Προτεραιότητα για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και για την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) αποτελεί η θέσπιση πλαισίου για τη διασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών, όπως προβλέπει, πλέον και επίσημα ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για τις Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες, το CRM Act, με βάση όσα αναφέρει ο Διονύσιος Γκούτης, Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) σε αρθογραφία του στον ενμηερωτικό ιστότοπο του Συνδέσμου ΜΕταλλευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, (ΣΜΕ).
Όπως σημειώνει ο κ. Γκούτης,”η πρόθεση αυτή αποδεικνύεται έμπρακτα και από την Υπουργική Απόφαση αναφορικά με τον τρόπο κατανομής των εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για το 2024, όπου για πρώτη φορά συμπεριλήφθηκε η ΕΑΓΜΕ για δράσεις έρευνας στο τομέα των κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών.”
Μάλιστα υπογραμμίζει ότι “η ΕΑΓΜΕ θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτό το σχέδιο αξιοποίησης των κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών, διαμορφώνοντας μία δέσμη δράσεων για την Έρευνα & Αξιοποίηση Στρατηγικών και Κρίσιμων Ορυκτών Πρώτων Υλών για τη στήριξη της Πράσινης Συμφωνίας και την Εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας, στο πλαίσιο των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταλλευτικής Έρευνας που εκπονεί η Αρχή.”
Σε αυτές τις δράσεις, όπως σημειώνει ο κ. Γκούτης, περιλαμβάνονται, πέντε άξονες δράσης, όπως:
Η αξιολόγηση επιλεγμένων Κρίσιμων και Στρατηγικών Ορυκτών Πρώτων Υλών σε Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους.
Η αξιολόγηση επιλεγμένων εμφανίσεων Σπανίων Γαιών.
Η μελέτη καταγραφής και αξιολόγησης εξορυκτικών απορριμμάτων πετρωμάτων & άλλων ρευμάτων αποβλήτων.
Η τεχνολογική διερεύνηση δημιουργίας ειδικών υλικών με μεγάλη προστιθέμενη αξία.
Η οικονομοτεχνική επαναξιολόγηση για τη βιώσιμη αξιοποίηση του αποθεματικού δυναμικού επιλεγμένων κοιτασμάτων.
Σύμφωνα με τον κ. Γκούτη, η ΕΑΓΜΕ, μέσω των επιστημονικών ερευνών της, μπορεί να συμβάλει στη μείωση της εξάρτησης της Ελλάδας και κατ’ επέκταση της Ε.Ε. από τις εισαγωγές κρίσιμων πρώτων υλών, με επαναξιολόγηση των εγχώριων πόρων, αντιμετώπιση και ει δυνατόν, επίλυση τριών κύριων εμποδίων:
i. Ολοκλήρωση γεωλογικής ερευνητικής προσπάθειας.
ii. Σύνθεση των διαθέσιμων πληροφοριών, οι οποίες είναι κατακερματισμένες, ξεπερασμένες, ελλιπείς, μη εναρμονισμένες και δυσπρόσιτες σε επίπεδο χώρας.
iii. Επανεκτίμηση του δυναμικού των αποβλήτων εξόρυξης, μίας δευτερογενούς πηγής ορυκτών, η οποία είναι υποτιμημένη.
Το διεθνές σκηνικό και η Ελλάδα
Πάντως, βασική διάσταση της νέας πορείας της ΕΕ στο φόντο της Πράσινης Συμφωνίας είναι και η διασφάλιση αυτάρκειας σε πρώτες ύλες, όπως είναι πλέον αναγνωρισμένη σε ανώτατο επίπεδο μέσα από την πρόσφατη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον κανονισμό CRITICAL RAW MATERIALS ACT.. Όπως, πάντως, έχει επισημάνει η συνομοσπονδία Euromines, θα χρειαστεί να γίνουν πάρα πολλά πράγματα ακόμη για να μην βρισκόμαστε σε πλήρη εξάρτηση από συγκεκριμένες τρίτες χώρες, οι οποίες δεν έχουν κρύψει τη διάθεσή τους να αξιοποιήσουν αυτή τη γεωπολιτική ισχύ, Να σημειωθεί ότι όπως πρόσφατα είπε ο Χρήστος Μπαλάσκας (Ελληνικός Χρυσός) από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, η χώρα μας, με ανεξερεύνητο ορυκτό πλούτο που αποτιμάται στα 72 δισ. ευρώ, μπορεί να γίνει ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως. Βάσει της ανάπτυξης τεχνολογιών εξόρυξης και επεξεργασίας, η Ελλάδα έχει δείξει τη δυναμική της στο μεταλλευτικό τομέα εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, όπως τονίζεται, μέσα από την αξιοποίηση κρίσιμων πρώτων υλών και στρατηγικών μετάλλων έχει τη δυνατότητα να συμβάλει ακόμα περισσότερο στην οικονομική ανάπτυξη και τη διασφάλιση της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης, ειδικά σε μια εποχή έντονων γεωπολιτικών προκλήσεων.
