Εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου εκτιμάται ότι θα προκαλέσει πλήγμα των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν, το οποίο εκτιμάται ότι παράγει πλέον πάνω από 2,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα με το 91% της παραγωγής του να κατευθύνεται στην Κίνα και μάλιστα με σημαντική έκπτωση άνω των 10 δολαρίων το βαρέλι.
Το ύψος της αύξησης στην τιμή του μαύρου χρυσού θα εξαρτηθεί από το τι θα επιλέξουν να «χτυπήσουν» οι Ισραηλινοί, αν βεβαίως λάβουν την απόφαση να πλήξουν πετρελαϊκές εγκαταστάσεις και ξεκινήσουν τον «πόλεμο του πετρελαίου». Οι Ισραηλινοί θέλουν να χτυπήσουν την πετρελαϊκή βιομηχανία του Ιράν καθώς την θεωρούν το… «ΑΤΜ του άξονα του κακού» αφού τα έσοδα από τις εξαγωγές του μαύρου χρυσού υπολογίζονται στα 35 δις δολάρια σε ετήσια βάση.
Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο και η αύξηση των τιμών των καυσίμων θα πλήξει την νυν αντιπρόεδρο και υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις, ενώ θα επηρεαστεί και η οικονομία του ίδιου του Ισραήλ που είναι καθαρός εισαγωγέας πετρελαίου.
Βασικός στόχος το «νησί των μαργαριταριών», το «νευρικό σύστημα» της πετρελαϊκής βιομηχανίας του Ιράν
Εάν, πάντως, οι Ισραηλινοί στοχεύσουν σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, τότε ο προφανής -βασικότερος- στόχος τους είναι ο τερματικός σταθμός στο μικροσκοπικό νησί Kharg, με έκταση μόλις 20 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέσω του οποίου εξάγεται το 90-95% του Ιρανικού πετρελαίου. Πρόκειται για το πολυτιμότερο πετρελαϊκό asset των Ιρανών, το αποκαλούμενο «νευρικό σύστημα» της πετρελαϊκής βιομηχανίας τους, καθώς μπορεί να φιλοξενήσει ταυτόχρονα εννέα πετρελαιοφόρα πλοία διαφορετικής χωρητικότητας, με δυνατότητα αποθήκευσης άνω των 23 εκατομμυρίων βαρελιών αργού πετρελαίου και παράδοσης περισσότερων από 10 εκατομμυρίων βαρελιών σε πελάτες καθημερινά.
Το νησί, που φημιζόταν κατά το παρελθόν για τα μαργαριτάρια του, βρίσκεται σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από τις ακτές του Ιράν και λιγότερο από 500 χιλιόμετρα από τα Στενά του Ορμούζ, και θεωρείται ως μία από τις καλύτερες τοποθεσίες για την εξαγωγή και φόρτωση αργού πετρελαίου λόγω της εγγύτητάς του με τις πετρελαιοπηγές και το κατάλληλο βάθος για μεγάλα πετρελαιοφόρα πλοία.
Δεν είναι τυχαίο ότι το επισκέφθηκε προχθές Κυριακή ο Ιρανός υπουργός πετρελαίου Mohsen Paknejad προκειμένου να επιθεωρήσει τα συστήματα αεράμυνας και ασφάλειας που έχουν εγκαταστήσει οι «Φρουροί της Επανάστασης», ενώ χθες δορυφορικές εικόνες έδειξαν ότι δεν υπήρχε κανένα πετρελαιοφόρο πλοίο «δεμένο» στο νησί αλλά όλα βρίσκονταν αγκυροβολημένα σε απόσταση ασφαλείας απ’ αυτό.
Επισημαίνεται ότι το νησί είχε βομβαρδιστεί από την Ιρακινή αεροπορία κατά τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ την δεκαετία του 1980, ωστόσο οι Ιρανοί στην πορεία αποκατέστησαν τις ζημιές και εκσυγχρόνισαν τις εγκαταστάσεις.
Τα δύο διυλιστήρια και η σημασία τους για την οικονομία
Εάν το Ισραήλ επιλέξει να προχωρήσει σε «χτύπημα» χαμηλότερης έντασης, τότε στο στόχαστρο των αεροσκαφών του εκτιμάται ότι θα βρεθούν κάποιο ή κάποια από τα 10 μεγάλα διυλιστήρια του Ιράν. Αναλυτές θεωρούν ως πιο πιθανό στόχο το διυλιστήριο στο Abadan αφ’ ενός διότι είναι το μεγαλύτερο και το αρχαιότερο (από το 1912) της χώρας παράγοντας 570 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα, δηλαδή περίπου το 1/5 της συνολικής εγχώριας παραγωγής, κι αφ’ ετέρου διότι βρίσκεται στα σύνορα με του Ιράν με το Ιράκ, άρα είναι το εγγύτερο στο Ισραήλ.
Δεύτερος στόχος είναι το νεώτερο διυλιστήριο του Ιράν, το Persian Gulf Star (PGS) κοντά στο Bandar Abbas (2016), το οποίο είναι το 2ο σε δυναμικότητα παραγωγής με 450 χιλ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, ωστόσο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την οικονομία και τους κατοίκους του Ιράν καθώς καλύπτει το 40% των αναγκών της χώρας σε βενζίνη.
Το Ιράν ήταν για πολλά χρόνια καθαρός εισαγωγέας βενζίνης λόγω thw περιορισμένης δυναμικότητας των διυλιστηρίων του να την παράγουν. Το PGS συνέβαλε καθοριστικά στην εξασφάλιση αυτάρκειας για τη χώρα, ως εκ τούτου εάν το Ισραήλ «χτυπήσει» το συγκεκριμένο διυλιστήριο, τότε το πλήγμα για το Ιρανικό καθεστώς θα είναι πολύ μεγάλο.
Από το Ιράν μέσω της «αόρατης αρμάδας» προμηθεύεται η Κίνα το 15% του πετρελαίου που καταναλώνει
Η χώρα που θα πληγεί ιδιαίτερα εφ’ όσον «χτυπηθούν» οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν είναι η Κίνα, στην οποία κατευθύνεται το 91% του πετρελαίου και μάλιστα με σημαντική έκπτωση που μπορεί να ανέλθει έως τα 10 δολάρια/βαρέλι. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2023, το υπόλοιπο 7% των Ιρανικών εξαγωγών μαύρου χρυσού κατευθύνεται στη Συρία και το 2% στη Βενεζουέλα.
Το 2017 η Κίνα απορροφούσε μόλις το 26% των ιρανικών εξαγωγών πετρελαίου, το 19% κατευθυνόταν στην Ευρώπη, το 20% στην Ινδία, το 12% στη Νότιο Κορέα και το 10% στην Τουρκία.
Μετά τις κυρώσεις που επέβαλε στο Ιράν η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, τα δεδομένα μεταβλήθηκαν. Στην πορεία του χρόνου, οι Ιρανοί κατάφεραν να βρουν «παραθυράκια» στο πλαίσιο των κυρώσεων και σήμερα υπολογίζεται ότι έχουν 400 τάνκερ -η «αόρατη αρμάδα», σύμφωνα με τους London Times- που μεταφέρουν πετρέλαιο στην Κίνα, η οποία καλύπτει το 15% των αναγκών της από το Ιράν.
