της Μαρίας Αδαμίδου
Μια φήμη περί πιθανής αποχώρησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων από τον ΟΠΕΚ, στάθηκε αρκετή για να προκαλέσει κλυδωνισμούς στις διεθνείς τιμές πετρελαίου για λίγες ώρες, μέχρι τη διάψευσή της από το Άμπου Ντάμπι.
Μέσα σε ένα τόσο ρευστό και αβέβαιο ενεργειακό περιβάλλον, ελέω ενεργειακής κρίσης, οποιαδήποτε πληροφορία, φήμη ή σενάριο, μεγεθύνεται και επηρεάζει συνολικά το ενεργειακό γίγνεσθαι. Ωστόσο, σχεδόν καμία φημολογία δεν ξεκινά από το μηδέν και στην προκειμένη περίπτωση, πιθανότατα υποκρύπτει μια άλλη, σημαντική κόντρα που εξελίσσεται στην πετρελαιοπαραγωγό περιοχή της Μέσης Ανατολής, με ορίζοντα την εποχή της πράσινης ενέργειας.
Καθώς τα αποθέματα πετρελαίου στερεύουν και ο ενεργειακός προσανατολισμός του πλανήτη αλλάζει, ο -ακόμα- πανίσχυρος ενεργειακός κόμβος του 20ου αλλά και του 21ου αιώνα, θέλει να συντηρήσει τον ρυθμιστικό του ρόλο και μετά την ενεργειακή μετάβαση. Ποιος, όμως, θα έχει τα ηνία; Η παραδοσιακή ηγέτιδα Σαουδική Αραβία ή τα ανερχόμενα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με ό,τι κι αν συνεπάγεται αυτή η αλλαγή σκυτάλης σε γεωπολιτικό επίπεδο;
Στη συγκεκριμένη περιοχή υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για ανάπτυξη ΑΠΕ αλλά και περιβαλλοντικά ουδέτερων καυσίμων όπως το υδρογόνο, και το κυριότερο, εκεί όντως υπάρχουν λεφτά. Τα οποία δαπανώνται κυριολεκτικά με τη σέσουλα και από τους δύο διεκδικητές με τελικό τρόπαιο την ανάδειξή μιας εκ των δύο σε πράσινη ενεργειακή υπερδύναμη.
Παρότι η Σαουδική Αραβία είναι εξαιρετικά κινητική στη σύναψη συμφωνιών και τη δημιουργία επενδύσεων, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μοιάζουν, αυτή τη στιγμή, να την προσπερνούν από δεξιά. Μόλις πριν λίγες εβδομάδες, το Αμπου Ντάμπι ξεπέρασε το Ριάντ στην αμερικανική λίστα με τις χώρες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση μεταξύ των αραβικών κρατών.
Σε ό,τι αφορά, δε, στη χρήση «καθαρής» ενέργειας από τον εγχώριο ενεργειακό τομέα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ήταν στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουν προ δύο ημερών πως έφτασαν τον στόχο του 80% με ορίζοντα το 90% τα αμέσως επόμενα χρόνια. Σε αυτό το ποσοστό συμπεριλαμβάνεται, βέβαια, και η παραγωγή ενέργειας από πυρηνικά εργοστάσια, ωστόσο δεν παύει να καλλιεργεί μια συγκεκριμένη εικόνα για το Αμπου Ντάμπι.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν προβάδισμα μιας δεκαετίας σε σύγκριση με τη Σαουδική Αραβία για την επίτευξη των στόχων για τις εκπομπές ρύπων, που είναι το 2050 και το 2060 αντίστοιχα για τις δύο χώρες. Οπότε μοιάζει λογικό τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να μην θέλουν να δεσμεύονται από τους περιορισμούς στην παραγωγή πετρελαίου που επιβάλλει ο ΟΠΕΚ, σε αντίθεση με τη Σαουδική Αραβία, η οποία έχει δηλώσει άλλωστε δημόσια πως σκοπεύει να εκμεταλλευτεί «κάθε τελευταία σταγόνα υδρογονανθράκων» μέχρι να φτάσει στο σημείο να απεξαρτηθεί πλήρως από αυτούς, τόσο σε επίπεδο εξαγωγών όσο και ίδιας χρήσης. Τα ΗΑΕ επενδύουν συστηματικά στην πυρηνική ενέργεια, ηλιακά πάρκα και τις βιώσιμες μεταφορές, ενώ ήδη διαθέτουν 3 από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας στον κόσμο: το Noor Abu Dhabi, το Mohammed bin Rashid Al Maktoum που θα παράγει 5.000 MW μέχρι το 2030 και το Masdar δυναμικότητας 17.500 MW.
Η παραδοσιακή συμμαχία της Σαουδικής Αραβίας με τις ΗΠΑ και γενικότερα τη Δύση, αποτελούσε ανέκαθεν εχέγγυο του ρυθμιστικού της ρόλου στα ενεργειακά τεκταινόμενα, αλλά και στη Μέση Ανατολή. Στον αντίποδα, οι στενές σχέσεις των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με το Πακιστάν, δημιουργούσαν ένα ερωτηματικό.
Σήμερα, το Αμπου Ντάμπι έχει εξομαλύνει τις σχέσεις του με τις ΗΠΑ, καταρτίζοντας μάλιστα συμφωνία ενεργειακής συνεργασίας για ΑΠΕ αξίας 100 δισ. δολαρίων, κ έχει συνάψει τριμερή συμφωνία για τη δημιουργία ενός εμπορικού «διαδρόμου» ενέργειας και τροφίμων από τη Μεσόγειο μέχρι τη νοτιοανατολική Ασία με το Ισραήλ και την Ινδία.
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα -Γαλλία σε συνεργασία για λύσεις καθαρού υδρογόνου
Προ ημερών συμφώνησαν με τη Γαλλία να ξεκινήσουν ένα διμερές πρόγραμμα για την ανάπτυξη επενδυτικών ευκαιριών για την επιτάχυνση της ανάπτυξης καθαρής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων λύσεων καθαρού υδρογόνου.
Οι συμφωνίες, δε, με δυτικές επιχειρήσεις, όπως η Total Energies και Siemens Energy για πράσινο υδρογόνο, επεκτείνονται διαρκώς, ενώ η Masdar,- η εταιρεία καθαρής ενέργειας των ΗΑΕ- ενισχύεται με τη συμμετοχή της κρατικής περελαιοπαραγωγικής ADNOC για να μετατραπεί σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον τομέα της καθαρής ενέργειας στον κόσμο μέχρι το 2030. Η Masdar ιδρύθηκε από το κρατικό επενδυτικό ταμείο Mubadala ήδη από το 2006 για να διευρύνει τον ρόλο των ΗΑΕ στον παγκόσμιο ενεργειακό τομέα και σήμερα έφτασε να δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 40 χώρες , μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, με επενδύσεις σε διεθνή projects συνολικής αξίας 20 δισ. δολαρίων. Η νέα επιχείρηση πράσινου υδρογόνου της εταιρείας έχει επίσης στόχο ετήσια παραγωγική ικανότητα έως και 1 εκατ. τόνους έως το 2030.
Το σίγουρο, πάντως, είναι, ότι οι δύο χώρες, οι οποίες πρωταγωνιστούν σε συντριπτικό ποσοστό 90% στην ενεργειακή μεταστροφή της Μέσης Ανατολής, συντηρούν τον ρυθμιστικό ρόλο της περιοχής στο ενεργειακό τοπίο, ακόμη κι όταν στερέψουν οι κάνουλες του πετρελαίου.
