Είναι ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» της πράσινης μετάβασης. Ο ηλεκτρικός χώρος έχει μηδενιστεί. Η παραγόμενη ενέργεια είναι πολλαπλάσια απ’ όση χρειάζεται το σύστημα την συγκεκριμένη στιγμή. Απ’ όση μπορεί να καταναλώσουμε. Και άπειρα δίκτυα να είχαμε, πάλι δεν θα ξέραμε τι να κάνουμε με όλη αυτή τη πράσινη ενέργεια, απλούστατα γιατί η ζήτηση στην πατρίδα μας φτάνει στην αιχμή της τα 10 GW και δεν προβλέπεται να αυξηθεί. Και παρ' όλα αυτά, το άθροισμα της εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ μαζί με όσα έργα διαθέτουν όρους σύνδεσης αγγίζει τα 28 GW, με πάρα πολλά απλώς να δεσμεύουν ηλεκτρικό χώρο, αφού δεν έχουν καμία πιθανότητα να υλοποιηθούν.
Επομένως, έργα ΑΠΕ με μπαταρίες για να αυξηθεί ο ηλεκτρικός χώρος. Η κατηγορία αυτή των επενδύσεων έχει προτεραιότητα καθώς μόνο έτσι θα αυξήσουμε την αποθήκευση. Αυτό σημαίνει αλλαγή των προυποθέσεων υπό τις οποίες θα λάβουν Όρους Σύνδεσης οι επενδύσεις της «κατηγορίας Β» δηλαδή εκείνες που έχουν υπογράψει συμφωνίες για PPAs;
Δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή στην υπουργική απόφαση με τις προτεραιότητες του ΑΔΜΗΕ, διαβεβαίωσε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θοδωρής Σκυλακάκης, μιλώντας στο συνέδριο Renewable & Storage Forum, πηγαίνοντας όμως τη συζήτηση και ένα βήμα παραπέρα και αποκαλύπτοντας μέρος από τα προσεχή σχέδια.
Στο επίκεντρο βρίσκονται τα «φωτοβολταϊκά με μπαταρία πριν ή μετά τον μετρητή», όπως είπε. Τα μέτρα θα επιτρέπουν την ταχύτερη εισαγωγή έργων, καθώς μόνο όσοι είναι έτοιμοι για ηλεκτροδότηση θα επωφεληθούν. Στόχος είναι αφενός να δημιουργηθεί πρόσθετος ηλεκτρικός χώρος και να ενισχυθεί η ευστάθεια του συστήματος, αφετέρου να περιοριστεί η «ουρά» των 12 και πλέον GW που σήμερα τελούν εν αναμονή.
Πάμε επομένως ολοταχώς σε έργα ΑΠΕ με μπαταρίες, γεγονός που φαίνεται και από το επενδυτικό ενδιαφέρον στον κύκλο Οκτωβρίου της ΡΑΕΕΥ, με κάποιους ωστόσο να βλέπουν δείγματα υπερθέρμανσης της αγοράς.
Η ανησυχία απολύτως δικαιολογημένη. Η «δεξαμενή» των υποψήφιων έργων με μπαταρίες behind the meter, συνεχίζει να ενισχύεται με καταιγιστικούς ρυθμούς, με το συνολικό χαρτοφυλάκιο να προσεγγίζει ήδη δυσθεώρητα ύψη. Το συνολικό portfolio της κατηγορίας των σταθμών με μονάδες αποθήκευσης χωρίς δυνατότητα απορρόφησης από το δίκτυο, βρίσκεται σε τροχιά αύξησης κατά 2,4 GW. Ο λόγος για 78 καινούρια έργα, τα οποία έρχονται να προστεθούν στα 75 έργα που βρίσκονται ήδη στο μητρώο της ΡΑΕΕΥ, συνολικής ισχύος 4,33 GW. Στο θεωρητικό δηλαδή σενάριο που πάρουν πράσινο φως οι αιτήσεις του Οκτωβρίου, συγκεντρώνονται στο μητρώο 7,73 GW. Την ίδια όμως στιγμή το ΕΣΕΚ μιλά για συστήματα αποθήκευσης 3,1 GW ως το 2030.
Ανεξαρτήτως του αν τα έργα αυτά θα απορροφηθούν από το σύστημα ή όχι, το θέμα είναι ότι το κρεσέντο στο επενδυτικό ενδιαφέρον δείχνει πως οι επενδυτές έχουν λάβει το «σήμα» του υπουργείου για την προτεραιοποίηση εφεξής πράσινων μονάδων που συνδυάζονται με μπαταρίες, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του ηλεκτρικού χώρου. Το ίδιο σήμα δίνουν και οι περικοπές «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής, οι οποίες είναι προδιαγεγραμμένο πως θα ακολουθήσουν αυξητική τάση.
Στο θέμα των περικοπών αναφέρθηκε χθες και ο κ. Σκυλακάκης, λέγοντας ότι το μέτρο θα αξιοποιηθεί με ορθολογικό τρόπο, και διευκρινίζοντας ότι οι επενδύσεις σε μπαταρίες πρέπει να είναι αρκετές, αλλά όχι υπερβολικές. Επίσης εξήγησε ότι θα δοθούν εργαλεία στους επενδυτές. Για παράδειγμα, θα γνωρίζουν πως μπορούν να κάνουν περικοπές για πέντε χρόνια και να βάλουν μπαταρία στον έκτο, όταν οι τιμές των συστημάτων αποθήκευσης θα είναι χαμηλότερες.
Κατά τον ίδιο, «αν βάλεις αποθήκευση με φωτοβολταϊκό έχει κόστος 70-80 ευρώ ανά MW. Συνεπώς αν τη δεις ως ολοκληρωμένη επένδυση δεν είναι μη ανταγωνιστική», με αφορμή ερώτηση αν το υπουργείο προτίθεται να δώσει ενισχύσεις για αυτό τον σκοπό, στο οποίο η απάντηση είναι αρνητική. Εξήγησε πως η κυβέρνηση ενισχύει την αποθήκευση αλλά με μέτρο, καθώς βρισκόμαστε προ μεγάλων τεχνολογικών και γεωπολιτικών ανατροπών, ενώ στόχος του ΥΠΕΝ είναι η δημιουργία ενός σαφούς πλαισίου με ορατότητα για τους επενδυτές.
Τα μηνύματα που στέλνει ο κ. Σκυλακάκης δεν είναι τυχαία. Βλέπει κι αυτός, ενδείξεις υπερθέρμανσης της αγοράς ή στην καλύτερη των περιπτώσεων ένα πληθωρισμό από επενδυτικές αποφάσεις βεβιασμένες, χωρίς τύχη να υλοποιηθούν, οι οποίες όμως ενέχουν τον κίνδυνο να περιπλέξουν τα πράγματα.
Η πανστρατιά αιτήσεων για έργα ΑΠΕ με μπαταρίες δεν έχει καμία λογική, ειδικά όταν ο στόχος του ΕΣΕΚ για 3,1 GW είναι γνωστός εδώ και καιρό. Σκεφτείτε μόνο ότι το νούμερο που περιλαμβάνει το Εθνικό Σχέδιο αφορά και τις standalone μπαταρίες, επομένως τα business plan που δρομολογούνται μόνο σε ΑΠΕ με μπαταρίες είναι εντελώς δυσανάλογα των αναγκών του συστήματος.
Ίσως για αυτό και το μήνυμα που έστειλε προς πολλές κατευθύνσεις ο υπουργός, ότι το ΥΠΕΝ έχει να διαχειριστεί πολλά διαφορετικά, θεμιτά συμφέροντα. «Δεν θα είναι όλοι ευχαριστημένοι γιατί δεν κάνουν όλοι τις ίδιες υποθέσεις για το μέλλον», όπως εΙπε.
