Ο σλοβακικός διαχειριστής συστήματος μεταφοράς Eustream και ο διαχειριστής αποθήκευσης φυσικού αερίου Nafta υποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για το υδρογόνο και αναπτύσσουν ήδη αρκετά έργα, ωστόσο προειδοποιούν ότι η έλλειψη εγγυημένης παραγωγής ή κατανάλωσης υδρογόνου καθιστά δύσκολη την εξασφάλιση κέρδους στις σχετικές επενδύσεις.
Η νέα οδηγία και ο κανονισμός της ΕΕ για το ανανεώσιμο αέριο και το φυσικό αέριο αποσκοπούν στη διευκόλυνση της ενσωμάτωσής τους στο ενεργειακό σύστημα, ενώ η εφαρμογή τους αναμένεται μέχρι το 2026.
Κατά την κατάρτιση των κανόνων για την αναδυόμενη αγορά υδρογόνου, η Επιτροπή χρησιμοποίησε ως πρότυπο τους υφιστάμενους κανόνες για το φυσικό αέριο, αλλά οι εμπειρογνώμονες έχουν προειδοποιήσει ότι, σε αντίθεση με την αγορά υδρογόνου, η αγορά φυσικού αερίου είναι πλήρως ανεπτυγμένη.
«Δεν διαθέτουμε καν εγκαταστάσεις αποθήκευσης υδρογόνου ικανές να εγχύσουν ή να εξάγουν υδρογόνο, ούτε έχουμε την υποδομή για τη μεταφορά ή την παραγωγή», δήλωσε η Anna Slavkovská της Nafta στο συνέδριο της Σλοβακικής Ένωσης Αερίου και Πετρελαίου.
Η ίδια πρόσθεσε ότι είναι «πρόωρο» σε αυτό το στάδιο να επιβληθούν κανόνες τόσο αυστηροί όσο αυτοί που ισχύουν για την αγορά φυσικού αερίου.
Η οδηγία απαιτεί επίσης από τα κράτη μέλη της ΕΕ να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν υποδομές υδρογόνου. Ωστόσο, η Sylvi Angyalová της Eustream συνέδεσε την πρόκληση με την ηλεκτρική κινητικότητα: οι άνθρωποι δεν αγοράζουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα επειδή υπάρχουν λίγα σημεία φόρτισης, ενώ ταυτόχρονα οι υποδομές φόρτισης δεν επεκτείνονται επειδή υπάρχουν λίγα αυτοκίνητα, είπε.
«Είναι άλλο πράγμα αν καταφέρουμε να κατασκευάσουμε έναν αγωγό υδρογόνου μέσω της Σλοβακίας και άλλο αν το 2030 η αγορά θα είναι αρκετά έτοιμη», εξήγησε η Angyalová.
«Δεν θα ξαναχτίσουμε το δίκτυο χωρίς εγγυημένη παραγωγή και κατανάλωση. Αλλά θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να είμαστε έτοιμοι για το υδρογόνο μέχρι το 2030», πρόσθεσε.
Κανόνες για τον «διαχωρισμό των δραστηριοτήτων»
Η οδηγία της ΕΕ απαιτεί η λειτουργία των δικτύων μεταφοράς και διανομής υδρογόνου να είναι οικονομικά και νομικά διαχωρισμένη από εκείνη του δικτύου φυσικού αερίου με την αρχή του διαχωρισμού.
Όμως, τα αντιμονοπωλιακά μέτρα εισήχθησαν στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου όταν αυτές ήταν πλήρως ανεπτυγμένες, δήλωσε η διευθύντρια της ΕΥ Ľubica Ragulat, η οποία διερωτήθηκε επίσης αν τέτοιου είδους κανονισμοί είναι απαραίτητοι για την αγορά υδρογόνου καθώς αυτή ακόμα αναπτύσσεται.
Η Angyalová, από την πλευρά της, υποστήριξε ότι είναι λογικό να ρυθμίζονται αυτές οι δραστηριότητες επειδή η Eustream, ο διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς στη Σλοβακία, είναι ένα φυσικό μονοπώλιο. «Το ερώτημα είναι αν έχει νόημα σε περιοχές που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στην αγορά», δήλωσε η ίδια.
Η οδηγία επιτρέπει προσωρινές εξαιρέσεις από τον διαχωρισμό, με την επιφύλαξη αναλύσεων κόστους-οφέλους και εκτιμήσεων επιπτώσεων από τις ρυθμιστικές αρχές ή άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.
«Ελπίζω ότι η Eustream θα λάβει αυτή την εξαίρεση, επιτρέποντας στον διαχειριστή δικτύου μεταφοράς να διαχειρίζεται επίσης το μελλοντικό δίκτυο υδρογόνου», εξήγησε η Angyalová.
Τα περισσότερα από τα πλήρως ανεπτυγμένα μέτρα της αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης τρίτων στο δίκτυο μεταφοράς, έχουν προγραμματιστεί για την 1η Ιανουαρίου 2033.
Πιλοτικά έργα
Η Slavkovská από τη Nafta εξέφρασε την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι, σε αντίθεση με τη μεταφορά, η νέα νομοθεσία για την υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου δεν απαιτεί να είναι νομικά και οικονομικά ξεχωριστή από την αποθήκευση υδρογόνου. Ωστόσο, τονίζει τη σημασία του καθορισμού σαφών κανόνων και επιλογών για πιλοτικά έργα.
Η Nafta βρίσκεται ακόμη σε ερευνητικό στάδιο, αλλά στο μέλλον θα χρειαστεί πράσινο υδρογόνο για να δοκιμάσει αν μπορεί να αποθηκευτεί στις εγκαταστάσεις της. Η Slavkovská πιστεύει ότι θα βοηθούσε αν το υδρογόνο μπορούσε να παραχθεί από ανανεώσιμες πηγές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει τα σχέδια υδρογόνου μέσω έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (IPCEI), και στη Σλοβακία, όπως το έργο H2 Infrastructure – Transmission Repurpose (H2I-TR) της Eustream.
Αυτή η επένδυση ύψους 400-500 εκατ. ευρώ αποσκοπεί στην επαναχρησιμοποίηση ενός μεγάλου αγωγού φυσικού αερίου για τη μεταφορά υδρογόνου, καθιστώντας την μία από τις μεγαλύτερες προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα στη Σλοβακία. Ωστόσο, η Angyalová επισημαίνει ότι η μετασκευή υφιστάμενων υποδομών είναι πολύ φθηνότερη από την κατασκευή νέων αγωγών, αν και η άμεση χρηματοδότηση παραμένει περιορισμένη.
Πηγή: euractiv.gr
