Τους μεγάλους ηλεκτρικούς διαδρόμους (διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, διασύνδεση Ελλάδας- Κεντρικής Ευρώπης, διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ) που -εάν υλοποιηθούν- θα μεταφέρουν την περίσσεια της πράσινης ενέργειας που θα παράγεται στη χώρα, αλλά και την πράσινη ενέργεια που θα καταλήγει στην Ελλάδα από την περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου «φωτογράφισε» ο επικεφαλής σύμβουλος του πρωθυπουργού για ενεργειακά θέματα, Νίκος Τσάφος.
Ο κ. Τσάφος ήταν ένας από τους κεντρικούς ομιλητές στο Φόρουμ «Το Μέλλον των Ηλεκτρικών Δικτύων» που οργάνωσε στις Βρυξέλλες ο ENTSO-E (Σύνδεσμος των Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς στην Ευρώπη), με τη συμμετοχή -μεταξύ άλλων- της Επιτρόπου Ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον και της Υπουργού Ενέργειας της Ισπανίας (προεδρεύουσας χώρας της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο), Τερέσα Ριμπέρα.
Υπολείπονται οι επενδύσεις
Όπως επισήμανε σε ανάρτησή του στο LinkedIn o κ. Τσάφος, η εκδήλωση αποσκοπούσε στην αύξηση του ενδιαφέροντος των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για τα δίκτυα και έρχεται σε συνέχεια του non paper που είχε παρουσιάσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τους Υπουργούς Ενέργειας 14 χωρών της ΕΕ.
Στο έγγραφο αυτό υπογραμμιζόταν η ανάγκη για ενίσχυση του ηλεκτρικού δικτύου της Ευρώπης, καθώς οι επενδύσεις στα Δίκτυα Μεταφοράς είναι χαμηλότερες από αυτές που απαιτούνται για τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος (κάτι που υπογράμμισε και η κ. Σίμσον σε πρόσφατο άρθρο της στους Financial Times).
Δυτικά Βαλκάνια
Επισημαινόταν επίσης η αναγκαιότητα ενίσχυσης των ασθενών ηλεκτρικών διασυνδέσεων στα Δυτικά Βαλκάνια (που αποτελούν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των ηλεκτρικών συστημάτων Βόρειας και Νότιας Ευρώπης αλλά έχουν περιορισμένη μεταφορική ικανότητα) και προτεινόταν η δημιουργία «Ταμείου Ευρωπαϊκών Δικτύων» (European Grid Facility) για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων επενδύσεων, με συγκέντρωση πόρων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή διάσπαρτα σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, όπως πχ το Connecting Europe Facility.
Διάδρομοι του μέλλοντος
Στην παρέμβασή του ο κ. Τσάφος ανέφερε ότι η βιομηχανία πρέπει να ανεβάσει ταχύτητα για να χαρτογραφήσει τους ηλεκτρικούς διαδρόμους του μέλλοντος. Όπως είπε «Γνωρίζουμε τα οφέλη της διασυνδεσιμότητας μεταξύ Βορρά και Νότου, της σύνδεσης της ηλιόλουστης Μεσογείου με την ανεμοδαρμένη Βόρειο Θάλασσα.
Κατανοούμε ότι η ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων εντός ΕΕ θα απαιτήσει περισσότερες διασυνδέσεις στα Δυτικά Βαλκάνια. Διαβλέπουμε ότι τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα -συμπεριλαμβανομένων αυτών που σχεδιάζονται στο Αιγαίο- θα τροφοδοτούν μακρινές αγορές. Και γνωρίζουμε ότι, αργά ή γρήγορα, θα φέρουμε ηλεκτρική ενέργεια από τη Βόρεια Αφρική στις ευρωπαϊκές αγορές. Ποια είναι λοιπόν η μεγάλη εικόνα ; Για τι επίπεδο ροών ηλεκτρισμού μιλάμε ; Και το σημαντικότερο, πώς μπορούμε να την κάνουμε πραγματικότητα ;”
Από την άλλη πλευρά, ο κ. Τσάφος επιχείρησε να κωδικοποιήσει αυτά που ζητούν από τη βιομηχανία οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τελευταίοι: Πώς να χτίσουμε γρήγορα περισσότερα δίκτυα, πώς να τα ψηφιοποιήσουμε με ασφάλεια, πώς διαχειριζόμαστε τις συμφορήσεις, πώς ενισχύουμε τις διασυνδέσεις με τις γειτονικές χώρες πώς διασφαλίζουμε την ευστάθεια των δικτύων με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ και -ίσως το κυριότερο όλων- πώς επιτυγχάνονται όλα αυτά με λογικό κόστος.
Δεν θα πετύχουμε τον στόχο χωρίς επενδύσεις
«Χωρίς επενδύσεις στα ηλεκτρικά δίκτυα δεν θα πετύχουμε τον στόχο του REPower EU για αντικατάσταση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων, ούτε τους στόχους για την κλιματική ουδετερότητα» κατέληξε η κ. Σίμσον κλείνοντας τις εργασίες του Φόρουμ. Πέρα από τις επενδύσεις, η ίδια ανέδειξε ως κρίσιμο το θέμα της άρσης των ρυθμιστικών εμποδίων, της περιφερειακής συνεργασίας για την προώθηση των διασυνοριακών διασυνδέσεων (το τελευταίο 10ετές πρόγραμμα του ENTSO-E προβλέπει επενδύσεις 6 δις. ευρώ ετησίως έως το 2040 για διασυνοριακές ηλεκτρικές διασυνδέσεις), της ψηφιοποίησης των δικτύων και των βιομηχανικών και εμπορικών ευκαιριών που μπορεί να ξεκλειδώσει η ανάπτυξη των δικτύων.
