Εκπνέουν από τη νέα χρονιά τα συμβόλαια που έχουν με τη ΔΕΗ οι ενεργοβόρες βιομηχανίες για να τροφοδοτούνται με ρεύμα στην Υψηλή Τάση. Μάλιστα ήδη έλαβαν την περασμένη εβδομάδα σχετική ειδοποίηση από τη ΔΕΗ και, όπως αναφέρεται, από την 1.1.2023, η τιμολόγηση θα είναι αποκλειστικά μεταβλητή (indexed), δηλαδή θα διαμορφώνεται από με βάση το Χρηματιστήριο Ενέργειας. Αυτό ουσιαστικά δημιουργεί νέα δεδομένα, σε ενεργοβόρες επιχειρήσεις, που το κόστος παραγωγής τους βασίζεται στην ενέργεια. Ουσιαστικά θα πρέπει είτε να διαμορφώσουν, όσες δεν έχουν εργαλεία hedging, ή να αναζητήσουν νέες συμβάσεις.
Ωστόσο, ήδη, η ΔΕΗ έχει διαμηνύσει ότι δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί με λογικές παρελθόντος, με τιμές ρεύματος που ουσιαστικά την οδηγούσαν σε οικονομικό αδιέξοδο.
Μάλιστα η ΔΕΗ στις σχετικές ενημερώσεις έχει σημειώσει, ότι με με βάση τον Κώδικα Προμήθειας, θα πρέπει να υπάρξει νέα σύμβαση εντός ενός ορισμένου διαστήματος, διαφορετικά, θα απενεργοποιηθεί οποιασδήποτε υποχρέωση του προμηθευτή, για παροχή ηλεκτρικής ενέργειας.
Υπενθυμίζεται ότι πριν τρία χρόνια και πάλι το θέμα της ανανέωσης συμβάσεων προιμήθειας μεταξύ της ΔΕΗ και της βαριάς βιομηχανίας είχε βρεθεί στην αιχμή, σε περιβάλλον όμως που οι τιμές δεν ήταν εκεί που είναι σήμερα και βέβαια δεν υπήρχαν οι νέοι μηχανισμοί “παρακράτησης” υπερεσόδων ή τα πλαφόν στα έσοδα π.χ. από τη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή.
Μάλιστα αναφέρεται ως μια πιθανή φόρμουλα λύσης η εξαίρεση από το μηχανισμό του πλαφόν, των ποσοτήτων ρεύματος για τη βαριά βιομηχανία.
Λήψη μέτρων ζητάει η ΕΒΙΚΕΝ
Στο μεταξύ, τη λήψη ουσιαστικών μέτρων στήριξης της Ελληνικής βιομηχανίας ζήτησαν εκπρόσωποί της στο στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης που πραγματοποίησε πριν λίγες μέρες, η ΕΒΙΚΕΝ, η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας.
Με δεδομένη την κυρίαρχη τάση στην ΕΕ για προώθηση “εθνικών πακέτων στήριξης” με πλέγμα επιδοτήσεων για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους τα μέλη της ΕΒΙΚΕΝ, που εκπροσωπούν τη βαριά βιομηχανία της χώρας και παρά τις “φουρτούνες” δεκαετίων έχουν καταφέρει να στέκονται με άκρως ανταγωνιστικούς όρους στις διεθνείς αγορές, έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση.
Όπως τονίστηκε, η πολιτεία έχει αφήσει χωρίς ουσιαστική στήριξη τη βιομηχανία, τόσο τη βαριά όσο και τη μεταποίηση, την ώρα που άλλα κράτη μέλη προχωρούν σε γενναία πακέτα στήριξης, ενώ άλλες χώρες εκτός ΕΕ, αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, λόγω της απουσίας περιβαλλοντικών δεσμεύσεων και πλαισίου για την απανθρακοποίηση.
Ήδη, πριν τη Γενική Συνέλευση με ανακοίνωσή της η ΕΒΙΚΕΝ, που, όπως αναφέρεται, εκπροσωπεί 27 εταιρείες, τη ραχοκοκαλιά της εγχώριας βιομηχανίας, από διάφορους κλάδους με κοινό χαρακτηριστικό την υψηλή ένταση ενέργειας (energy-intensity), δηλαδή μεγάλη κατανάλωση ενέργειας ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος, όπως το τσιμέντο, ο χάλυβας, τα μη σιδηρούχα μέταλλα, το χαρτί, τα λιπάσματα κά., έχει υπογραμμίσει το “χάσμα” που καταγράφεται μεταξύ της Ελλάδος και άλλων χωρών.
Σημειώνεται ότι η ΕΒΙΚΕΝ εκπροσωπεί σήμερα περίπου το 50% της εγχώριας βιομηχανικής κατανάλωσης ενέργειας.τις ελληνικές βιομηχανίες για τις οποίες η ενέργεια αποτελεί σημαντικό ποσοστό του κόστους παραγωγής και κατά συνέπεια βασικό παράγοντα ανταγωνιστικότητας σε διεθνές επίπεδ0.
"Ελλείψει κοινής ευρωπαϊκής απάντησης στο πρόβλημα, τα κράτη-μέλη λαμβάνουν μέτρα σε εθνικό επίπεδο για να στηρίξουν τις επιχειρήσεις στις σημερινές συνθήκες κρίσης και να αποτραπεί η αποβιομηχάνιση. Τους τελευταίους μήνες παρατηρούμε ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες θεσπίζουν και εφαρμόζουν, η μια μετά την άλλη, εθνικά σχέδια εγγυημένων τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φ.α. για τις βιομηχανίες τους, ώστε να μην είναι εκτεθειμένες στις ανεξέλεγκτες, λόγω κρίσης, διακυμάνσεις της αγοράς” αναφέρει η ΕΒΙΚΕΝ και προσθέτει: “Εκτός από μεγάλες βιομηχανικές χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, ακόμα και η γειτονική μας Βουλγαρία έχει διαμορφώσει ένα τέτοιο πλαίσιο, με εγγυημένες στο 100% τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τις μεγάλες βιομηχανίες της στα 120€/MWh για φέτος αλλά και για την επόμενη χρονιά. Στη χώρα μας, η μέση τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την οποία επιβαρύνθηκαν οι βιομηχανίες την περίοδο Ιαν.-Νοέμβριος 2022, ήταν, μετά την επιδότηση, 172€/ΜWh - τιμή η οποία αναμένεται να κυμανθεί άνω των 300€/ΜWh για το μήνα Δεκέμβριο, μετά την απροσδόκητη μείωση του ύψους της ενίσχυσης.
Αντίστοιχα, η μέση τιμή προμήθειας του φ.α στην περίοδο Αυγ-Νοε από 1.8.2022 για τις βιομηχανίες είναι 160€/Μwh, τιμή από τις πιο υψηλές μεταξύ των κρατών μελών Ε.Ε. λόγω της σχεδόν μηδενικής επιδότησης. Άλλα κράτη μέλη, όπως η Βουλγαρία, για το μήνα Νοέμβριο εξασφάλισαν τιμή φυσικού αερίου 63€/MWh για τις βιομηχανίες της χώρας!
Είναι προφανές ότι σε αυτά τα επίπεδα τιμών, με ανεπαρκείς επιδοτήσεις που μάλιστα ανακοινώνονται ανά μήνα, χωρίς καμία ορατότητα, οι μεγάλες βιομηχανίες της χώρας και κυρίως οι εξαγωγικές, έχουν σοβαρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι ομοειδών επιχειρήσεων στην Ευρώπη, αλλά και σε τρίτες χώρες όπου οι τιμές ενέργειας είναι πολύ πιο ανταγωνιστικές.
Είναι επείγουσα η ανάγκη να δημιουργηθεί και στην Ελλάδα ένα δίχτυ ασφαλείας για τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας, ώστε να μην είναι εκτεθειμένες στις ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις των τιμών της χονδρεμπορικής αγοράς και να περιοριστεί ο κίνδυνος αποβιομηχάνισης” σημειώνει.
Διμερή συμβόλαια και πράσινη ενέργεια
Παράλληλα η ΕΒΙΚΕΝ θέτει επί τάπητος το θέμα με τα διμερή συμβόλαια και την πράσινη ενέργεια. “Εξίσου επείγον ζήτημα για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας και ιδιαίτερα της βιομηχανίας έντασης ενέργειας είναι η θέσπιση ενός λειτουργικού πλαισίου που να διασφαλίζει την κατά προτεραιότητα πρόσβασή τους σε πράσινη ενέργεια, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις.
Σήμερα, εξακολουθεί να είναι αδύνατη η υπογραφή πράσινων ΡΡΑς με τη βιομηχανία, γιατί σε αντίθεση με όσα προβλέπει ο ευρωπαϊκός Κανονισμός ( 2022/1854) στην Ελλάδα το πλαφόν επιβάλλεται και στα διμερή συμβόλαια που επιδιώκουν να υπογράψουν οι βιομηχανίες της χώρας.
Μάλιστα στην τελευταία σχετική ανακοίνωσή του το Υπουργείο Ενέργειας αναφέρεται σε επικείμενη ρύθμιση που θα επιτρέπει ΜΟΝΟ τα διμερή συμβόλαια με φυσική παράδοση, εκτός του χρηματιστηρίου, εξαιρώντας τα συμβόλαια οικονομικών διαφορών. Εκτός του ότι είναι ανεπαρκής, απαιτείται διάστημα πέραν του έτους για να υλοποιηθεί αυτή η ρύθμιση.
Εκφράζουμε την αγωνία μας και ζητάμε από την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στη λήψη ουσιαστικών μέτρων στήριξης, ιδιαίτερα για τις βιομηχανίες έντασης" καταλήγει η ΕΒΙΚΕΝ”.
Ο ΣΕΒ
Λίγες μέρες νωρίτερα σε συζήτηση που είχαν ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστας Σκρέκας με τα μέλη του Γενικού Συμβουλίου του ΣΕΒ στο πλαίσιο συνεδρίασή του, όπου ο υπουργός ήταν επίσημος καλεσμένος, τα μέλη του ΣΕΒ μετέφεραν τον έντονο προβληματισμό τους για τις επιπτώσεις που έχει η εκτίναξη του κόστους ενέργειας στην παραγωγική διαδικασία και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών τους.
Μάλιστα ο Πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος έστειλε το μήνυμα, λέγοντας ότι ο κλάδος σε όλη την Ευρώπη περνά μια “υπαρξιακή” κρίση, ενώ τόνισε τον κρίσιμο ρόλο της βιομηχανίας ως πυλώνα ανάπτυξης, επενδύσεων και απασχόλησης. Εστίασε, και στο δομικό πλέον ανταγωνιστικό μειονέκτημα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη (και η Ελλάδα εντός αυτής) τα επόμενα αρκετά χρόνια σε σχέση με άλλες χώρες και περιοχές, που δεν αντιμετωπίζουν και τα “βάρη” και τις δεσμεύσεις της πράσινης μετάβασης.
