Αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες – αν όχι τη μεγαλύτερη – επιχειρηματική επιστροφή των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα, καθώς από τα πρόθυρα λουκέτου το 2010, πλέον «τρέχει» με εξαγωγές σε 45 χώρες και γοργή ανάπτυξη, είναι η εισηγμένη που – πάντα πρώτη (μαζί με τη Jumbo) – δημοσιεύει στοιχεία για τα αποτελέσματα της προηγούμενης χρήσης, ξεπερνώντας ακόμη και τη Metlen που τα τελευταία χρόνια έχει περάσει σε άλλο επίπεδο, ενώ το 82,1% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει, προέρχεται από ΑΠΕ.
Ο λόγος για την εταιρεία Παπουτσάνης, η οποία «πατά» σε τρεις αιώνες, καθώς ιδρύθηκε το 1870, έχοντας 155 χρόνια αδιάλειπτης πορείας, αποτελώντας μαζί με την Εθνική Τράπεζα (έτος ίδρυσης 1841) τις δύο παλαιότερες – εν ενεργεία ελληνικές (εισηγμένες) επιχειρήσεις ασχέτως κλάδου, η οποία προχθές Τρίτη, ανακοίνωσε στοιχεία για τον κύκλο εργασιών του 2024, μόλις 21 ημέρες μετά τη λήξη της χρήσης.
Σε μια περίοδο που πολύς ντόρος γίνεται για την εταιρική διακυβέρνηση, το σεβασμό στους μετόχους, στους εργαζομένους, στην κοινωνία και το περιβάλλον, η εταιρεία Παπουτσάνης δείχνει έμπρακτα ότι αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση. Συνάμα, η έκθεση βιωσιμότητας που δημοσίευσε τον περασμένο Νοέμβριο και αφορά τα πεπραγμένα του 2023, μπορεί να συγκριθεί σε πληρότητα και λεπτομέρεια, μόνο με αντίστοιχες των 4-5 κορυφαίων μετοχών της μεγάλης κεφαλαιοποίησης του ελληνικού χρηματιστηρίου.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Παπουτσάνης βραβεύτηκε το 2024, με το Ασημένιο μετάλλιο της EcoVadis, κατατάσσοντάς την στο top 15% αναφορικά με την επίδοσή της σε θέματα βιωσιμότητας παγκοσμίως.
Τα μεγέθη
Η Παπουτσάνης ΑΒΕΕ, αποτελεί την κορυφαία ελληνική βιομηχανία σαπουνιών και υγρών καλλυντικών στην Ελλάδα και τη μεγαλύτερη παραγωγό στερεών σαπώνων στην Ευρώπη, έχοντας και το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής στη ΝΑ Ευρώπη, το οποίο εδρεύει στη Ριτσώνα Βοιωτίας.
Ο κύκλος εργασιών της χρήσης του 2024 ανήλθε σε 66,2 εκατ. ευρώ (έναντι 62,3 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2023), σημειώνοντας αύξηση κατά 6,3%, με την αξία των εξαγωγών να αντιπροσωπεύει το 55% του συνολικού κύκλου εργασιών.
Όσον αφορά την συνεισφορά των τεσσάρων τομέων δραστηριότητας στον κύκλο εργασιών του 2024, το 30% των συνολικών εσόδων προέρχεται από πωλήσεις επωνύμων προϊόντων της Παπουτσάνης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, το 17% από πωλήσεις στην ξενοδοχειακή αγορά, το 36% από παραγωγές τρίτων (δηλαδή προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για τρίτους) και το 17% από βιομηχανικές πωλήσεις ειδικών σαπωνομαζών.
Για το 2025, η διοίκηση προβλέπει διψήφια ανάπτυξη του κύκλου εργασιών, τόσο ως αποτέλεσμα της επέκτασης των υφιστάμενων και της έναρξης σημαντικών νέων συνεργασιών, όσο και χάρη στην περαιτέρω ενίσχυση των πωλήσεων των επωνύμων προϊόντων, με δυναμική επέκταση σε νέες κατηγορίες και κανάλια, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Σήμερα η Παπουτσάνης κατέχει σημαντική θέση στην κατηγορία σαπουνιού σε μπάρες, ενώ αποτελεί τον μεγαλύτερο προμηθευτή ξενοδοχειακών προϊόντων προσωπικής περιποίησης στην Ελλάδα. Συνολικά, η Παπουτσάνης παράγει πάνω από 200.000.000 τεμάχια ετοίμου προϊόντος ετησίως και πραγματοποιεί εξαγωγές σε περισσότερες από 45 χώρες, ενώ απασχολεί 130 εργαζόμενους.
Εξαγωγές
Τα προϊόντα της εταιρείας πωλούνται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς οι εξαγωγές στην ευρωπαϊκή ήπειρο αποτελούν περίπου το 45% των πωλήσεών της, το υπόλοιπο 45% έρχεται από την Ελλάδα, το 6% από τις ΗΠΑ και το υπόλοιπο 4% από χώρες της Ασίας και της Αφρικής όπου έχει κάνει άνοιγμα τα τελευταία χρόνια. Το 2023 συνεργάστηκε με 995 προμηθευτές σε Ελλάδα, Ευρώπη και ΗΠΑ, ενώ πλην της Ευρώπης, της Ασίας, της Αμερικής και της Αφρικής, εξάγει προϊόντα σε Νέα Ζηλανδία και Αυστραλία.
Το 82,1% της ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ
Το 2023 η εισηγμένη πέτυχε ώστε το 82,1% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώθηκε, προήλθε από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Επίσης, η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (GJ) από τον πάροχο ενέργειας μειώθηκε κατά 12,71% συγκριτικά με το 2022. Συνάμα, ξεκίνησε η διαδικασία για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος συμψηφισμού παραγόμενης καταναλισκόμενης ενέργειας (netmetering), η οποία ολοκληρώθηκε το 2024.
Η εισηγμένη είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, ενώ οι κύριοι άξονες της Έκθεσης Αειφόρου Ανάπτυξης 2023 εστιάζουν στα ακόλουθα:
Στρατηγική ανάπτυξης βιώσιμων προϊόντων: Η Παπουτσάνης επενδύει σε βιώσιμα προϊόντα που συμβάλλουν στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και χρησιμοποιεί πρώτες ύλες και αγνές συνθέσεις που φέρουν διεθνείς περιβαλλοντικές πιστοποιήσεις, ενώ συνεργάζεται με πιστοποιημένους προμηθευτές, εφαρμόζοντας βιώσιμες πρακτικές προμηθειών. Ταυτόχρονα, επενδύει σε νέες τεχνολογίες προϊόντων που απαιτούν ελάχιστη χρήση νερού και καθόλου πλαστικό στη συσκευασία τους.
Προστασία του περιβάλλοντος: Η Παπουτσάνης το 2023 επένδυσε σε μια σειρά από πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στη συνεχή βελτίωση των συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας:
Εντός του 2024 η εταιρεία απέκτησε την πιστοποίηση Great Place to Work, η οποία προήλθε από τις απαντήσεις των εργαζομένων της στην αναγνωρισμένη και έγκυρη έρευνα εργασιακού κλίματος.
Επίσης, έλαβε την πιστοποίηση ISO 14001 – το διεθνές πρότυπο για την εφαρμογή ενός Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης. Απέσπασε την Ασημένια διάκριση (Silver Medal) στην ετήσια διεθνή αξιολόγηση βιωσιμότητας από τον EcoVadis (2024-2025), τον κορυφαίο οργανισμό αξιολόγησης εταιρικής βιωσιμότητας παγκοσμίως και πλέον περιλαμβάνεται στο top 15% των εταιρειών που έχουν διακριθεί παγκοσμίως για τις επιδόσεις τους σε θέματα υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και αειφορίας.
Από τα πρόθυρα λουκέτου, στην ανάπτυξη
Η εταιρεία το 2010 έφτασε ένα βήμα πριν το οριστικό λουκέτο, όμως με τις κατάλληλες αλλαγές στο management, «γύρισε» μέσα στη... φωτιά της κρίσης, προ τετραετίας επέστρεψε στην κερδοφορία, παρουσιάζοντας μάλιστα διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης τα προηγούμενα χρόνια.
Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα στην περίοδο της δημοσιονομικής κρίσης, από το 2010 έως το 2020 η εταιρεία υπερτριπλασίασε τον κύκλο εργασιών της καθώς από τα 12,9 εκατ. ευρώ το 2010 έφτασε το 2020 στα 40,8 εκατ. ευρώ, ενώ το 2021 είχε τζίρο 54,8 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας για 6η διαδοχική χρήση διψήφια αύξηση ενοποιημένου κύκλου εργασιών.
Μια ματιά στην πορεία των μεγεθών των τελευταίων ετών, δείχνει την εξέλιξη. Το 2017 ο κύκλος εργασιών ήταν στα 20,8 εκατ. ευρώ, το 2018 στα 24,2 ευρώ, το 2019 στα 30,6 εκατ. ευρώ, το 2020 στα 40,8 εκατ. και το 2021 στα 54,8 εκατ. ευρώ. Το 2022 – λόγω Covid-19 – έφτασε στο ρεκόρ όλων των εποχών στον κύκλο εργασιών με 70,8 εκατ. ευρώ (+29% έναντι του 2021), παρουσιάζοντας διψήφια αύξηση για 7η συνεχή χρονιά.
Ρόλο στην εκτόξευση των μεγεθών από τα μέσα του 2020 και μετά έπαιξε ο ερχομός της πανδημίας, δεδομένου ότι η εταιρεία εξειδικεύεται στα προϊόντα καθαριότητας και προσωπικής υγιεινής που κατά τη διάρκεια του Covid-19 ήρθαν με έμφαση στο προσκήνιο, ενώ ο ίδιος λόγος εκτόξευσε και τις εξαγωγές.
Το 2023 οι πωλήσεις μειώθηκαν στα 62,3 εκατ. ευρώ, λόγω της κατακόρυφης πτώσης της ζήτησης εξαιτίας της υποχώρησης της πανδημίας, ενώ το 2024, όπως προαναφέρθηκε, έφτασε σε πωλήσεις τα 66,2 εκατ. ευρώ.
Ιστορία που «πατά» σε τρεις αιώνες
Η Παπουτσάνης ιδρύθηκε το 1870 στο Πλωμάρι της Λέσβου από τον Δημήτρη Παπουτσάνη, ο οποίος με πρώτη ύλη τα φυτικά έλαια ίδρυσε τη φερώνυμη σαπωνοποιία, καθώς αντιλήφθηκε πολύ γρήγορα την ανάγκη της σαπωνοβιομηχανίας. Το 1899 οι τρεις γιοί του ίδρυσαν την πρώτη εταιρεία Παπουτσάνης, ενώ το 1913 οι εγκαταστάσεις μεταφέρθηκαν στον Πειραιά.
Από το 1917 έως το 1936 που ξεκίνησε η αρωματική σαπωνοποιία, το εργοστάσιο Παπουτσάνη του Πειραιά παρήγε πράσινο σαπούνι μπουγάδας και κύβους σαπουνιού Μασσαλίας. Το διώροφο αυτό εργοστάσιο λειτούργησε έως το χειμώνα του ''44, οπότε και καταστράφηκε ολοκληρωτικά στο βομβαρδισμό του Πειραιά.
Ένα χρόνο μετά το βομβαρδισμό φτιάχτηκε νέο εργοστάσιο, ενώ το 1967 η μονάδα μεταφέρθηκε στην Κάτω Κηφισιά, όπου χτίστηκαν καινούριες εγκαταστάσεις. Η εταιρεία εισήχθη στο ελληνικό χρηματιστήριο στις 16 Αυγούστου του 1972, ενώ στις αρχές του 1990 η οικογένεια Παπουτσάνη μεταβίβασε τις μετοχές στον όμιλο Δαυίδ. Το 2001 δημιουργήθηκε το καινούριο εργοστάσιο παραγωγής προϊόντων προσωπικής φροντίδας στη Ριτσώνα, σε οικόπεδο 60.000 τ.μ.
Η κομβική αλλαγή του 2010
Το 2010 ήταν κομβικό έτος, εν μέσω απεργιακών κινητοποιήσεων, κάκιστων αποτελεσμάτων, διόγκωσης ζημιών, μεγάλο δανεισμό και τη μετοχή σε επιτήρηση. Τότε, το management ανέλαβαν οι Γεώργιος Γκάτζαρος και Μενέλαος Τασσόπουλος, που βρίσκονται έως και σήμερα στο τιμόνι. Σταδιακά απέκτησαν και την πλειοψηφία των μετοχών από τον όμιλο Δαυίδ, ενώ στα τέλη του 2010 ολοκληρώθηκε αύξηση κεφαλαίου 12 εκατ. ευρώ που έδωσε σημαντικές ανάσες, κεφάλαια κίνησης.
Κατόπιν, επανήλθε η ιστορική ονομασία Παπουτσάνης, δεδομένου ότι πρωτύτερα και για αρκετά χρόνια είχε μετονομαστεί (απολύτως ατυχώς) σε Plias. Μεταξύ 2010 έως και 2020 επενδύθηκαν περί τα 40 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό της μονάδας, τη νέα αυτοματοποιημένη γραμμή συσκευασίας καλλυντικών, νέα γραμμή παραγωγής ξενοδοχειακών σαπουνιών κ.α.
