Μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αγορά λιανικής ρεύματος περιλαμβάνει συστάσεις για τη χώρα μας για τον διαχωρισμό των «άσχετων» χρεώσεων με τον προμηθευτή και τη συλλογή τους με άλλους τρόπους και την προστασία των προμηθευτών από τις χρεώσεις τρίτων μέσω ενός ταμείου ανάκτησης ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Ουσιαστικά, η Κομισιόν υιοθετεί ένα πάγιο αίτημα ελληνικών καταναλωτικών οργανώσεων για «καθάρισμα» των λογαριασμών ρεύματος από όλες τις άσχετες χρεώσεις που περιλαμβάνουν. Παράλληλα, διατυπώνει μια σύσταση με την οποία συμφωνούν οι πάροχοι της ελληνικής αγοράς, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να «κυνηγούν» όχι μόνο όσες καθυστερούμενες όφειλες αφορούν την παροχή ρεύματος, αλλά και πλήθος άλλων χρεώσεων που περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς.
Παράλληλα, εντός συνόρων, οι καταναλωτές ζητούν λογαριασμούς που μπορούν να διαβαστούν εύκολα και αφορούν μόνο την κατανάλωση του ρεύματος, χωρίς χρεώσεις υπέρ τρίτων και ρυθμιζόμενες χρεώσεις ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ.
Τα αποτελέσματα έρευνας της ΕΚΠΟΙΖΩ σε τυχαίο δείγμα άνω των 2.000 καταναλωτών δείχνουν ότι οι πολίτες θέλουν να δουν «καθαρά» τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος χωρίς χρεώσεις που δε συνδέονται με την ίδια την κατανάλωση του ρεύματος. Και αυτό κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι, καθώς οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος περιλαμβάνουν δέκα χρεώσεις από τις οποίες οι επτά είναι εντελώς άσχετες με την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος. Υπάρχουν μόνο τρεις χρεώσεις στο τιμολόγιο που λαμβάνουμε που αφορούν στην ίδια την κατανάλωσή – η κατανάλωση και το πάγιο και οι χρεώσεις ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, το κόστος του λογαριασμού ενός μέσου νοικοκυριού αυξάνεται κατά 30-35% με τις εν λόγω χρεώσεις (υπέρ τρίτων, ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ), ενώ το κόστος προμήθειας, μεταφοράς και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας καλύπτει περίπου το 65% του συνολικού λογαριασμού του.
Ξεκάθαρο «ναι» σε καθαρούς λογαριασμούς
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσίευσε η ΕΚΠΟΙΖΩ:
- Tο 96,3% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι, επιθυμούν «καθαρούς» λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.
- Tο 94,4% επιθυμούν να αφαιρεθούν από τους λογαριασμούς οι χρεώσεις υπέρ τρίτων (Δημοτικά τέλη/φόροι, ΕΡΤ) και να εισπράττονται με άλλον τρόπο.
- Το 84,6% των ερωτηθέντων θα ήθελαν να σταματήσουν να τους επιβαρύνουν οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων για την ενίσχυση της παραγωγής ρεύματος από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας/ΑΠΕ) και ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, τους πολύτεκνους και το κοινωνικό τιμολόγιο), οι οποίες αυξάνουν σημαντικά το λογαριασμό.
- Το 85,3% απάντησε θετικά ότι οι λογαριασμοί είναι δυσνόητοι και πολύπλοκοι με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να τους διαβάσουν και να τους κατανοήσουν, λόγω του πλήθους των χρεώσεων που συμπεριλαμβάνονται, ενώ μόνο το 13,05% απάντησε αρνητικά.
Υπόμνημα στα υπουργεία
Παράλληλα με την εκπόνηση της έρευνας η ΕΚΠΟΙΖΩ βρίσκεται σε συνομιλίες με κοινωνικούς φορείς της αγοράς, όπως επιμελητήρια, ΓΣΕΒΕΕ και προμηθευτές ενέργειας και το επόμενο βήμα είναι η αποστολή υπομνήματος στα συναρμόδια υπουργεία στα οποία έχει γίνει ήδη σχετικό αίτημα ώστε να υπάρξει τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας.
Αυξήσεις στα τιμολόγια με νέα ρήτρα για τις εκπομπές ρύπων
Εξάλλου, νέες αυξήσεις στα τιμολόγιά τους θα δουν ωστόσο οι καταναλωτές ήδη από αυτόν τον μήνα που θα φτάσουν τα 2 με 3 ευρώ σε κάθε λογαριασμό.Παρότι τους πρώτους μήνες του έτους η διοίκηση της ΔΕΗ εκτιμούσε ότι θα μπορούσε να απορροφήσει την πίεση που φέρνει το ράλι των ευρωπαϊκών δικαιωμάτων ρύπων για ολόκληρη τη χρονιά, οι σχεδιασμοί αυτοί αλλάζουν τελικά και ένα μέρος του λογαριασμού θα μεταφερθεί στους καταναλωτές με τη μορφή των «φουσκωμένων» λογαριασμών, μέσω ενεργοποίησης της ρήτρας διοξειδίου του άνθρακα στα τιμολόγια.
Το τελευταίο διάστημα η αγορά έχει δει τεράστιες αυξήσεις στις τιμές των δικαιωμάτων ρύπων, που έχουν ξεπεράσει τα 50 ευρώ/τόνο. Η ρήτρα ενεργοποίησης CO2 που είχε ενταχθεί στα τιμολόγια των οικιακών καταναλωτών από τον Σεπτέμβριο του 2019 έθετε ως όριο το κόστος των δικαιωμάτων εκπομπής CO2 στα 30 ευρώ.
Ωστόσο η ηγεσία της ΔΕΗ είχε αποφασίσει να «παγώσει» τη ρήτρα αυτή και τις τιμές των τιμολογίων έως τα τέλη Μαρτίου ελπίζοντας παράλληλα ό,τι η μείωση της λιγνιτικής παραγωγής θα μειώσει και τις χρεώσεις της σε δικαιώματα ρύπων. Μάλιστα, διαρροές εκείνον τον καιρό ήθελαν την διοίκηση της ΔΕΗ να κάνει λόγο για «πάγωμα» της ρήτρας αυτής για όλο το 2021.
Οι τιμές πλέον ξεπερνούν τα 50 ευρώ, με την προοπτική να αυξηθούν περαιτέρω με την προοπτική να φθάσουν στα 100 ευρώ, καθώς αυτό είναι ένα κεντρικό σημείο στην πολιτική της Ε.Ε. για την πράσινη μετάβαση (η αύξηση του κόστους των δικαιωμάτων λειτουργεί σαν ένας ισχυρός μοχλός πίεσης για τη στροφή στην πράσινη ενέργεια).