Μια νέα εστία έντασης στην αγορά ηλεκτρισμού που διαταράσσει το εορταστικό κλίμα των ημερών αποκαλύπτει η επιστολή που έστειλε ο ΕΣΠΕΝ (Ελληνικό Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας) που εκπροσωπεί τις εταιρίες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας προς τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Στην επιστολή του ο ΕΣΠΕΝ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο να «γράψουν» οι εταιρείες δυνητικές απώλειες δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, λόγω της διενέργειας έκτακτης και αναδρομικής διορθωτικής εκκαθάρισης της Αγοράς Εξισορρόπησης για την περίοδο Απριλίου 2023-Μαρτίου 2024 από τον ΑΔΜΗΕ, επικαλούμενος σχετική εντολή του Ρυθμιστή.
Ο ΕΣΠΕΝ ζητά να του κοινοποιηθεί η επιστολή της ΡΑΑΕΥ προς τον ΑΔΜΗΕ που αποτελεί τη «βάση» για τη διενέργεια της αναδρομικής εκκαθάρισης, τονίζοντας ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο (Κώδικας Αγοράς Εξισορρόπησης) προβλέπει την διενέργεια έκτακτων εκκαθαρίσεων –που αναφέρονται σε παρελθόντα χρόνο- μόνο μετά από απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος συμμετέχοντα της αγοράς που έχει σχετικό έννομο συμφέρον, εφόσον αποδεικνύεται ότι η μη εκτέλεση της επιπλέον Διορθωτικής Εκκαθάρισης απειλεί την βιωσιμότητα του αιτούντος.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Σύνδεσμος κρίνει απαραίτητο να ενημερωθούν τα μέλη του αφενός για την απόφαση και το σκεπτικό της Αρχής –που ενεργοποίησε την αναδρομική εκκαθάριση-, αφετέρου για το σχετικό αίτημα του Συμμετέχοντος και τις αιτίες που καθιστούν αναγκαία την εκτέλεση της εκκαθάρισης για περιόδους προ ενάμισι (1,5) και πλέον έτους.
Σοβαρές επιπτώσεις για τις εταιρείες προμήθειας
Ο ΕΣΠΕΝ κάνει λόγο για σοβαρές επιπτώσεις στην λιανική αγορά ηλεκτρισμού και τους καταναλωτές συνεπεία της έκτακτης και αναδρομικής εκκαθάρισης στην Αγορά Εξισορρόπησης, πιθανολογώντας ότι θα οδηγήσει σε πρόσθετες χρεώσεις ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, στο μέτρο που οι πάροχοι δεν θα μπορούν να ανακτήσουν το επιπρόσθετο κόστος μέσω αντίστοιχων χρεώσεων προμήθειας. Και τούτο διότι οι τιμολογήσεις για τις περιόδους που καταλαμβάνει η Διορθωτική Εκκαθάριση (03.04.2023 – 25.06.2023) έχουν ήδη περατωθεί και εισπραχθεί από τους αντίστοιχους πελάτες της περιόδου εκείνης.
Υπογραμμίζει δε ότι «Συνολικά, τέτοιες πρακτικές και αστοχίες διαταράσσουν την εμπιστοσύνη στην αγορά, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και θέτοντας εμπόδια στην ομαλή λειτουργία της ενεργειακής αλυσίδας». Ο Σύνδεσμος επισημαίνει ακόμα ότι το χρονικό διάστημα που καταλαμβάνει η αναδρομική εκκαθάριση αφοράβκατά το μεγαλύτερο μέρος της χρονική περίοδο (συγκεκριμένα το διάστημα 03.04.2023 – 31.12.2023) για την οποία έχει υπολογισθεί, επιβληθεί και ήδη φορολογικά καταλογισθεί έκτακτη εισφορά στις εταιρείες προμήθειας, δυνάμει των προβλέψεων του Προσωρινού Μηχανισμού Επιστροφής Μέρους Εσόδων Λιανικής Αγοράς. «Η αναδρομική Διορθωτική Εκκαθάριση υπό διερεύνηση, έχει ως εκ τούτου πρόσθετο αρνητικό αντίκτυπο, καθώς αφενός αποκαλύπτει κόστος αγοράς ετεροχρονισμένα, αφετέρου η απουσία του συγκεκριμένου κόστους κατά την περίοδο προσδιορισμού της έκτακτης εισφοράς έχει επιφέρει ως αποτέλεσμα την κατ’ αναλογία πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση των εταιρειών, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο κέντρο κόστους δεν ήταν γνωστό και δεν ελήφθη υπόψη κατά τον προσδιορισμό της έκτακτης εισφοράς», υποστηρίζει ο ΕΣΠΕΝ.
Τι προτείνει ο ΕΣΠΕΝ
Αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι η μη ορθή εφαρμογή του Κώδικα Αγοράς Εξισορρόπησης μπορεί να έχει προκαλέσει έλλειμμα στην εκκαθάριση της Αγοράς Εξισορρόπησης κατά την περίοδο Απριλίου 2023-Μαρτίου 2024, ο ΕΣΠΕΝ προτείνει:
1.Να αρθεί η αναδρομικότητα στους υπολογισμούς των μοναδιαίων χρεώσεων των Λογαριασμών Προσαυξήσεων που επιβαρύνουν τους Προμηθευτές ως Συμβαλλόμενα Μέρη με Ευθύνη Εξισορρόπησης, χωρίς ωστόσο να διακοπεί ή καθυστερήσει η εκκαθάριση της Αγοράς Εξισορρόπησης της περιόδου 03.04.2023 – 31.03.2024 που έχει ήδη εκκινήσει προς τα Μέρη, δηλαδή Παραγωγούς Ηλεκτρικής Ενέργειας και Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης τα οποία έχουν πληγεί οικονομικά κατά το εν λόγω διάστημα. Η άρση της αναδρομικότητας θα ισχύσει για το υπολειπόμενο διάστημα των 363 ημερών, εξαιρουμένου δηλαδή του διαστήματος για το οποίο έχουν ήδη εκτελεσθεί οι έκτακτες Διορθωτικές Εκκαθαρίσεις προς τους Προμηθευτές (03.04.2023 – 25.06.2023), οι οποίες και θα καταβληθούν -όπως έχει ήδη προβλεφθεί- από τους Προμηθευτές.
2. Να συνεχίσει ο ΑΔΜΗΕ την εκτέλεση των διορθωτικών εκκαθαρίσεων προς τους Παραγωγούς Ηλεκτρικής Ενέργειας και τους ΦοΣΕ καταβάλλοντάς τους τα αντίστοιχα ποσά, αναγνωρίζοντας τη διαταραχή που έχει προκληθεί -λόγω μη συστημικής ετοιμότητάς του στους εν λόγω συμμετέχοντες.
3.Να πραγματοποιηθεί η ανάκτηση του ενδεχόμενου ελλείμματος που μπορεί να προκύψει στον ΑΔΜΗΕ μέσω της επιβάρυνσης του Λογαριασμού Προσαυξήσεων Οικονομικής Ουδετερότητας (ΛΠ3) που τηρεί ο Διαχειριστής για χρονικό διάστημα που θα ξεκινά από τη μελλοντική ημερομηνία για την οποία ο Διαχειριστής θα δηλώσει συστημική ετοιμότητα και θα είναι ίσο σε διάρκεια με το υπολειπόμενο χρονικό διάστημα που αντιστοιχεί σε εκείνο κατά το οποίο προκλήθηκε το έλλειμμα (363 ημερών), εξαιρουμένου δηλαδή του διαστήματος για το οποίο έχουν ήδη εκτελεσθεί οι έκτακτες Διορθωτικές Εκκαθαρίσεις προς τους Προμηθευτές (03.04.2024 – 25.06.2023).
