Ενώ από σήμερα έως την Πέμπτη «τρέχει» το πιο κρίσιμο τριήμερο για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας και Κύπρου, η Κυπριακή πλευρά επαναφέρει στο τραπέζι το ενδεχόμενο συμμετοχής της εθνικής εταιρείας ενέργειας του Αμπού Ντάμπι, TAQA στο μετοχικό κεφάλαιο της θυγατρικής εταιρείας ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ για την κατασκευή του αγωγού Great Sea Interconnector (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ).
Η Ελλάδα μέσω του ΑΔΜΗΕ και η Κύπρος υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας με την TAQA τον περασμένο Δεκέμβριο στο πλαίσιο της COP 28 στο Ντουμπάι προκειμένου η εταιρεία ενέργειας του Αμπού Ντάμπι να μετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο του φορέα διαχείρισης της διασύνδεσης όπου σήμερα ο ΑΔΜΗΕ είναι αποκλειστικός μέτοχος.
Στο μετοχικό κεφάλαιο του φορέα υλοποίησης προσανατολίζεται να μετέχει και η Κύπρος με 100 εκατ. ευρώ, τα οποία θα προέλθουν από το Κυπριακό Σχέδιο Ανάκαμψης με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Τη μετοχική συμμετοχή της Κύπρου κρίνει απολύτως αναγκαία ο ΑΔΜΗΕ θεωρώντας ότι θα αποτελέσει μήνυμα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα για τη βιωσιμότητα του έργου καθώς και τη στήριξή του από την κυπριακή πλευρά. Επιπρόσθετα, θεωρεί ότι θα αξιολογηθεί θετικά από τη Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για να δανειοδοτήσει το project με 500 εκατ. ευρώ με ευνοϊκούς όρους.
Αυτό που μένει να αποσαφηνισθεί είναι εάν η Κυπριακή κυβέρνηση θα λάβει τώρα την απόφαση να συμμετέχει μέσω του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς Κύπρου στο φορέα υλοποίησης του έργου ή θα περιμένει τη μελέτη αξιολόγησης του project από πλευράς κόστους-οφέλους, η οποία, όμως, εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη το Νοέμβριο.
Έως μεθαύριο Πέμπτη που έχει προγραμματιστεί η συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκο Χριστοδουλίδη αναμένεται το τοπίο να ξεκαθαρίσει και στο θέμα αυτό.
Το ενδιαφέρον από τα Εμιράτα και η επίσκεψη Ν. Χριστοδουλίδη
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας επανέφερε, πάντως, το ενδεχόμενο συμμετοχής της TAQA στην ηλεκτρική διασύνδεση κατά την επίσκεψή του πριν λίγα 24ωρα στη Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και τη συνάντησή του με τον Σεΐχη Mohamed bin Zayed Al Nahyan.
Ο κ. Νίκος Χριστοδουλίδης επιβεβαίωσε σε δηλώσεις του το ενδιαφέρον των ΗΑΕ να επενδύσουν στο έργο λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν ήταν τυχαίο το ταξίδι μου», και διευκρινίζοντας ότι στη συνάντησή του με τον Σεΐχη συζητήθηκαν τόσο θέματα συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα όσο και για το συγκεκριμένο έργο.
«Όντως βρίσκεται στο τραπέζι συζήτηση για ενδεχόμενη συμμετοχή στο έργο από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα», επιβεβαίωσε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, κ. Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Ο ενεργειακός κολοσσός TAQA και γιατί θεωρεί ιδανικές Ελλάδα και Κύπρο
Η TAQA, μία από τις σημαντικότερες ενεργειακές εταιρείες σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, με παρουσία σε 14 χώρες, μεταξύ των οποίων ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο, έχει ενεργητικό 52,8 δις δολάρια. Το 2023 είχε κύκλο εργασιών 14,1 δις δολ. και προσαρμοσμένα καθαρά έσοδα 1,9 δις δολ. Δραστηριοποιείται στους κλάδους της ηλεκτρικής ενέργειας, υδρογονανθράκων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και του νερού.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, στο περιθώριο των εργασιών της 28ης Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP28) στο Ντουμπάι, ο CEO και managing director της TAQA, κ. Jasim Husain Thabet είχε υπογράψει μνημόνιο κατανόησης με τον Κύπριο υπουργό Ενέργειας, κ. Γιώργο Παπααστασίου και τον CEO του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνο Μανουσάκη, παρουσία της υφυπουργού Ενέργειας, κας Αλεξάνδρας Σδούκου, με σκοπό να διερευνηθεί το ενδεχόμενο συμμετοχής της TAQA στο Great Sea Interconnector.
Σε ανακοίνωση για την ηλεκτρική διασύνδεση, η TAQA είχε επισημάνει τότε ότι «το έργο θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, θα αυξήσει την ενεργειακή ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη και την εξαγωγή καθαρής ενέργειας τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Η Κύπρος διαθέτει σημαντικό δυναμικό εξαγωγής πράσινης ενέργειας με τη χώρα να επενδύει σημαντικά στη ροή καθαρής ενέργειας μεταξύ γειτονικών χωρών και περιοχών. Η Κύπρος και η Ελλάδα διαθέτουν ένα από τα υψηλότερα δυναμικά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη τόσο για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας όσο και για την παραγωγή αιολικής ενέργειας σε χερσαίες και υπεράκτιες περιοχές, καθιστώντας τις δύο χώρες ιδανικές για ένα project αυτού του είδους».
Από την πλευρά του ο κ. Jasim Husain Thabet είχε δηλώσει: «Η TAQA είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει τη συμμετοχή της σε άλλο ένα έργο που θα αυξήσει την ενεργειακή ασφάλεια και θα επιταχύνει την ανάπτυξη καθαρής ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ως πρωταθλητής στην ενέργεια με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και στο νερό, η TAQA έχει δεσμευτεί να επενδύσει στις υποδομές μεταφοράς που απαιτούνται για την ενεργειακή μετάβαση, καθιστώντας εφικτή την απανθρακοποίηση και επιτυγχάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια. Τα έργα HVDC (συνεχές ρεύμα υψηλής τάσης) είναι ζωτικής σημασίας για τη σύνδεση των έργων καθαρής ενέργειας με τους τελικούς χρήστες. Επιταχύνουμε φιλόδοξα τις επενδύσεις και την ανάπτυξη στον τομέα των υποδομών μας για να συνδράμουμε τους εταίρους μας να πολλαπλασιάσουν την καθαρή ενέργεια για να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ζήτηση για ασφαλή, αξιόπιστη και βιώσιμη ενέργεια».
