Στον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας ως κέντρου μεταφοράς ενέργειας αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του μετά τις εργασίες της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας – Βουλγαρίας – Ρουμανίας στη Βάρνα.
«Η Ελλάδα παίζει και φιλοδοξεί να παίξει έναν κεντρικό ρόλο στην ενεργειακή διασυνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών μας. Από πέρσι έχουμε τετραπλασιάσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς τους βόρειους γείτονές μας. Ο αγωγός ‘IGB’ συμπλήρωσε το πρώτο έτος λειτουργίας του και μάλιστα μεταφέρουμε καύσιμο μέχρι και τη Μολδαβία, θωρακίζοντας με αυτό τον τρόπο την ενεργειακή ασφάλεια όλης της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Και σύντομα, μάλιστα, όπως ξέρετε, θα εγκαινιαστεί και η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης της Αλεξανδρούπολης, το γνωστό FSRU», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να επενδύει στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και όπως είπε, στόχος είναι «να μετατρέψουμε την πατρίδα μας, αλλά και ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή, σε ένα κέντρο διεθνών διασυνδέσεων και διακίνησης πράσινης ενέργειας. Με πρώτους σταθμούς, προφανώς, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, κάτι το οποίο βέβαια απαιτεί, όπως συζητήσαμε, και την ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, που και αυτές έχουν μια ξεχωριστή θέση στον νέο περιφερειακό ενεργειακό όραμα το οποίο αναπτύσσουμε».
Ο ρόλος της Ελλάδας στην ενεργειακή απεξάρτηση των Βαλκανίων
Σχετικά με την ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης, ο κ. Μητσοτάκης εκτίμησε ότι η Ε.Ε. έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένη για την ταχύτητα με την οποία απεξαρτήθηκε από το ρωσικό φυσικό αέριο και προσέθεσε:
«Πιστεύουμε ότι και η Ελλάδα με τον τρόπο της έχει παίξει έναν ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια. Σταθήκαμε κοντά στη Βουλγαρία σε δύσκολες εποχές, όταν χρειαζόταν εναλλακτική τροφοδοσία φυσικού αερίου. Στεκόμαστε κοντά στη Μολδαβία. Ελληνικές εταιρείες αυτή τη στιγμή πρωταγωνιστούν στην τροφοδοσία της Μολδαβίας με φυσικό αέριο και με τη λειτουργία του FSRU στην Αλεξανδρούπολη θα μπορέσουμε να αυξήσουμε σημαντικά τη δυνατότητα υποδοχής LNG στα βορειοανατολικά σύνορά μας. Προφανώς, αυτό το αέριο δεν το χρειαζόμαστε μόνο εμείς, αλλά πρωτίστως έχουμε διάθεση να το εξάγουμε μέσα από υφιστάμενους αγωγούς, κάποιοι από τους οποίους μπορεί να πρέπει και να αναβαθμιστούν έτσι ώστε να μπορεί να αυξηθεί και η χωρητικότητά τους», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Διεύρυνση της συνεργασίας
«Με τους φίλους πρωθυπουργούς της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας και την εξαιρετικά χρήσιμη συμμετοχή του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαιώσαμε τις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ των χωρών μας. Συμφωνήσαμε να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας σε διμερές και πολυμερές επίπεδο και στην ευρύτερη περιοχή», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την τριμερή Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας - Βουλγαρίας - Ρουμανίας στη Βάρνα. Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι Αθήνα, Σόφια και Βουκουρέστι έχουν θέσεις που συγκλίνουν, κάτι που αποτυπώνεται στην κοινή διακήρυξη που συνυπόγραψαν.
Για τον τρόπο που μπορεί το σχήμα αυτό να αξιοποιηθεί εντός της ΕΕ και άλλων διεθνών οργανισμών, έφερε ως παράδειγμα τη συνεργασία τους στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι συμφώνησαν επίσης ότι η ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων μπορεί να αποτελέσει μοχλό σταθερότητας στην περιοχή.
«Η Ελλάδα υποστηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων εδώ και 20 χρόνια, από τη συνοδό της Θεσσαλονίκης, το 2003. Θα επαναλάβω ότι η συγκεκριμένη διαδρομή, προοπτική περνά μέσα από την προσαρμογή των υποψήφιων χωρών στο ευρωπαϊκό κεκτημένο κάτι που σημαίνει σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και απόλυτη τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου. Σε αυτό και οι 3 χώρες είμαστε έτοιμες να συνδράμουμε», επισήμανε.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε επίσης ότι τους απασχόλησαν πολύ οι μεταφορές με αιχμή τους κάθετους οδικούς και κυρίως σιδηροδρομικούς άξονες. «Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της ΕΕ για το χάρτη του νέου σιδηροδρομικού εμπορευματικού διαδρόμου, Βαλτικής Θάλασσας, Εύξεινου Πόντου και Αιγαίου Πελάγους. Είναι απόδειξη πως όταν οι χώρες συνεργάζονται μπορούν να διεκδικήσουνε περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους για έργα που αφορούν την ευρύτερη περιοχή και τη γεωπολιτική σταθερότητα της Ευρώπης», ανέφερε.
Επιπλέον είπε πως ανανέωσαν τη συνάντησή τους και ότι ελπίζει η επόμενη να γίνει στην Αλεξανδρούπολη, «μια πόλη που συμβολίζει τη σημασία που αποδίδουμε στη νέα διασυνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών μας, πάντα με την στήριξη της ΕΕ». Πρόσθεσε ότι τα «κράτη μας προωθούν υπόδειγμα διακρατικής σύμπλευσης προς όφελος όλων των λαών της περιοχής».
Ο οικοδεσπότης της τριμερούς συνάντησης, Βούλγαρος πρωθυπουργός Νικολάι Ντένκοφ αφού καταδίκασε και από την πλευρά την τρομοκρατική επίθεση στο Ισραήλ, αναφέρθηκε στα αποτελέσματα της σημερινής Συνόδου Κορυφής, λέγοντας πως από αυτή την διασυνδεσιμότητα εξαρτάται το μέλλον των χωρών της περιοχής και τονίζοντας πως πρέπει να είμαστε μαζί στις προσπάθειες να μετατρέψουμε την περιοχή μας σε ένα παράδειγμα για την Ευρώπη αλλά και για τις γειτονικές χώρες.
Από την πλευρά του, ο Ρουμάνος πρωθυπουργός Μαρσέλ Τσολάκου τόνισε πως η συμμετοχή των τριών χωρών δείχνει τη στρατηγική σημασία του νότιου διαδρόμου, τονίζοντας την ανάγκη για ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Ο κ. Τσολάκου αναφέρθηκε και στην Μολδαβία που εκπροσωπήθηκε στη Σύνοδο με τον υπουργό Ενέργειας της χώρας, λέγοντας πως η Ρουμανία έχει την ηθική υποχρέωση να βοηθήσει τη δημοκρατία της Μολδαβίας, γιατί μετά την Ουκρανία η Μολδαβία είναι το πιο ευάλωτο κράτος. «Και χαίρομαι που εμείς εδώ εκφράσαμε την υποστήριξή μας» είπε.
Ο αντιπρόεδρος της ΕΕ Μαργαρίτης Σχοινάς έκανε λόγο για αναγέννηση της Ευρώπης, ιδιαίτερα στο νότιο μέρος της. «Για πρώτη φορά βλέπουμε ο Νότος να έχει έναν ηγετικό ρόλο, καθώς πλέον υπάρχουν ισχυρές κυβερνήσεις στις χώρες». Χαρακτήρισε πολύ σημαντική για την περιοχή την στρατηγική ενεργειακή τριμερή συνεργασία.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο τρόπος που αντέδρασε σε πανδημία και πόλεμο στην Ουκρανία δείχνει την ενότητά μας. Έτσι και τώρα καταδικάσαμε τον πόλεμο στο Ισραήλ. Θα γίνει έκτακτη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών αύριο Βρυξέλλες για να συζητήσουμε όσα συμβαίνουν το Ισραήλ» είπε ο κ. Σχοινάς που κλείνοντας απάντησε στις αναφορές του Ρουμάνου πρωθυπουργού για ένταξη Βουλγαρίας και Ρουμανίας στη Σέγκεν: «Η ένταξη Βουλγαρίας και Ρουμανία στη Σέγκεν θα αυξήσει το επίπεδο της ασφάλειά μας συνολικά. Και τα δυο κράτη έχουν πετύχει σημαντική πρόοδο σε ότι αφορά τη μεταναστευτική πίεση. Ελπίζω ότι μέχρι το τέλος του έτους θα μπορούσε να πάρουμε μια θετική απάντηση για αυτό το θέμα».
