Τη συμπερίληψη και των αγροτών στο Ανακυκλώνω- Αλλάζω Συσκευή-, σε μια δύσκολη γι αυτούς συγκυρία, αλλά και τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα των δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας προωθεί το ΥΠΕΝ με την τροποποίηση του οδηγού για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά και τον προγραμματισμό των επόμενων μηνών για νέες δράσεις.
'Έτσι με Κοινή Υπουργική Απόφαση των συναρμόδιων υπουργείων αυξάνεται το ποσό της ενίσχυσης για κάθε ανακυκλούμενη συσκευή ενώ απλοποιείται η διαδικασία βεβαίωσης της ενεργειακής απόδοσης.
Το πρόγραμμα συνολικού προϋπολογισμού συνολικού ύψους 105,6 εκατ. ευρώ είναι ανοιχτό για την υποβολή αιτήσεων από τους δικαιούχους μέχρι εξάντλησης του προϋπολογισμού ενώ για την επιλογή των αιτήσεων εφαρμόζεται η μέθοδος της άμεσης αξιολόγησης (First in-Firstout).
Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: https://exoikonomo-epixeiro2023.gov.gr και μάλιστα από χθες γίνονται δεκτές και οι αιτήσεις από αγρότες. Αναλυτικά η ΚΥΑ προβλέπει τα εξής:
1. Απλοποίηση της δυνατότητας επίτευξης του ενεργειακού στόχου που θέτει το πρόγραμμα. Συγκεκριμένα, για τις αντικαταστάσεις συσκευών (π.χ. κλιματιστικό, ψυγείο, φούρνος, αντλία θερμότητας κ.α.) θα αρκεί μία νέα βεβαίωση εκπομπών για κάθε συσκευή. Οι ενεργειακοί επιθεωρητές ή ελεγκτές θα μπορούν να την εκδίδουν (πριν και μετά την εγκατάστασή της), αντί για τη χρήση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) ή ενεργειακού ελέγχου.
2. Ένταξη αγροτών στους δυνητικούς δικαιούχους του προγράμματος
3. Ενίσχυση των ανακυκλούμενων συσκευών, ύψους 250 ευρώ ανά συσκευή (με ανώτατο όριο τα 500 ευρώ), επιπρόσθετη της ενίσχυσης των επιλέξιμων δαπανών
Οι αξιολογήσεις των υποβληθεισών αιτήσεων είναι σε εξέλιξη και μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα θα αναρτηθούν οι σχετικές αποφάσεις ένταξης των δικαιούχων. Με την απόφαση ένταξης οι δικαιούχοι θα μπορούν να ανοίξουν ειδικούς δεσμευμένους καταπιστευτικούς λογαριασμούς (escrow accounts), όπου και θα μεταφέρεται το συνολικό ποσό της ενίσχυσης.
Νέα προγράμματα
Στο μεταξύ με βάση τον προγραμματισμό του ΥΠΕΝ που ανακοινώθηκε στα εγκαίνια του περιπτέρου του ΥΠΕΝ στην 88η ΔΕΘ από την Υφυπουργό η Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου έρχονται πέντε νέα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας συνολικού προϋπολογισμού κοντά στα 500 εκατ. ευρώ. Αυτά αναμένεται να ξεκινήσουν φέτος με την έμφαση να δίνεται σε ευάλωτα νοικοκυριά αλλά και νοικοκυριά και επιχειρήσεις που επλήγησαν από τις περσινές πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Πιο συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, στη δέσμη αυτή των προγραμμάτων, προβλέπεται δεύτερος κύκλος για το «Ανακυκλώνω- Αλλάζω θερμοσίφωνα» με τους επιλάχοντες του πρώτου προγράμματος να αποτελούν σε πρώτη φάση τη δεξαμενή για το νέο πρόγραμμα. Επιπλέον αναμένεται ένα νέο πρόγραμμα για την Ενεργειακή Αναβάθμιση Σχολικών Κτιρίων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Νηπιαγωγείων και Παιδικών Σταθμών. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα ανέφερε η κα Αλεξάνδρα Σδούκου τα προγράμματα που αναμένεται άμεσα να ανοίξουν είναι:
1.Εξοικονομώ για ευάλωτα νοικοκυριά: Θα αφορά νοικοκυριά με ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 10.000 ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην ενίσχυση των νοικοκυριών που είναι περισσότερο εκτεθειμένα στο ενεργειακό κόστος. Νοικοκυριά, που μπορεί να βρίσκονται αντιμέτωποι με την ενεργειακή φτώχεια και ενώ χρειάζονται περισσότερο την ενεργειακή αναβάθμιση, συχνά δεν μπορούν να ενταχθούν στα προγράμματα. Το ειδικό αυτό πρόγραμμα έχει συνολικό προϋπολογισμό περίπου 125 εκατ. ευρώ , εκ των οποίων τα 50 εκατ. ευρώ αφορούν ευάλωτα νοικοκυριά της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τα σπίτια τους έχουν χαρακτηριστεί ως κίτρινα. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 95% και ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 100%, με μέγιστο προϋπολογισμό των παρεμβάσεων θα είναι έως 25.000 ευρώ.
2.Νέο εξοικονομώ: Το πρόγραμμα θα στοχεύσει στο σύνολο των νοικοκυριών της χώρας και σε αντίθεση με τα άλλα προγράμματα μέχρι τώρα δεν θα έχει εισοδηματικά κριτήρια. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι περίπου 110 εκατ. ευρώ , εκ των οποίων τα 30 εκατ. ευρώ θα αφορούν νοικοκυριά της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τα σπίτια τους έχουν χαρακτηριστεί ως κίτρινα. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 50% και ειδικά για τα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 80%, με μέγιστο προϋπολογισμό τις 25.000.
3.Ενεργειακή αναβάθμιση ορεινών τουριστικών καταλυμάτων: Το πρόγραμμα αφορά επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τουριστικών καταλυμάτων σε ορεινές περιοχές ,όπως αυτές ορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 10εκατ. ευρώ , εκ των οποίων το 1 εκατ. ευρώ αφορά κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακά-διατηρητέα. Οι επιλέξιμες δαπάνες είναι παρόμοιες με αυτές που ισχύουν σήμερα στο αντίστοιχο πρόγραμμα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων του τριτογενή τομέα δηλαδή κτιριακές παρεμβάσεις, αντικατάσταση φωτισμού, συστήματα θέρμανση και ψύξης, αλλά και επαγγελματικός εξοπλισμός όπως φούρνοι και ψυγεία. Το ποσοστό επιδότησης συναρτάται από το μέγεθος της επιχείρησης και είναι 60% για τις μικρές επιχειρήσεις, 45% για τις μεσαίες και 35% για τις μεγάλες.
4.Ανακυκλώνω αλλάζω θερμοσίφωνα: Αποτελεί συνέχεια του πρώτου προγράμματος, το οποίο είχε μεγάλη ανταπόκριση, καθώς ανακυκλώθηκαν συνολικά 68.000 παλαιοί ενεργοβόροι θερμοσίφωνες με ηλιακούς. Το πρόγραμμα θα αφορά όλα τα νοικοκυριά της Επικράτειας και θα δοθεί προτεραιότητα στα επιλαχόντα νοικοκυριά του πρώτου κύκλου του προγράμματος, τα οποία θα ενημερωθούν μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και θα τους δοθεί συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την υποβολή αίτησης. Εφόσον ολοκληρωθεί το χρονικό διάστημα υποβολής αιτήσεων από τα νοικοκυριά που έχουν προτεραιότητα, ο υπολειπόμενος προϋπολογισμός μέχρις εξάντλησης του θα είναι διαθέσιμος για υποβολή αιτήσεων από τα υπόλοιπα νοικοκυριά. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι περίπου 170 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό επιδότησης θα είναι από 60% για τα ευάλωτα νοικοκυριά ως και 50% για ανώτερα εισοδήματα ως 30.000 ευρώ.
5.Αντικατάσταση Συστημάτων Θέρμανσης με αντλίες θερμότητες: Το πέμπτο πρόγραμμα που αφορά στα νοικοκυριά προϋποθέτει την ανακύκλωση του παλαιού συστήματος θέρμανσης. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα ανέρχεται σε 60 εκατ. ευρώ και θα επιδοτείται το 50% για την αγορά της αντλίας θερμότητας (ποσό αγοράς έως 5.000 ευρώ) και 50% για την εκτέλεση των απαιτούμενων εργασιών (ποσό παρεχόμενων υπηρεσιών έως 500 ευρώ).
-Το τελευταίο πρόγραμμα που ανακοινώθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στοχεύει στην Ενεργειακή Αναβάθμιση Σχολικών Κτιρίων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Νηπιαγωγείων και Παιδικών Σταθμών. Αφορά το σύνολο των δημόσιων σχολικών κτιρίων και των νηπιαγωγείων (ως ένα πρόγραμμα) και των παιδικών σταθμών (ως δεύτερο διακριτό πρόγραμμα) της Επικράτειας. Η σειρά επιλεξιμότητας θα καθοριστεί από τις βαθμοημέρες και ως εκ τούτου θα δοθεί έμφαση στις περιοχές και στα σχολεία εκείνα που χρειάζονται την παρέμβαση περισσότερο. Ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 40 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 30 εκατ. ευρώ αφορούν το πρόγραμμα για τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία και τα 10 εκατ. ευρώ το πρόγραμμα των παιδικών σταθμών. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα κτίρια να έχουν κατασκευαστεί προ του 2000 και να μην έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά έως τώρα. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις θα αφορούν δαπάνες θερμομόνωσης, κουφωμάτων και εγκατάστασης αντλίας θερμότητας.
Ενεργά προγράμματα
Παράλληλα, όπως ανέφερε η Υφυπουργός, σήμερα παραμένουν ενεργά δύο προγράμματα εξοικονόμησης που αφορούν επιχειρήσεις. Πρόκειται για το «Αλλάζω Συσκευή στις επιχειρήσεις», που βγήκε την Ανοιξη, με συνολική δημόσια δαπάνη 105,6 εκατ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στο πρόγραμμα έως σήμερα έχουν συνολικά υποβληθεί 2.264 πλήρεις αιτήσεις ενώ υπό επεξεργασία υποβολής βρίσκονται επιπλέον 4.297. Οι πλήρεις αιτήσεις καλύπτουν το 21,5% του συνολικού προϋπολογισμού. Χρηματοδοτείται εξοπλισμός, όπως αντλίες θερμότητας ή έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας, αλλά και γενικά δαπάνες παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας που είναι απαραίτητες για την επίτευξη του ενεργειακού στόχου του προγράμματος (πχ αντικατάσταση λοιπού εξοπλισμού παραγωγής)
Το δεύτερο πρόγραμμα που πάλι βγήκε την Άνοιξη αφορά στη Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων του τριτογενή τομέα, με συνολική δημόσια δαπάνη 176,75 εκατ. ευρώ και το οποίο απευθύνεται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών, της εστίασης, της παραγωγής αρτοσκευασμάτων και γλυκισμάτων, καθώς και του τουρισμού. Το ποσοστό ενίσχυσης για το σύνολο των επιλέξιμων δαπανών των επενδυτικών σχεδίων, φτάνει έως και 65%, αναλόγως του είδους της παρέμβασης και του μεγέθους της επιχείρησης. Καλύπτονται μια σειρά από δράσεις όπως κτιριακές παρεμβάσεις, αντικατάσταση φωτισμού, συστήματα θέρμανση και ψύξης, αλλά και επαγγελματικός εξοπλισμός όπως φούρνοι και ψυγεία. Στο πρόγραμμα έως σήμερα έχουν συνολικά υποβληθεί 1.340 πλήρεις αιτήσεις οι οποίες καλύπτουν περίπου το 60% του συνολικού προϋπολογισμού.
