Η Uniper, το μεγαλύτερο “θύμα” της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη, προσφεύγει στα δικαστήρια για να λύσει το ζήτημα των αδρανών συμβάσεων προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου. Οι συμβάσεις αυτές θα μπορούσαν να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για τους επενδυτές όταν ο γερμανικός όμιλος επιστρέψει κανονικά στο χρηματιστήριο, όπως δήλωσαν στο Reuters τρία άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Το 2022, η γερμανική κυβέρνηση έσωσε την Uniper, η οποία ήταν ο μεγαλύτερος πελάτης της Gazprom στην Ευρώπη, καθώς η Uniper είχε αναγκαστεί να πληρώσει υψηλές τιμές για να αναπληρώσει το χαμένο ρωσικό φυσικό αέριο όταν η Gazprom διέκοψε τις παραδόσεις.
Ο γερμανικός όμιλος έχει αντικαταστήσει έκτοτε τους όγκους ρωσικού φυσικού αερίου εξ ολοκλήρου με άλλους προμηθευτές. Ωστόσο, οι συμβάσεις της Gazprom εξακολουθούν να ισχύουν νομικά μέχρι το 2035 και καλύπτουν 250 τεραβατώρες (TWh) φυσικού αερίου, που ισοδυναμούν με το ένα τέταρτο της ζήτησης της Γερμανίας. «Αυτό το πρόβλημα πρέπει να λυθεί γιατί θα μπορούσε να δημιουργήσει κινδύνους σε μία πιθανή είσοδο στο χρηματιστήριο», είπε μία από τις ανώνυμες πηγές, προσθέτοντας ότι θα μπορούσε να αποτρέψει τους πιθανούς επενδυτές.
Η Γερμανία κατέχει μερίδιο 99,12% στη Uniper, και πραγματοποιεί τις πρώτες προετοιμασίες για την επιστροφή του στο χρηματιστήριο. Τον Φεβρουάριο, διάφορες πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι το Βερολίνο μπορεί να επιδιώξει να πουλήσει το 20%-30% σε ένα πρώτο βήμα το επόμενο έτος.
Οι αδρανείς συμβάσεις της εταιρείας με την Gazprom έχουν ανασταλεί αλλά δεν ακυρώνονται από τότε που η Ρωσία διέκοψε τις προμήθειες φυσικού αερίου στη Γερμανία το 2022, ως συνέπεια της σύγκρουσης στην Ουκρανία, τερματίζοντας δεκαετίες αξιόπιστης προμήθειας.
Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ακόμη επιβάλει κυρώσεις στο ρωσικό φυσικό αέριο, δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο ώστε η Uniper να λύσει τις συμβάσεις, ανέφεραν οι πηγές. Ο Christian von Hammerstein, συνεργάτης της δικηγορικής εταιρείας Raue, δήλωσε ότι οι συμβάσεις παραμένουν σε ισχύ εφόσον δεν υπάρχει νομική βάση για τη διάλυσή τους. «Εάν επιβληθούν κυρώσεις για το ρωσικό αέριο, τότε αυτό θα ήταν ανωτέρα βία και η επιχείρηση θα μπορούσε επίσης να το επικαλεστεί εναντίον της Gazprom χωρίς να παραβιάζει τη σύμβαση», ανέφερε.
Εάν κάποια στιγμή η Gazprom αποφασίσει να επανεκκινήσει τις παραδόσεις, κάτι που οι αναλυτές λένε ότι είναι απίθανο αλλά όχι αδύνατο, η Uniper θα υποχρεούταν να πληρώσει για το φυσικό αέριο ακόμα κι αν δεν το χρειαζόταν, όπως ορίζεται από τα συμβόλαια take-or-pay, που αποτελούν το θεμέλιο της βιομηχανίας φυσικού αερίου.
Αρκετές άλλες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες εξακολουθούν να έχουν τέτοια συμβόλαια με την Gazprom, είτε λειτουργικά είτε αδρανοποιημένα, με ορισμένες να ζητούν επίσης αποζημίωση. Στην ετήσια έκθεσή της, η Uniper αναφέρθηκε στον πιθανό αντίκτυπο της «μελλοντικής συμπεριφοράς της Gazprom» στα οικονομικά της Uniper, χωρίς να παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες.
Οι πηγές δήλωσαν ότι η Uniper ζητά αποζημίωση άνω των 14 δις ευρώ από την Gazprom και αναμένει ετυμηγορία από το διαιτητικό δικαστήριο της Στοκχόλμης, όπου έχει καταθέσει τις αξιώσεις, τους επόμενους μήνες. Ανέφεραν, επίσης, ότι είναι πιθανό το σουηδικό δικαστήριο στην απόφασή του να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να κηρύξει άκυρες τις υπάρχουσες συμβάσεις με την Gazprom, κάτι που θα επέτρεπε στην Uniper να τις ακυρώσει νομικά.
Εναλλακτικά, εάν η Gazprom αποφασίσει να συνεχίσει τις προμήθειες, η Uniper θα μπορούσε να επιλέξει να πάρει το φυσικό αέριο έως ότου οι προμήθειες φθάσουν την αξία των αξιώσεων ζημιών της, ανέφεραν οι πηγές.
Η Uniper, η οποία έχει τερματίσει πλήρως όλες τις ρωσικές δραστηριότητές της, επιβεβαίωσε ότι αναμένει ετυμηγορία του δικαστηρίου τους επόμενους μήνες. Προηγουμένως, είχε δηλώσει ότι οι συμβάσεις για 250 TWh με την Gazprom εξακολουθούν να υπάρχουν.
Η Gazprom Export, ο εξαγωγικός βραχίονας της ρωσικής εταιρείας, αμφισβήτησε επιτυχώς την υπόθεση σε δικαστήριο της Αγίας Πετρούπολης που αποφάσισε τον Μάρτιο ότι θα επιβληθούν πρόστιμο 14,3 δισεκατομμυρίων ευρώ εάν η Uniper και μια θυγατρική της προχωρήσουν στη διαδικασία δικαστικής διαιτησίας.
«Η Gazprom δεν έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις της για παραδόσεις από το καλοκαίρι του 2022, γεγονός που οδήγησε στη Uniper να επιβαρυνθεί με δισεκατομμύρια σε κόστος αντικατάστασης αερίου», δήλωσε η Uniper, αρνούμενη να ποσοτικοποιήσει τις αξιώσεις.
Το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας, το οποίο επιβλέπει το μερίδιο της κυβέρνησης στην Uniper, αρνήθηκε να σχολιάσει. Η Gazprom δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.