Σε ένα τοπίο που η αβεβαιότητα παραμένει σε σχέση με τις τιμές ενέργειας τον επόμενο χειμώνα οι καταναλωτές, παρά τη θερινή “ραστώνη” εύλογα ανησυχούν καθώς μάλιστα σταδιακά τα έκτακτα μέτρα, με τη “σφραγίδα” της ΕΕ, αποκτούν ημερομηνία λήξης.
Ειδικά όταν τις τελευταίες μέρες έντονα ανοδική τροχιά κινούνται οι αγορές ρεύματος και φυσικού αερίου πυροδοτώντας περαιτέρω τις ανησυχίες για τη διαμόρφωση των ενεργειακών δεδομένων ενόψει φθινοπώρου. Συγκεκριμένα, με άνοδο 12% σε ημερήσια βάση κινήθηκε το συμβόλαιο Σεπτεμβρίου TTF φτάνοντας, χθες, πάνω από τα 40 ευρώ/MWh. Σε εβδομαδιαία βάση η άνοδος είναι πάνω από 18%
Αντίστοιχα, τα συμβόλαια για τον Οκτώβριο υπερβαίνουν τα 45 ευρώ, ενώ ο Δεκέμβριος πλησιάζει τα 60 ευρώ, καταγράφοντας 57,9 ευρώ/MWh.
Την ίδια ώρα στα 131,28 ευρώ/MWh διαμορφώθηκε η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα 22/8/2023, ενώ η μέση τιμή σε μηνιαία βάση, όπως καταγράφει η ΡΑΑΕΥ στον σχετικό χάρτη. Μάλιστα, η τιμή αυξήθηκε 18% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Η εικόνα, βέβαια, είναι ανάλογη και στην Ευρώπη με υψηλές τιμές Η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώθηκε στα 228,70 ευρώ/MWh ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώθηκε στα 93,42 ευρώ/MWh. Η συνολική ζήτηση διαμορφώθηκε σε υψηλά επίπεδα στις 395,34 GWh. Στο ενεργειακό μείγμα ο λιγνίτης κατέχει 0,5%, το φυσικό αέριο με υψηλό ποσοστό της τάξης του 36,9% τα υδροηλεκτρικά 5,9%, οι εισαγωγές 7,1% και οι ανανεώσιμες 45%. Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στις 24,725 MWh και οι εισαγωγές στις 14.068 MWh.
Εν αναμονή επιδοτήσεων
Με αυτά τα δεδομένα ανακοίνωσαν οι προμηθευτές τις χρεώσεις Σεπτεμβρίου, που κινούνται από τα 8 έως τα 19,6 σεντ ανά κιλοβατώρα, με τον μέσο όρο να προσεγγίζει τα 14 σεντ/κιλοβατώρα (από 12,8 που ήταν τον Αύγουστο).
Βέβαια, οι τελικές τιμές που θα κληθούν να πληρώσουν τα νοικοκυριά για τις κιλοβατώρες που θα καταναλώσουν θα οριστικοποιηθούν όταν αποσαφηνιστεί το αν θα δοθεί επιδότηση για τον Σεπτέμβριο από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και σε ποιο ύψος θα κινηθεί, αν και οι ενδείξεις συντείνουν στο να κρατηθεί το ίδιο επίπεδο ενισχύσεων με αυτό του Αυγούστου.
Υπενθυμίζεται ότι η “ντιρεκτίβα” της ΕΕ είναι για απάλειψη των οριζόντιων μέτρων, αν και η Ελλάδα έχει ζητήσει σχετική παράταση μέχρι το τέλος του έτους. Βέβαια ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης έχει προαναγγείλει την κατάργηση των οριζόντιων επιδοτήσεων και τη συνέχισή τους με στόχευση στις ευάλωτες ομάδες, με το νέο μοντέλο -τα αποκαλυπτήρια του οποίου θα γίνουν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη από το βήμα της ΔΕΘ- να εκπονείται στην παρούσα φάση.
Σημειώνεται ότι τον Αύγουστο δόθηκε επιδότηση ύψους 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα (1 σεντ ανά κιλοβατώρα), μειωμένη σε σχέση με την επιδότηση που δόθηκε για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο που ήταν 15 ευρώ/MWh (1,5 σεντ/κιλοβατώρα) και οι εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο για διατήρηση αυτού του επιπέδου στήριξης και για τον Σεπτέμβριο.
Πάντως, είναι προφανές ότι το νέο τοπίο για τη λιανική αγορά θα πρέπει να διαμορφωθεί μέχρι τέλος του έτους στο φόντο βέβαια και των αξιολογήσεων για την πορεία των διεθνών τιμών φυσικού αερίου.
Νέος κώδικας προμήθειας
Στο μεταξύ “ante portas είναι ο νέος Κώδικας Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, καθώς ήδη το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με επιστολή της Υφυπουργού Αλεξάνδρας Σδούκου στα τέλη Ιουλίου προς τη ΡΑΑΕΥ, ζήτησε τη σχετική γνωμοδότηση ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία διαλόγου. Μάλιστα, όπως αναφέρεται στη σχετική επιστολή, ο χρονικός ορίζοντας έναρξης εφαρμογής του νέου Κώδικα τοποθετείται στο τέλος της χρονιάς, με την έκδοση της σχετικής Υπουργικής Απόφασης. Ενισχυτικά της όλη αυτής διαδικασίας λειτουργεί και ειδική εκδήλωση της ΡΑΕΕΥ στο πλαίσιο της ΔΕΘ, την Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου.
Υπενθυμίζεται ότι, η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων ολοκλήρωσε τον προηγούμενο μήνα κύκλο επαφών με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο προμήθειας ρεύματος ώστε σταδιακά να “κλείσει” το θέμα με τους νέους λογαριασμούς και τα τιμολόγια.
Με βάση, δε, όσα αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, στις επαφές με τη ΡΑΑΕΥ διαφαίνεται η διάθεση της Αρχής να υπάρχει ψηλά ο “πήχης” σε ό,τι αφορά τις ρυθμίσεις. Ουσιαστικά επιδιώκει ένα σφιχτό πλαίσιο, ώστε, όπως αναφέρεται από την πλευρά της Αρχής να διασφαλιστεί το μέγιστο δυνατό της διαφάνειας και να διευκολυνθεί ο καταναλώτής στην κατανόηση των χρεώσεων.
Με βάση, όσα μάλιστα ανέφερε ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης, από από το βήμα της Βουλής κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων, στόχος είναι να υπάρχει “προσεκτικό μέτρημα, μέγιστη διαφάνεια και αποτελεσματική λειτουργία των θεσμών σε ότι αφορά τις τιμές των ενεργειακών υπηρεσιών καθώς η πολυπλοκότητα της σύγχρονης αγοράς ενέργειας και το ασταθές περιβάλλον, κρύβει κινδύνους με δυνητικά τεράστιο κόστος, που τελικά λειτουργούν εις βάρος του τελικού καταναλωτή”.
Το μεγάλο ζήτημα, βέβαια, για τον πολίτη, είναι το τι θα συμβεί με την επαναφορά της περίφημης ρήτρας αναπροσαρμογής μέσω της οποίας μεταφερόταν στους τελικούς καταναλωτές το σύνολο των αυξήσεων στην χονδρική αγορά. Ήδη, κάποια τιμολόγια, που έχουν παρουσιάσει οι πάροχοι, εμπεριέχουν τη φιλοσοφία της ρήτρας, ωστόσο, όλοι αναμένουν τις τελικές αποφάσεις, τόσο του Ρυθμιστή, όσο και της πολιτικής ηγεσίας.
Επιπρόσθετα, ο κ. Σκυλακάκης, τόνισε, ότι “θα δώσουμε πρόσθετα κίνητρα για δράσεις εξοικονόμησης από ενεργειακά ευάλωτους, θα βελτιστοποιήσουμε το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο και θα προχωρήσουμε στην παραγωγή πράσινης ενέργειας από ΟΤΑ για την στήριξη της κατανάλωσης των ευάλωτων δημοτών τους μέσα από Ενεργειακές Κοινότητες. Επίσης, πρόκειται να θεσμοθετηθεί ειδικό τιμολόγιο ηλεκτρικού ρεύματος για τις πολύτεκνες οικογένειες, με βάση και τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ταυτόχρονα, οι πόροι από την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση όσων υιοθετούν την ασυνέπεια σε σχέση με το νόμο ή τις πληρωμές ως στρατηγική πλουτισμού, θα φροντίσουμε να φτάνουν, επιτέλους, στους συνεπείς πολίτες και καταναλωτές, αποζημιώνοντάς τους κάπως, για τη διαχρονική κακομεταχείρισή τους” ανέφερε ο κ. Σκυλακάκης, προαναγγέλοντας, ουσιαστικά, δράσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου του ενεργειακού τουρισμού.
Σημειώνεται ότι περίπου στα 500 εκατ. ανέρχονται οι οφειλές από τους “ενεργειακούς τουρίστες”, που εκμεταλλευόμενοι νομικά κενά,( μετά μετά την σχετική απόφαση του ΣτΕ να ακυρώσει την υπουργική απόφαση, που έβαζε “μπλόκο” στην μετακίνηση καταναλωτών, που είχαν χρέη, πριν τα αποπληρώσουν ή διακανονίσουν) αφήνουν απλήρωτους λογαριασμούς σε έναν προμηθευτή, “μεταναστεύοντας” σε άλλον. Μάλιστα, λόγω και των εκτάκτων μέτρων, λόγω κρίσης, και της δυνατότητας συνεχούς αλλαγών προμηθευτών, το θέμα αυτό, είναι οξύ επιβαρύνοντας την αγορά.
Υπενθυμίζεται ότι, μετά από σχετική διαβούλευση, η η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) πριν από τρία χρόνια είχε καταλήξει σε μια πρόταση προς την τότε ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για έναν “ενεργειακό Τειρεσία”, με βάση τον οποίον θα έμπαιναν σε μια “μαύρη λίστα” όσοι άφηναν απλήρωτους λογαριασμούς. Σύμφωνα, ειδικά, με την πρόταση, ο προμηθευτής θα μπορούσε, εφόσον ο πελάτης δεν προχωρούσε μετά από σχετικές ειδοποιήσεις, να ενεργοποιεί την εντολή αποκοπής της παροχής χάνοντας το δικαίωμα αλλαγής παρόχου. Μένει, να φανεί, τώρα, μετά και την σχετική ομαλοποίησης της αγοράς το τι μέλλει γενέσθαι με το “καυτό αυτό ζήτημα”.
