Σε τροχιά υλοποίησης επιχειρεί να βάλει η κυβέρνηση μια σειρά από φιλόδοξα σχέδια με αιχμή τις ΑΠΕ και τις νέες τεχνολογίες παραγωγής, στο πλαίσιο της λεγόμενης «πράσινης μετάβασης» με στόχο αφενός να «κλειδώσει» την ενεργειακή επάρκεια της χώρας αλλά και να αξιοποιήσει νέες γεωπολιτικές ευκαιρίες στη «μετά – εξορύξεων υδρογονανθράκων» εποχή.
Έτσι, πέρα από τα πρώτα βήματα για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων προωθεί τη δημιουργία υποδομών αποθήκευσης, αλλά και την αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης της χώρας για την παραγωγή και μεταφορά «πράσινου υδρογόνου». Ενδεικτική ήταν χτες η εισαγωγική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, όπου εξετάστηκαν κομβικές νομοθετικές παρεμβάσεις στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος.
Το υδρογόνο
Όπως τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης «η θέση της Ελλάδος ως ενεργειακού κόμβου αφορά όχι μόνο το παρόν αλλά και το μέλλον. Στις συζητήσεις που είχαμε, παραδείγματος χάρη, με τη Σαουδική Αραβία, η Ελλάδα μπορεί να καταστεί κόμβος εισόδου πράσινου υδρογόνου που θα παράγεται στη Μέση Ανατολή και μέσω της Ελλάδας θα εισάγεται στην ευρωπαϊκή αγορά.
Γίνεται έτσι σαφές πως το παγκόσμιο ενεργειακό περιβάλλον, εκτός από μια αναπτυξιακή πρόκληση, είναι και πεδίο αναβάθμισης της γεωστρατηγικής και διεθνούς θέσης της χώρας μας» τόνισε ο Πρωθυπουργός.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και στην Ελλάδα «τρέχουν» ήδη, αν και σε πρώιμο στάδιο, σχέδια για το υδρογόνο ή το βιομεθάνιο. Αν και ακόμη μένουν πολλά να γίνουν σε επίπεδο έρευνας και ανάπτυξη όλοι εστιάζουν στο πώς θα αυτά τα δυο εναλλακτικά καύσιμα θα καταστούν διάδοχα των συμβατικών καυσίμων. Δεν είναι τυχαίο, όπως παρατηρούν, παράγοντες της αγοράς ότι στη Γερμανία με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν αναπτυχθεί μια σειρά από ερευνητικά έργα με αιχμή το υδρογόνο.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Μάιο κατατέθηκε η εθνική πρόταση «White Dragon» στην ελληνική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τα Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI) Υδρογόνου από μία ομάδα εταιριών στην οποία συμμετέχουν οι μεγαλύτεροι ενεργειακοί όμιλοι της χώρας.
Η ΔΕΠΑ Εμπορίας ως συντονιστής του έργου, σε συνεργασία με την Advent Technologies, την Damco Energy (Όμιλος Κοπελούζου), τη ΔΕΗ, τον ΔΕΣΦΑ, τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, την Motor Oil, την Σωληνουργεία Κορίνθου, τον TAP και την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ υπέβαλαν, προς την Ελληνική Κυβέρνηση και την Ε.Ε., την επενδυτική πρότασή τους, συνολικού ύψους άνω των 8 δισ. Ευρώ, για την ανάπτυξη ενός καινοτόμου, ολοκληρωμένου έργου πράσινου υδρογόνου στην Ελληνική επικράτεια, που καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του υδρογόνου.
Ο πυρήνας του έργου βασίζεται στη σταδιακή αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Δυτικής Μακεδονίας και τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας με τελικό στόχο την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας. Το έργο «White Dragon» θα χρησιμοποιήσει ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια σε μεγάλη κλίμακα (GW) για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης στη Δυτική Μακεδονία. Το υδρογόνο, στη συνέχεια, θα αποθηκεύεται άμεσα (βραχυπρόθεσμη αποθήκευση υδρογόνου) και έμμεσα (διοχέτευση στον αγωγό φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ) και, μέσω κυψελών καυσίμου υψηλής θερμοκρασίας, θα προσφέρει στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας ηλεκτρική ενέργεια ως μία σταθερή μονάδα βάσης συμπαραγωγής πράσινης ενέργειας και θερμότητας. Η παραγόμενη θερμότητα, ως παραπροϊόν της παραγωγής πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας, αρχικά θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά στα δίκτυα τηλεθερμάνσεων της Δυτικής Μακεδονίας και μελλοντικά σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν θερμότητα ή/και ψύξη (βιομηχανίες, data centers, θερμοκήπια κ.λπ.).
Ιδιαίτερα σημαντική, τέλος, είναι και η σκοπούμενη αναβάθμιση και κεφαλαιοποίηση των υφιστάμενων ενεργειακών υποδομών (ηλεκτρικά δίκτυα και αγωγοί φυσικού αερίου). Επίσης, στο πλαίσιο του «White Dragon», θα γίνει προετοιμασία του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ), ώστε να μπορεί να δεχθεί αυξανόμενα ποσοστά υδρογόνου, που θα μειώσουν το ανθρακικό αποτύπωμα του καυσίμου και θα βοηθήσουν στο ξεκίνημα της αγοράς του υδρογόνου.
Στη συνέχεια, θα υλοποιηθεί μελέτη και κατασκευή ενός αποκλειστικού αγωγού μεταφοράς υδρογόνου στην Ελλάδα (hydrogen backbone pipeline), καθώς και η υλοποίηση των πρώτων έργων υδρογόνου για τον κλάδο των μεταφορών (απορριμματοφόρα, φορτηγά, τραίνα, αυτοκίνητα) με τις κατάλληλες υποδομές για τους σταθμούς ανεφοδιασμού υδρογόνου (HRS) και την οδική μεταφορά και διανομή του. Ο αποκλειστικός αγωγός μεταφοράς υδρογόνου θα προσφέρει δυνατότητες διασύνδεσης των αποκεντρωμένων μονάδων παραγωγής πράσινου υδρογόνου με τους μεγάλους τελικούς καταναλωτές (διυλιστήρια, βιομηχανικές μονάδες, κ.λπ.) ώστε να τους βοηθήσει να «πρασινίσουν» τις παραγωγικές τους διαδικασίες, αλλά και τις δυνατότητες διασύνδεσης με αντίστοιχα συστήματα γειτονικών χωρών. Τέλος, μέσω του ολοκληρωμένου έργου «White Dragon» θα διερευνηθεί η δυνατότητα μεταφοράς και η εξαγωγής υδρογόνου μέσω του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου TAP, που ήδη συνδέει την Ελλάδα με τις ευρωπαϊκές αγορές.
Να σημειωθεί ότι σε βάθος χρόνου εξετάζει και η Energean την κατασκευή μικρής κλίμακας μονάδας μπλε υδρογόνου στο πεδίο Σίγμα στην Καβάλα, κοντά στον Πρίνο. Το μπλε υδρογόνο παράγεται από τη μετατροπή του φυσικού αερίου σε υδρογόνο και διοξείδιο του άνθρακα.
