Ευθύνη και στον ΔΕΔΔΗΕ για την αύξηση των απωλειών δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, που τελικά επιβαρύνουν τους συνεπείς καταναλωτές βλέπει ο Σύνδεσμος Ιδιωτικών Εταιρειών Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ).
Πιο συγκεκριμένα ο Σύνδεσμος σε σχέση με τα κόστη που, αρχικά, καλούνται να πληρώσουν οι προμηθευτές, αλλά στη συνέχεια μεταφέρονται στους τελικούς χρήστες, αναφέρει ότι εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για τη διαχείριση και την αποδοτικότητα του δικτύου, καθώς ο μέσος συντελεστής απωλειών έχει αυξηθεί.
Με επιστολή του, μάλιστα, στο πλαίσιο της εισήγησης του ΔΕΔΔΗΕ για το Επιτρεπόμενο Έσοδο της 2ης Ρυθμιστικής Περιόδου Διανομής 2025-2028, που έχει τεθεί σε διαβούλευση από τη ΡΑΑΕΥ ο Σύνδεσμος τονίζει ότι ο Διαχειριστής στη 2η Ρυθμιστική Περίοδο προβλέπει τιμή βάσης απωλειών 11,36%, σημαντικά υψηλότερη από το 9,90% της προηγούμενης περιόδου.
Πάντως ο ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ενστάσεις σημειώνοντας ότι οι παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση των απωλειών δεν είναι υπό τον έλεγχό της και άρα η πρόταση του ΕΣΠΕΝ δεν μπορεί να γίνει δεκτή.
Από την πλευρά του ο ΕΣΠΕΝ θεωρεί ότι ο Διαχειριστής έχει την ευθύνη να ερευνήσει και να αναλύσει τους παράγοντες που ενδέχεται να προκαλούν την αύξηση των απωλειών και να εκπονήσει ένα σχέδιο δράσης για την αντιμετώπισή τους.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή, η δημοσιοποίηση των αναλύσεων και των σχετικών εκθέσεων για τις απώλειες είναι κρίσιμη, ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών. Η διαφάνεια αυτή είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ του Διαχειριστή και των χρηστών, καθώς και για την προώθηση ενός πιο αποδοτικού και υπεύθυνου συστήματος διαχείρισης του δικτύου.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον ΕΣΠΕΝ, η εισήγηση του ΔΕΔΔΗΕ δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη τις επενδύσεις, όπως η εγκατάσταση ευφυών μετρητών και η αναβάθμιση συστημάτων ελέγχου, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των απωλειών. Αλλά και την ανάγκη αντιμετώπισης της διαχρονικής αύξησης των απωλειών του ΕΔΔΗΕ, λαμβάνοντας υπόψη και την τάση σταθερής απομείωσης του επιπέδου των απωλειών στη συντριπτική πλειοψηφία των δικτύων διανομής σε λοιπά Κράτη-Μέλη της Ε.Ε.
Ο ΕΣΠΕΝ, μάλιστα, παραθέτει ως παράδειγμα το τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου καταγράφονται σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά απωλειών. Όπως για παράδειγμα η Γαλλία, όπου βάσει των στοιχείων της ENEDIS, ενός εκ των μεγαλύτερων διαχειριστών δικτύου διανομής που καλύπτει το 90% του δικτύου της χώρας, οι ετήσιες τεχνικές απώλειες δικτύου ανήλθαν σε 6,39% το 2021 και μειώθηκαν σε 6,21% το 2022. Ενώ στην Πορτογαλία, οι απώλειες αναφοράς του μηχανισμού κινήτρων διατηρήθηκαν σταθερές στο 7,8% από το 2012 έως το 2020. Κατά την ίδια περίοδο, οι καταγεγραμμένες απώλειες κυμάνθηκαν μεταξύ 9,1% και 11,2%, όμως ο ρυθμιστής δεν αποδέχθηκε την αύξηση των απωλειών ως εύλογη. Επέβαλε μέτρα που μετέφεραν μέρος του κόστους στον Διαχειριστή, προκειμένου να τον ενθαρρύνει να επαναφέρει τις απώλειες σε χαμηλότερα επίπεδα.
Ο Σύνδεσμος θεωρεί ότι το Επιτρεπόμενο Έσοδο θα πρέπει να συνδέεται άμεσα με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων μείωσης απωλειών, χωρίς να επιβαρύνει τους καταναλωτές με υπερβολικά κόστη. Η θέσπιση αυστηρών κανόνων και κριτηρίων απόδοσης είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση μιας βιώσιμης και αποδοτικής ενεργειακής πολιτικής, όπως τονίζει και προτείνει:
1. Τη μείωση της τιμής βάσης των απωλειών σε επίπεδα συγκρίσιμα με άλλα κράτη της Ε.Ε. ή τη διατήρησή της στα προηγούμενα επίπεδα (κάτω από 10%).
2. Τη λήψη πιο αυστηρών μέτρων και κινήτρων για τον περιορισμό των απωλειών, συμπεριλαμβανομένων κυρώσεων ή ανταμοιβών.
3. Την αναθεώρηση του μοναδιαίου κόστους αναφοράς βάσει δεδομένων τριετίας, αντί της προτεινόμενης οκτάμηνης περιόδου.
Ο Σύνδεσμος υπογραμμίζει την ανάγκη για ισχυρότερα κίνητρα, ώστε να περιοριστούν οι απώλειες και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος διανομής.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα δεδομένα του ίδιου του ΔΕΔΔΗΕ, οι απώλειες αγγίζουν το 18% της συνολικής ενέργειας που διακινείται στη Χαμηλή Τάση και το 7,5% στη Μέση Τάση. Επίσης όπως αναφέρουν πηγές η εγκατάσταση των “έξυπνων μετρητών” θα βελτιώσει την όλη εικόνα.
Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι ο ΕΣΠΕΝ ανέδειξε το θέμα των απωλειών, μόλις πρόσφατα στο πλαίσιο της διαβούλευσης για τις ρευματοκλοπές, ως ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που επηρεάζουν την αγορά, ιδίως μετά τις εκκαθαρίσεις που έγιναν από τον ΔΕΔΔΗΕ για το πρώτο εξάμηνο του 2022. Στα στοιχεία αυτά, ο συντελεστής κανονικοποίησης των απωλειών, που περιλαμβάνει τεχνικές και μη απώλειες, αυξήθηκε από 13,54% στο 18%.
Η συγκεκριμένη αύξηση συνεπάγεται ένα επιπλέον κόστος που ξεπερνά τα 200 εκατομμύρια ευρώ, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος απώλειας ενέργειας κοντά στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ.
