"Ανεβάζει" και άλλο το θερμόμετρο στην αγορά του ηλεκτρισμού η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Επιλέγει να ανοίξει όλα τα θέματα που αφορούν τους λογαριασμούς των καταναλωτών, στην πιο κρίσιμη στιγμή, που απειλούνται από σημαντικές αυξήσεις. Μεταξύ άλλων στις προτάσεις της ΡΑΕ περιλαμβάνεται και η "βόμβα" της κατάργησης του παγίου, ή κάθε άλλης παρεμφερής επιβάρυνσης από τα τιμολόγια των πελατών ηλεκτρικού ρεύματος.
Η Αρχή δέχεται τους τελευταίους μήνες «βροχή» παραπόνων από καταναλωτές για αυξημένους λογαριασμούς που είναι δύσκολο να γίνουν κατανοητοί, ενώ οι πάροχοι ενέργειας έχουν εκφράσει διαφωνίες με ορισμένες από τις προτάσεις της ΡΑΕ, με κυριότερη, βεβαίως, αυτήν που προβλέπει την επιβολή περιορισμών στις διακυμάνσεις των χρεώσεων.
Σε αυτό το σημείο εντοπίζεται και το κυριότερο πρόβλημα της ελληνικής αγοράς, καθώς, μετά το πέρασμα, στα τέλη του περασμένου έτους, στο ευρωπαϊκό Target Model, η διαμόρφωση της τιμής χονδρικής γίνεται μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και έκτοτε σημειώνονται αρκετά σημαντικές αυξήσεις. Οι πάροχοι επιβάλλουν ρήτρες προσαρμογής για να αποφύγουν τον κίνδυνο να βρεθούν εκτεθειμένοι οι ίδιοι σε απώλειες, όταν αυξάνεται η τιμή χονδρικής. Η ρήτρα προσαρμογής των χρεώσεων με βάση την τιμή χονδρικής, που ισχύει για τα περισσότερα συμβόλαια αφήνει τους καταναλωτές εκτεθειμένους σε σημαντικές επιβαρύνσεις.
Για να αντιμετωπισθούν αυτά τα προβλήματα, η ΡΑΕ προτείνει να έχουν όλοι οι πάροχοι στο «μενού» των ενεργειακών προϊόντων τους και ένα προϊόν σταθερής χρέωσης. Γνωρίζοντας, όμως, ότι αυτά τα προϊόντα θα έχουν υψηλές χρεώσεις, η ΡΑΕ προτείνει μια ρύθμιση για τα προϊόντα κυμαινόμενου τιμολογίου, που θα προστατεύει τους καταναλωτές από υπερβολικές ανατιμήσεις. Ειδικότερα, στα προϊόντα κυμαινόμενου τιμολογίου οι πάροχοι θα είναι υποχρεωμένοι να προσδιορίζουν εκ των προτέρων ένα ανώτατο όριο μεταβολής, για παράδειγμα +-30%, όπως αναφέρει η ΡΑΕ, ώστε όταν υπάρχουν μεγάλες αναπροσαρμογές της τιμής χονδρικής να μην περνά ολόκληρη η επιβάρυνση στον καταναλωτή.
Η διαβούλευση
Η ΡΑΕ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 30 Αυγούστου την εξέταση όλων των αναγκαίων νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων σε ό,τι αφορά την ενδυνάμωση των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας και την προώθηση του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των Προμηθευτών: Ζητήματα επαρκούς ενημέρωσης των καταναλωτών, διασφάλισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, ενίσχυση της διαφάνειας και της συγκρισιμότητας των τιμολογίων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Μεταξύ άλλων η πρόταση της Αρχής για την ενίσχυση της διαφάνειας συνοψίζεται σε:
(α) την παροχή ενός τουλάχιστον σταθερού τιμολογίου ανά κατηγορία πελατών,
(β) την παροχή κυμαινόμενου τιμολογίου με ευκρινές όριο προσαύξησης της Χρέωσης Προμήθειας,
(γ) με ευκρινές όριο προσαύξησης της Χρέωσης Προμήθειας π.χ. ±30%, τη διατήρηση μόνο της Αναλογικής Χρέωσης και των ορίων διακύμανσης επί αυτής) για λόγους διαφάνειας και
(δ) διαμόρφωση κάθε άλλου είδους τιμολογίων από τους Προμηθευτές, βάσει της επιχειρηματικής τους ελευθερίας, τηρουμένων όμως των αρχών της διαφάνειας, της επαληθευσιμότητας, της ευχερούς κατανόησης και της συγκρισιμότητας.
Εν κατακλείδι, οι προτάσεις της Αρχής στις οποίες καλούνται να τοποθετηθούν οι ενδιαφερόμενοι προμηθευτές είναι οι εξής:
1.Παροχή κυμαινόμενων τιμολογίων με ευκρινές όριο προσαύξησης της Χρέωσης Προμήθειας.
Συμφωνείτε με την αναγκαιότητα και τη προσφορότητα του εν λόγω μέτρου;
Υπογραμμίζεται πως για τη συγκεκριμένη κατηγορία, ο κάθε Προμηθευτής κατά τη διαμόρφωση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής δύναται να προσδιορίσει τους δικούς τους δείκτες π.χ. τιμή Χονδρεμπορικής αγοράς στη DAM, τιμή Χονδρεμπορικής αγοράς στη DAM +Balancing, τιμή EUAs, τιμή TTF, οι οποίοι όμως να μπορούν να ενσωματωθούν στο Εργαλείο σύγκρισης Τιμών και να είναι προσβάσιμοι και υπολογίσιμοι από τους καταναλωτές. Θεωρείτε εύλογη την εν λόγω σύνδεση; Ποιους δείκτες προτείνετε να είναι επιλέξιμοι (και να ενσωματωθούν στην απόφαση ΡΑΕ 409/2020);
2.Κατάργηση της παραγράφου 4 της Απόφασης 409/2020 περί πρόβλεψης ισοδύναμων μέτρων και διατήρησης μόνο της Αναλογικής Χρέωσης (και των ορίων διακύμανσης επί αυτής) για λόγους διαφάνειας.
Σε συνέχεια της αλυσιτελούς εφαρμογής της σχετικής διάταξης, η Αρχή θεωρεί ότι παρέλκει η σχετική μνεία περί ισοδύναμων μέτρων, προκειμένου να ενισχυθούν η διαφάνεια, η τυποποίηση και η συγκρισιμότητα των τιμολογίων. Σε κάθε περίπτωση, ο Προμηθευτής δύναται να τεκμηριώσει την τήρηση των εν λόγω αρχών, για κάθε ένα από τα προϊόντα του, φέροντας το σχετικό βάρος απόδειξης. Πώς αξιολογείτε την προαναφερθείσα πρόταση και ποιες συγκεκριμένες παρατηρήσεις έχετε να εισφέρετε για την προτεινόμενη αλλαγή;
3. Κατάργηση του παγίου (ή κάθε άλλης παρεμφερούς επιβάρυνσης) σε όλους τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.
Στα πλαίσια της απλότητας και σαφήνειας των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτεί η Οδηγία 409/2020, η Αρχή εισηγείται την κατάργηση του παγίου σε όλους τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος. Διευκρινίζεται ότι ως «χρέωση παγίου» νοείται κάθε χρέωση, που επιβάλλεται κατά τρόπο οριζόντιο, αφορά σε σταθερό ποσό και αποσυνδέεται από την ποσότητα της κατανάλωσης (“flat charge”).
Κατόπιν της ανωτέρω κατάργησης, οι λογαριασμοί θα αντικατοπτρίζουν ακριβέστερα το ποσό της ενέργειας που καταναλώθηκε, χωρίς παρανοήσεις και περιττές χρεώσεις. Στην περίπτωση που κρίνετε σκόπιμη τη διατήρηση της εν λόγω επιβάρυνσης, καλείστε να αιτιολογήσετε επαρκώς την αναγκαιότητά της, διακρίνοντας ανά κατηγορία πελάτη και συνυποβάλλοντας σχετική περιπτωσιολογία.
Εξαίρεση σε σχέση με τη χρέωση παγίου θα αποτελεί η περίπτωση ιδιοκτησιών που μένουν προσωρινά ή μακροπρόθεσμα αχρησιμοποίητες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η επιβάρυνση πολιτών με πάγια τέλη δύναται να δικαιολογείται από τη υποχρεωτική συνέχιση εκπροσώπησης, και άρα δέσμευσης πόρων για τη διατήρηση μίας κατάστασης που δεν αποφέρει κέρδος στον Προμηθευτή. Το ύψος του παγίου εν προκειμένω οφείλει να λαμβάνει υπόψη την αρχή της αναλογικότητας και της οικονομικής ισορροπίας των συμβάσεων.
5. Καθορισμός του τρόπου ειδοποίησης των καταναλωτών για την τροποποίηση της τιμολογιακής πολιτικής καθόσον αφορά σε Ρήτρα Αναπροσαρμογής.
Σε περίπτωση ουσιώδους μεταβολής της τιμολογιακής πολιτικής Προμηθευτή, η οποία συνεφέλκει την υποχρέωση ατομικής ειδοποίησης των καταναλωτών, και εφόσον -κατ’ επιλογή του Προμηθευτή- η εν λόγω ειδοποίηση υλοποιείται μέσω του Λογαριασμού Κατανάλωσης, θεωρείτε ότι η σχετική ειδοποίηση προσήκει να πραγματοποιηθεί με τρόπο που θα καθορίζεται δεσμευτικά ή να καταλείπεται στον Προμηθευτή περιθώριο επιλογής μεταξύ εναλλακτικών δυνατοτήτων; Επιπλέον, κρίνετε σκόπιμο η σχετική ειδοποίηση να υλοποιείται μέσω ειδικού διακριτού εγγράφου που θα εσωκλείεται στον Λογαριασμό; Εφόσον, ωστόσο, η ειδοποίηση πραγματοποιείται μέσω της αναγραφής επί του εντύπου του Λογαριασμού θεωρείτε ότι προσιδιάζει η σχετική μνεία να πραγματοποιείται σε εμφανές σημείο; Ή αντιθέτως θεωρείτε ότι αρκεί η απλή αναφορά σε οποιοδήποτε σημείο του Λογαριασμού, έστω και εν είδει «υποσημείωσης» ή με μη-ευανάγνωστους γραφικούς χαρακτήρες («ψιλά γράμματα»); Κατά τη γνώμη σας, η εν λόγω ενημέρωση οφείλει να άπτεται όλων των κύριων παραμέτρων της νέας Χρέωσης/του νέου Τιμολογίου, καθώς και του τρόπου διαμόρφωσής τους ή αρκεί η απλή επισήμανση του ιστοτόπου του Παρόχου και η παραπομπή του καταναλωτή σε αυτό για τη συνολική ενημέρωσή του;
Στο πλαίσιο της ως άνω διαβούλευσης, προσκαλούνται όλοι οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν τα σχόλια, τις παρατηρήσεις και τις επιπλέον προτάσεις τους, έως και τις 30 Αυγούστου 2021, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: [email protected].
Η ΡΑΕ, μετά τη λήξη της Δημόσιας Διαβούλευσης, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 5 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α’ 45), θα δημοσιοποιήσει κατάλογο των συμμετεχόντων στη διαβούλευση, καθώς και το περιεχόμενο των επιστολών που υποβλήθηκαν, με εξαίρεση την περίπτωση κατά την οποία ο αποστολέας αιτείται τη μη δημοσιοποίηση των στοιχείων του ή/και των απόψεών του.
