Σε θέμα πρώτης προτεραιότητας αναδεικνύεται για το ΔΕΔΔΗΕ το ζήτημα της ρευματοκλοπής την ώρα μάλιστα που σταδιακά τρέχει και η προσαρμογή του Διαχειριστή στα νέα μετοχικά δεδομένα μετά την απόκτηση του 49% από τη Macquarie Asset Management
Με τις αναφορές για ένταση των φαινομένων ρευματοκλοπής μετά και το πολύμηνο ράλι τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια η διοίκηση, με βάση πληροφορίες, έχει οργανώσει για σήμερα συνάντηση με τη νομική ομάδα της εταιρείας, δηλαδή τους συνεργαζόμενους δικηγόρους ώστε να γίνει μια καταγραφή της κατάστασης αλλά και να δοθούν κατευθυντήριες γραμμές για το ποινικό κομμάτι της υπόθεσης, το "κυνηγητό" δηλαδή μέσω μηνύσεων όσων παρανομούν. Παράλληλα καταγράφεται, μέσω δυο συνεργαζόμενων μεγάλων νομικών γραφείων των Αθηνών, έντονη δραστηριότητα και στο “αστικό” κομμάτι με την κατάθεση αγωγών, μέσα από τις οποίες ο Διαχειριστής αναζητά αποχημιώσεις. Βέβαια, σε κάποιες περιπτώσεις οι αγωγές αφορούν και υποθέσεις που έχει γίνει ανάκτηση χρημάτων από μετρητές όπου καταγράφονταν κλοπές.
Πάντως λόγω της ενεργειακής ακρίβειας τα φαινόμενα ρευματοκλοπής είναι έντονα ακόμη και σε επαγγελματίες που επιλέγουν την παρανομία ως έσχατο μέσο “σωτηρίας”. Να σημειωθεί ότι καταγράφονται και φαινόμενα παραβίασης του “μαύρου κουτιού” ήδη εγκατεστημένου “έξυπνου” μετρητή. Η διαφορά με τους συμβατικούς, που αποτελούν “εύκολη λεία”, είναι ότι αμεσως κοινοποιείται σχετικό μήνυμα για την παραβίαση στο ειδικό κέντρο ελέγχου του ΔΕΔΔΗΕ κι έτσι σε πραγματικό χρόνο μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι κάποια έκνομη ενέργεια έχει γίνει. Βέβαια στη συνέχεια θα πρέπει να γίνει επιτόπιος έλεγχος ώστε να διακριβωθεί το όλο ζήτημα και να ακολουθήσουν οι σχετικές κυρώσεις.
Έλλειψη προσωπικούΕκεί είναι και ένα σημαντικό ζήτημα καθώς οι ελλείψεις σε προσωπικό του Διαχειριστή δε συμβάλλουν στην προσπάθεια για πάταξη του φαινομένου που αποτελεί “γάγγραινα” για το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και “βάρος” για τους καταναλωτές, οι οποίοι πληρώνουν ως ένα βαθμό το “μάρμαρο” μέσω ενός πλαισίου ειδικών χρεώσεων για τη χρήση δικτύου. Είναι χαρακτηριστικό ότι με πρόχειρες εκτιμήσεις μόνο το 10% των περιπτώσεων εντοπίζεται έγκαιρα και οδηγείται σε δικαστική διαδικασία λόγω ακριβώς των αντικειμενικών δυσκολιών για επιτόπιους ελέγχους και καταλογισμούς. Ήδη, πάντως ολοκληρώνεται σταδιακά μια μεγάλη προκήρυξη για προσλήψεις στο ΔΕΔΔΗΕ που εκτιμάται ότι θα δώσει κάποιες λύσεις.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας οι απώλειες ενέργειας στα δίκτυα διανομής, το 2018 υπολογίστηκαν από τον Διαχειριστή Δικτύου σε 4.1 ΤWh ή 9,7% της εισερχόμενης ενέργειας στο δίκτυο, με κόστος 336 εκ.€ περίπου. Σημαντικό, μάλιστα, μέρος των απωλειών ενέργειας στο δίκτυο διανομής εκτιμάται ότι οφείλεται πλέον σε μη τεχνικές απώλειες και ειδικότερα σε ρευματοκλοπές (2018: 4,1% της εισερχόμενης ενέργειας στο δίκτυο, 1.7 ΤWh, κόστος 139 εκ.€).
Επίσης με βάση όσα ανέφερε πρόσφατα σε συνέντευξη τύπου πριν λίγους μήνες ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Αθ, Δαγούμας δυο εκατομμύρια μετρητές από τα περίπου επτά εκατομμύρια που υπάρχουν είναι αγνώστου ιδιοκτήτη, δηλαδή δεν αντιστοιχούν σε κάποιο ενεργό ΑΦΜ. Τούτου δοθέντος ο κ. Δαγούμας τόνισε ότι έχουν ήδη υπάρξει κυρώσεις στον ΔΕΔΔΗΕ για τη μη τήρηση επικαιροποιημένου μητρώου πελατών που θα διευκόλυνε και τις επιδοτήσεις από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ). Από την πλευρά της όπως τόνισε η ΡΑΕ έχει ζητήσει αναλυτικά στοιχεία από τους προμηθευτές για κάθε παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στο πλαίσιο της επιδότησης του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
Οι “έξυπνοι” μετρητέςΤο θέμα πάντως των μετρητών, (για την εγκατάσταση των οποίων τρέχουν οι σχετικές διαδικασίες), είναι βασικό για την ανάσχεση της ρευματοκλοπής. Μέχρι, όμως, να εγκατασταθούν οι νέοι “έξυπνοι”, η ύπαρξη των παλαιών αποτελεί πρόβλημα καθώς εύκολα παραβιάζονται και δύσκολα καταγράφονται ως παράβαση. Δηλαδή, θα πρέπει να γίνει επιτόπιος και διαρκής έλεγχος για να διακριβωθεί το “πείραγμα”.
Σύμφωνα, δε, με την ΡΑΕ, με βάση το πρόγραμμα αντικατάστασης μετρητών που έχει προτείνει ο ΔΕΔΔΗΕ (έναρξη πρακτικά το 2022, ολοκλήρωση το 2030) προβλέπεται ότι οι ρευματοκλοπές θα υποχωρήσουν στα επίπεδα του 2003-2004 (0,2%) το 2031. Ενώ οι συνολικές απώλειες (στις οποίες περιλαμβάνονται και εκείνες που δεν οφείλονται σε κλοπή αλλά σε τεχνικές παραμέτρους) θα μειώνονται κατά μέσο όρο με ρυθμό 5,1% την περίοδο 2020- 2031.
Πάντως ήδη η ΡΑΕ, με ρύθμιση έχει ζητήσει από το ΔΕΔΔΗΕ μια συγκεκριμένη στοχοθεσία για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ρευματοκλοπής. Έτσι, πέρα από τις επιβαρύνσεις που σηκώνουν οι καταναλωτές, η μη τήρηση από το διαχειριστή της κείμενης στοχοθεσίας τον οδηγεί «στο ταμείο» για κάλυψη μέρους της απώλειας που καταγράφεται.
Η ΡΑΕ θέτει, ουσιαστικά, οικονομικά κίνητρα στον ΔΕΔΔΗΕ που συνδέονται με τα αποτελέσματα στη μάχη για τον περιορισμό των ρευματοκλοπών.
Οι απώλειεςΣύμφωνα με τα στοιχεία από την πρόσφατη απόφαση της ΡΑΕ, οι «μη τεχνικές απώλειες» του δικτύου, δηλαδή οι ρευματοκλοπές, εμφανίζουν αύξηση από 0,2% (2003-2004) σε 1,1% (2011-2013), 3,9% (2015-2016) και 4,4% (2018-2019).
Σύμφωνα, επίσης, με την απόφαση το επιτρεπόμενο ρυθμιζόμενο έσοδο του ΔΕΔΔΗΕ διαμορφώνεται σε 776 εκατ. Ευρώ για το 2021, 781 εκατ. το 2022 και το 2023 και σε 804 εκατ. το 2024. Σταδιακά μέχρι το 2024, εφόσον ο ΔΕΔΔΗΕ δεν τηρεί τους στόχους μείωσης όπως έχουν τεθεί θα καλείται να καλύπτει ένα αυξανόμενο ποσοστό των ποσών αυτών.
Υπενθυμίζεται ότι η μοναδιαία τιμή καταλογισμού ανέρχεται σε 0,255 €/kWh για όλους τους υπόχρεους, πλην των δικαιούχων Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) για τους οποίους η μοναδιαία τιμή καταλογισμού ανέρχεται σε 0,120 €/kWh2.
Ο ΕΣΠΕΝΣε επιστολή του, δε, προς τη ΡΑΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ, ο ΕΣΠΕΝ επισημαίνει την ανάγκη επίσπευσης της διαδικασίας υλοποίησης του έργου προμήθειας και εγκατάστασης των ευφυών μετρητών, που αποτελεί -προφανώς- απολύτως κρίσιμο παράγοντα για μια σειρά θεμάτων, ιδίως τον μετασχηματισμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και την ενεργή συμμετοχή των καταναλωτών σε αυτή ως καταναλωτές-παραγωγοί (prosumers).
Στο πλαίσιο των διατάξεων του σχεδίου νόμου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 και ενόψει των Ρυθμιστικών Αποφάσεων για τον καθορισμό των επιλέξιμων μερών τα οποία θα έχουν πρόσβαση στα δεδομένα των ευφυών συστημάτων μέτρησης ηλεκτρικής ενέργειας, ο ΕΣΠΕΝ επισημαίνει την ανάγκη σχεδιασμού των κανόνων διαχείρισης και διάθεσης των δεδομένων κατά τρόπο που θα διασφαλίζει την ισότιμη πρόσβαση των εμπλεκόμενων μερών σε αυτά, και κατ’ επέκταση την εύρυθμη λειτουργία του ανταγωνισμού για την ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών και προϊόντων προς όφελος των καταναλωτών.