Ο Διεθνής Οργανισμός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, IRENA επισήμανε ότι το πράσινο υδρογόνο θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλες αλλαγές στο παγκόσμιο εμπόριο και τις διμερείς ενεργειακές σχέσεις, αναδιαμορφώνοντας τη θέση των κρατών με την εμφάνιση νέων εξαγωγέων και χρηστών υδρογόνου.
Η ταχεία ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας του υδρογόνου μπορεί να επιφέρει σημαντικές γεωοικονομικές και γεωπολιτικές αλλαγές που προκαλούν ένα κύμα νέων αλληλεξαρτήσεων, σύμφωνα με νέα ανάλυση του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA).
Στο 12% έως το 2050
Με γνώμονα τον επείγοντα χαρακτήρα του κλίματος και τις δεσμεύσεις των χωρών για καθαρό μηδέν, ο IRENA εκτιμά ότι το υδρογόνο θα καλύπτει έως και το 12% της παγκόσμιας χρήσης ενέργειας έως το 2050.
Το αυξανόμενο εμπόριο και οι στοχευμένες επενδύσεις σε μια αγορά όπου κυριαρχούν τα ορυκτά καύσιμα και η αξία τους επί του παρόντος είναι 174 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ πιθανόν να τονώσει την οικονομική ανταγωνιστικότητα και να επηρεάσει το τοπίο της εξωτερικής πολιτικής με διμερείς συμφωνίες που αποκλίνουν σημαντικά από τις σχέσεις υδρογονανθράκων του 20ού αιώνα.
«Το υδρογόνο θα μπορούσε να αποδειχθεί ένας χαμένος κρίκος για ένα ενεργειακό μέλλον ασφαλές για το κλίμα», δήλωσε ο Francesco La Camera, Γενικός Διευθυντής της IRENA.
«Το υδρογόνο οδηγεί ξεκάθαρα στην επανάσταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με το πράσινο υδρογόνο να αναδύεται ως αλλαγή παιχνιδιών για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας χωρίς να διακυβεύεται η βιομηχανική ανάπτυξη και η κοινωνική ανάπτυξη. Αλλά το υδρογόνο δεν είναι ένα νέο λάδι. Και η μετάβαση δεν είναι μια αντικατάσταση καυσίμου, αλλά μια στροφή σε ένα νέο σύστημα με πολιτικές, τεχνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές διαταραχές».
Το πράσινο υδρογόνο
«Είναι το πράσινο υδρογόνο που θα φέρει νέους και διαφορετικούς συμμετέχοντες στην αγορά, θα διαφοροποιήσει τις διαδρομές και τις προμήθειες και θα μεταφέρει την ισχύ από τους λίγους στους πολλούς. Με τη διεθνή συνεργασία, η αγορά υδρογόνου θα μπορούσε να είναι πιο δημοκρατική και χωρίς αποκλεισμούς, προσφέροντας ευκαιρίες τόσο για τις ανεπτυγμένες όσο και για τις αναπτυσσόμενες χώρες».
Η IRENA εκτιμά ότι πάνω από το 30% του υδρογόνου θα μπορούσε να διακινείται διασυνοριακά έως το 2050, ποσοστό υψηλότερο από το φυσικό αέριο σήμερα.
Οι χώρες που παραδοσιακά δεν ανταλλάσσουν ενέργεια συνάπτουν διμερείς ενεργειακές σχέσεις γύρω από το υδρογόνο.
Καθώς εμφανίζονται περισσότεροι παίκτες και νέες κατηγορίες καθαρών εισαγωγέων και εξαγωγέων στην παγκόσμια σκηνή, το εμπόριο υδρογόνου είναι απίθανο να οπλιστεί και να γίνει καρτέλ, σε αντίθεση με τη γεωπολιτική επιρροή του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Το διασυνοριακό εμπόριο υδρογόνου αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά με περισσότερες από 30 χώρες και περιοχές να σχεδιάζουν για ενεργό εμπόριο ήδη σήμερα.
Διπλωματία υδρογόνου
Ορισμένες χώρες που αναμένουν να είναι εισαγωγείς εφαρμόζουν ήδη ειδική διπλωματία υδρογόνου, όπως η Ιαπωνία και η Γερμανία.
Οι εξαγωγείς ορυκτών καυσίμων θεωρούν όλο και περισσότερο το καθαρό υδρογόνο έναν ελκυστικό τρόπο διαφοροποίησης των οικονομιών τους, όπως η Αυστραλία, το Ομάν, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ωστόσο, απαιτούνται ευρύτερες στρατηγικές οικονομικής μετάβασης, καθώς το υδρογόνο δεν θα αντισταθμίσει τις απώλειες στα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Το τεχνικό δυναμικό για την παραγωγή υδρογόνου υπερβαίνει σημαντικά την εκτιμώμενη παγκόσμια ζήτηση. Οι χώρες που είναι πιο ικανές να παράγουν φθηνή ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές θα είναι στην καλύτερη θέση να παράγουν ανταγωνιστικό πράσινο υδρογόνο.
Ενώ χώρες όπως η Χιλή, το Μαρόκο και η Ναμίμπια είναι καθαροί εισαγωγείς ενέργειας σήμερα, πρόκειται να αναδειχθούν ως πράσινες εξαγωγείς υδρογόνου.
Η συνειδητοποίηση του δυναμικού περιοχών όπως η Αφρική, η Αμερική, η Μέση Ανατολή και η Ωκεανία θα μπορούσε να περιορίσει τον κίνδυνο συγκέντρωσης των εξαγωγών, αλλά πολλές χώρες θα χρειαστούν μεταφορές τεχνολογίας, υποδομές και επενδύσεις σε κλίμακα.
Μεγάλη μάχη
Η γεωπολιτική του καθαρού υδρογόνου πιθανότατα θα εξελιχθεί σε διαφορετικά στάδια.
Η έκθεση βλέπει τη δεκαετία του 2020 ως μια μεγάλη κούρσα για την ηγεσία της τεχνολογίας.
Ωστόσο, η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί μόνο στα μέσα της δεκαετίας του 2030.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, το πράσινο υδρογόνο θα ανταγωνίζεται το κόστος του υδρογόνου με ορυκτά καύσιμα παγκοσμίως, κάτι που είναι έτοιμο να συμβεί ακόμη νωρίτερα σε χώρες όπως η Κίνα, η Βραζιλία και η Ινδία.
Το πράσινο υδρογόνο ήταν ήδη προσιτό στην Ευρώπη κατά την άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου το 2021. Η ανακαίνιση των αγωγών φυσικού αερίου είναι πιθανό να ενισχύσει περαιτέρω τη ζήτηση και να διευκολύνει το εμπόριο υδρογόνου.
Χώρες με άφθονο δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα μπορούσαν να γίνουν τόποι πράσινης εκβιομηχάνισης, χρησιμοποιώντας τις δυνατότητές τους για να προσελκύσουν βιομηχανίες έντασης ενέργειας.
Επιπλέον, η συμμετοχή στην αλυσίδα αξίας του υδρογόνου μπορεί να ενισχύσει την οικονομική ανταγωνιστικότητα. Η κατασκευή εξοπλισμού όπως συσκευές ηλεκτρόλυσης και κυψέλες καυσίμου, ειδικότερα, θα μπορούσε να οδηγήσει τις επιχειρήσεις.
Η Κίνα, η Ιαπωνία και η Ευρώπη έχουν ήδη αναπτύξει ένα προβάδισμα στην παραγωγή, αλλά η καινοτομία θα διαμορφώσει περαιτέρω το σημερινό τοπίο παραγωγής.
Το πράσινο υδρογόνο μπορεί να ενισχύσει την ενεργειακή ανεξαρτησία, την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα μειώνοντας την εξάρτηση από τις εισαγωγές και την αστάθεια των τιμών και ενισχύοντας την ευελιξία του ενεργειακού συστήματος. Ωστόσο, οι πρώτες ύλες που χρειάζονται για το υδρογόνο και τις ανανεώσιμες τεχνολογίες θα μπορούσαν να επιστήσουν την προσοχή στην ασφάλεια των υλικών. Sho
