Συναγερμό στην κυβέρνηση που εξετάζει πλέον σοβαρά και το ενδεχόμενο επιδοτήσεων μέσω της επιβολής έκτακτης εισφοράς στις ενεργειακές εταιρείες για το διάστημα 1 Ιουλίου – 30 Σεπτεμβρίου των ενεργειακών εταιρειών-πρόταση που θα συζητηθεί σήμερα το πρωί σε έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου- προκαλούν οι επίμονα υψηλές τιμές στη χονδρική αγορά ενέργειας, οι οποίες φθάνουν σε υψηλότερα επίπεδα ακόμη και απ’ αυτά της περιόδου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Τα 600 ευρώ που «έπιασε» η μεγαβατώρα στη χονδρική αγορά στην Ελλάδα για κάποιες ώρες τα τελευταία 24ωρα αλλά και το απίστευτο ρεκόρ της τιμής της μεγαβατώρας -για τρεις συνεχόμενες ώρες- στα 940 ευρώ (!) στην Ουγγαρία αποτελούν τη θρυαλλίδα των εξελίξεων.
Πλέον οι νέες αυξήσεις στα τιμολόγια λιανικής τον Αύγουστο αλλά και το Σεπτέμβριο, ενδεχομένως και σε μεγάλο ποσοστό, θεωρούνται δεδομένες. Παράγοντες της αγοράς δεν αποκλείουν μάλιστα η κιλοβατώρα στη λιανική να ξεπεράσει κατά πολύ τα 15 λεπτά τους επόμενους μήνες, ενώ όταν ξεκίνησαν τα πολύχρωμα τιμολόγια, τον περασμένο Ιανουάριο, ήταν κάτω από τα 10 λεπτά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση τιμή στην ελληνική Αγορά Επόμενης Ημέρας στο Χρηματιστήριο Ενέργειας έφθασε χθες στα 191,13 ευρώ/MWh και το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου στα 128,46/ MWh, ενώ τον Ιούνιο η μέση τιμή Ιουνίου ήταν στα 98,89 ευρώ/MWh και το Μάιο ήταν στα 81,08 ευρώ/MWh.
Στο τραπέζι και οι επιδοτήσεις -Εναλλακτικές προτάσεις θα καταθέσει το ΥΠΕΝ
Οι αυξήσεις αυτές, οδηγούν την κυβέρνηση να επανεξετάσει την πολιτική της (μέχρι τώρα στο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος εκτιμούσαν ότι οι αυξήσεις θα είναι προσωρινές και προέτρεπαν τους καταναλωτές να επωφεληθούν από τον ανταγωνισμό τιμών-τιμολογίων μεταξύ των παρόχων) και πλέον να εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα, ακόμη κι αυτό της χορήγησης επιδοτήσεων στα πρότυπα αυτών που χορηγούνταν στην ακμή της ενεργειακής κρίσης με έσοδα από τη φορολόγηση των πλεοναζόντων κερδών των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό, στην έκτακτη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό, κ. Κυριάκο Μητσοτάκη που θα πραγματοποιηθεί στις 10 σήμερα το πρωί στο Μέγαρο Μαξίμου, ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου θα παρουσιάσουν εναλλακτικές προτάσεις για τη στήριξη πολιτών και επιχειρήσεων. Το πιθανότερο σενάριο είναι η επιβολή έκτακτης εισφοράς στα πλεονάζοντα κέρδη των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας για το διάστημα 1 Ιουλίου – 30 Σεπτεμβρίου προκειμένου να επιδοτηθούν οι λογαριασμοί.
Το ενδεχόμενο επιδοτήσεων άφησε ανοιχτό στη χθεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργών, κ. Παύλος Μαρινάκης. «Έχουμε πει πάρα πολλές φορές ότι αν προκύψει ανάγκη στήριξης των πολιτών ή των επιχειρήσεων σε ενδεχόμενο υπέρμετρων αυξήσεων στο ρεύμα, το κράτος θα είναι εδώ», είπε και πρόσθεσε:
«Δεν είμαστε σε αυτό το σημείο, νομίζω δεν θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο, αλλά αν φανεί ότι υπάρχει τέτοιος κίνδυνος δεν πρόκειται να αφήσουμε κανέναν αβοήθητο, είτε κάποιο νοικοκυριό είτε μια επιχείρηση. Αυτό είναι το δεδομένο. Παρακολουθούμε το θέμα, μετράμε μήνα-μήνα τα δεδομένα και τις τιμές και εξετάζουμε κάθε ενδεχόμενο».
«Εάν κρατήσει (σ.σ. ο γύρος των υψηλών τιμών στη χονδρική) παραπάνω από 2-3 ημέρες, θα πρέπει να βρεθεί λύση, δεν μπορεί να συνεχιστεί», είχε δηλώσει την περασμένη Παρασκευή ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης.
Ν. Τσάφος: Γιατί αυξάνονται τα τιμολόγια - Να επιταχυνθεί η Ενεργειακή Ένωση
Παρέμβαση στο θέμα έκανε χθες και ο ανώτερος σύμβουλος του πρωθυπουργού στα θέματα ενέργειας, κ. Νίκος Τσάφος σε ανάρτησή του στο linkedin αναφέροντας:
«Οι τιμές χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη έχουν αυξηθεί απότομα τις τελευταίες εβδομάδες.
Η άνοδος αυτή συνοδεύεται από σημαντική εξασθένηση της διασύνδεσης της αγοράς: οι τιμές διαφέρουν κατά 2x ή σχεδόν 3x μεταξύ των χωρών (και ακόμη περισσότερο κατά τις ώρες αιχμής).
Διάφοροι παράγοντες ενδέχεται να εξηγούν την αύξηση των τιμών. Όμως, η άνιση φύση του σοκ υπογραμμίζει ότι μικρές διαταραχές σε ένα μέρος του συστήματος μπορούν να δημιουργήσουν μαζικές και δυσανάλογες επιπτώσεις σε μια πολύ ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.
Η εικόνα αυτή αποτελεί επίσης μια έντονη υπενθύμιση ότι η Ενεργειακή Ένωση παραμένει έργο σε εξέλιξη - και ότι η ολοκλήρωσή της πρέπει να επιταχυνθεί», επισημαίνει ο κ. Ν. Τσάφος.
Οι αιτίες της αύξησης: Καύσωνας, διασυνδέσεις, Ουκρανία και Κοζλοντούι
Η απότομή αύξηση των τιμών στη χονδρική στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αντίθετα με την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη που παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, οφείλεται σε μια σειρά από λόγους που λειτουργούν συνδυαστικά: τον παρατεταμένο καύσωνα στην περιοχή, τα προβλήματα στις διασυνδέσεις της Ουγγαρίας με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και τη Σερβία, τη θέση εκτός συστήματος του πυρηνικού εργοστασίου στο Κοζλοντούι της Βουλγαρίας, ισχύος 1.000 MW λόγω συντήρησης, αλλά και το γεγονός ότι η Ουκρανία έχει μετατραπεί από εξαγωγέα σε εισαγωγέα ενέργειας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το καλοκαίρι του 2021 όταν οι θερμοκρασίες ήταν ανάλογα υψηλές, η περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης εισήγαγε 700 MW από την Ουκρανία. Φέτος όχι μόνο δεν εισάγει ενέργεια από την Ουκρανία αλλά εξάγει 800 MW σε Ουκρανία και Μολδαβία για τις ανάγκες τους.
Πέραν τούτου, η δυνατότητα εισαγωγών είναι φέτος μειωμένη συγκριτικά με το 2024 λόγω της μικρότερης δυναμικότητας του δικτύου.
Επισημαίνεται ότι το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στο 4ωρο από τις 8 το βράδυ έως τις 12 τα μεσάνυχτα όταν και καταγράφονται οι υψηλότερες τιμές του 24ωρου.
