούν και μια ευρωπαϊκή πλατφόρμα ενισχύσεων και κοινών προμηθειών ώστε να έχουν και τον αναγκαίο δημοσιονομικό χώρο για να μην πιεστούν οι οικονομίες τους. Από την άλλη χώρες όπως η Γερμανία θέλουν εστίαση του πλαφόν μόνο στο Ρωσικό αέριο, θεωρώντας ότι έχουν εναλλακτικές οδούς προμήθειας αλλά και ισχυρά οικονομικά αποθέματα για να στηρίξουν την παρουσία τους στις αγορές. Ήδη, η Γερμανία ανακοίνωση πακέτο μαμούθ 200 δισεκ. για τη στήριξη της οικονομίας με αιχμή τις προμήθειες αερίου οπότε έσπευσε να "καλιμπράρει" τις εξελίξεις στο σημερινό Συμβούλιο. Επίσης, η Ολλανδία δεν θέλει να “πειραχτεί” ο ρόλος που παίζει ο δείκτης TTF καθώς φέρνει πολιτικά και οικονομικά κέρδη στη χώρα της τουλίπας.
Σημειώνεται ότι μιλώντας στο ΣΚΑΙ ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, ενόψει της σημερινής συνεδρίασης των Ευρωπαίων υπουργών Ενέργειας ανέφερε ότι πρέπει να μπει οριζόντιο πλαφόν στις τιμές φυσικού αεριού. Όπως είπε πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένος μηχανισμός, ώστε οι τιμές στην Ευρώπη να είναι αντίστοιχες με τις τιμές στην Αμερική, την Ασία και την Αυστραλία. Και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σε δηλώσεις του χθες είπε ότι «θα επιμείνουμε στην ανάγκη επιβολής πλαφόν». «Βλέπουμε είπε ο κ. Οικονόμου, ότι γύρω από τις προτάσεις μας συγκροτείται μια διευρυνόμενη πλειοψηφία κρατών – μελών. Έχουμε μπροστά μας το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας αλλά και τις δυο Συνόδους Κορυφής εντός του Οκτωβρίου και θα επιμείνουμε».
Ο κ. Σκρέκας εξήγησε ότι την πρόταση της Ελλάδας στηρίζουν πλέον 15 χώρες, εκ των οποίων οι 4 μεγάλες, όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Πολωνία και αυτό σημαίνει πως έχουμε την ειδική πλειοψηφία για να ζητήσουμε από την επιτροπή να καταθέσει επισήμως την πρότασή της για το αίτημα των χωρών αυτών.
Σχετικά με τα κράτη μέλη που δε συμφωνούν δήλωσε ότι πολλά εκφράζουν την αντίρρησή τους από φόβο και σημείωσε ότι ο στόχος της πρότασής μας δεν είναι να φύγουν οι ροές από την Ευρώπη. Σημείωσε όμως ότι δεν μπορεί η Ευρώπη να πληρώνει την τιμή του φυσικού αέριου σε ποσοστό ως και 100% περισσότεροι από ότι οι άλλες Ήπειροι.
Αναφερόμενος, επίσης, στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας, ο κ Σκρέκας δήλωσε ότι θα έχει άρωμα Ελλάδας καθώς θα συζητηθεί η φορολογία των υπερκερδών των ενεργειακών επιχειρήσεων. Δηλαδή ο ελληνικός μηχανισμός που υιοθετεί η Ευρώπη και η χώρα μας εφαρμόζει από τον Ιούλιο, που μάλιστα φαίνεται να γίνεται αποδεκτός από τα κράτη μέλη. Να σημειωθεί για την αγορά του ηλεκτρισμού η Κομισιόν δίνει σχετική ευελιξία όσον αφορά το πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών που θα επιβάλλουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. αν και στο τελικό σχέδιό της έχει καταθέσει πρόταση ενιαίου πλαφόν 180 ευρώ για τις φθηνότερες τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρισμού, συμπεριλαμβανομένου του λιγνίτη.
Πάντως ο κ. Σκρέκας σε σχέση με τις χώρες που έχουν ενδοιασμούς λόγω φόβου, τόνισε ότι ακολουθούν τελικά τα ελληνικά βήματα όπως η Γερμανία που ανακοίνωσε και εκείνη φόρο υπερεσόδων. Ο κ Σκρέκας δήλωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί στην Ελληνική πρόταση γιατί αλλιώς δε θα μπορεί να βγάλει το χειμώνα.
Η Ευρώπη μπορεί να καθυστερεί αλλά στο τέλος παίρνει σωστές αποφάσεις. Για αυτό το παλεύουμε, έχουμε ελπίδες, δήλωσε ο υπουργός.
