Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν την Τρίτη (25 Ιουλίου) νόμο για την επέκταση της υποδομής φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάνοντας ένα αποφασιστικό βήμα για την διεύρυνση της ηλεκτροκίνησης.
Μέχρι τώρα, μόνο σε λίγες χώρες έχει αναπτυχθεί το δίκτυο σημείων φόρτισης, μια προσπάθεια που τροφοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από ιδιωτικούς παρόχους. Το γεγονός αυτό έχει επισκιάσει τους στόχους που πρέπει να επιτύχει η ΕΕ έως το 2050 και το 2030 όσον αφορά την εγκατάσταση σταθμών ταχείας φόρτισης κατά μήκος των κύριων αυτοκινητόδρομων της Ένωσης.
Όμως την Τρίτη, το Συμβούλιο της ΕΕ, με επικεφαλής την Ισπανία, ενέκρινε τον κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων (AFIR), ο οποίος θα δημοσιευθεί στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ μετά το καλοκαίρι και θα τεθεί σε ισχύ είκοσι ημέρες αργότερα. Στην πράξη, οι νέοι κανόνες θα εφαρμοστούν έξι μήνες μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος.
«Ο νέος νόμος αποτελεί ορόσημο της πολιτικής μας ‘Fit for 55’ που προβλέπει περισσότερες δημόσιες δυνατότητες επαναφόρτισης στους δρόμους των πόλεων και κατά μήκος των αυτοκινητοδρόμων σε όλη την Ευρώπη», δήλωσε η υπουργός Μεταφορών, Κινητικότητας και Αστικής Ατζέντας της Ισπανίας Raquel Sánchez Jiménez.
«Είμαστε αισιόδοξοι ότι στο εγγύς μέλλον οι πολίτες θα μπορούν να φορτίζουν τα ηλεκτρικά τους αυτοκίνητα τόσο εύκολα όσο και σήμερα στα παραδοσιακά πρατήρια καυσίμων».
Ενώ οι καταναλωτές εξακολουθούν να διστάζουν για τη μετάβαση σε πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ο νόμος έρχεται να άρει τους εν λόγω δισταγμούς και το αλυσιδωτό πρόβλημα του τον χαμηλού αριθμού σημείων φόρτισης που οδηγεί σε χαμηλή υιοθέτηση από τους καταναλωτές, η οποία, με τη σειρά της, μειώνει τη ζήτηση για σημεία φόρτισης.
Όμως, σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι χώρες της ΕΕ υποχρεούνται πλέον να αυξήσουν τον αριθμό των σταθμών φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα και για οχήματα που κινούνται με υδρογόνο και να απλοποιήσουν τη διαδικασία φόρτισης.
Πιο συγκεκριμένα, ο πρόσφατος κανονισμός κανονισμός υποχρεώνει όλα τα κράτη της ΕΕ να παρέχουν σταθμούς φόρτισης τουλάχιστον κάθε 60 χιλιόμετρα σε μεγάλους οδικούς άξονες από το 2025.
Σταθμοί φόρτισης πρέπει επίσης να παρέχονται για τα φορτηγά κάθε 60 χιλιόμετρα και σταθμοί ανεφοδιασμού υδρογόνου κάθε 200 χιλιόμετρα. Οι χώρες, ωστόσο, έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους για να εφαρμόσουν αυτό το τελευταίο μέτρο.
Η επέκταση της υποδομής φόρτισης πρέπει να γίνεται παράλληλα με την επέκταση της ηλεκτρονικής κινητικότητας, με τις χώρες της ΕΕ να πρέπει να παρέχουν πρόσθετη δημόσια ικανότητα φόρτισης 1,3 κιλοβάτ (kW) ανά πωλούμενο ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Ισχύει μειωμένος στόχος 0,8 kW ανά πωλούμενο αυτοκίνητο με υβριδική τεχνολογία plug-in.
Σε έναν υπολογισμό για τη EURACTIV, η δεξαμενή σκέψης International Council on Clean Transportation (ICCT) υπολογίζει ότι αυτό θα σήμαινε περίπου ένα πρόσθετο σημείο φόρτισης για κάθε 33 ηλεκτρικά αυτοκίνητα που πωλούνται.
Η δεξαμενή σκέψης δήλωσε ότι εάν επιτευχθούν οι προβλέψεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) για τις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αυτό θα ισοδυναμούσε περίπου με μια εντολή για περίπου 600.000 σημεία φόρτισης στην ΕΕ έως το 2025. Το 2022, ο αριθμός των δημόσιων σημείων φόρτισης στην ΕΕ ήταν περίπου 450.000.
Εάν μια χώρα της ΕΕ φτάσει το όριο του 15% των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στο συνολικό απόθεμα, μπορεί να υποβάλει αίτηση για παρέκκλιση. Το μερίδιο των ηλεκτρονικών αυτοκινήτων σε σχέση με το συνολικό απόθεμα είναι σήμερα 2,3% στην ΕΕ.
Η αυτοκινητοβιομηχανία θεωρεί τη ρύθμιση ανεπαρκή
Ο νέος νόμος έχει ήδη αξιολογηθεί θετικά από τους εμπειρογνώμονες.
Αποτελεί «ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για τη διευκόλυνση της μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση με την αντιμετώπιση του μακροχρόνιου προβλήματος της κότας και του αυγού στις υποδομές φόρτισης της Ευρώπης», δήλωσε στη EURACTIV ο Felipe Rodríguez της ICCT.
Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η ΕΕ όχι μόνο θέτει μη δεσμευτικούς στόχους αλλά και τους νομοθετεί, δήλωσε ο Rodríguez.
«Αυτό το σχέδιο μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για άλλες χώρες και περιφέρειες που αγωνίζονται με την εξασφάλιση της ανάπτυξης υποδομών», πρόσθεσε.
Ωστόσο, σύμφωνα με την αυτοκινητοβιομηχανία, οι στόχοι δεν πάνε αρκετά μακριά, καθώς φοβάται ότι δεν θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν επαρκή διαθέσιμα δημόσια σημεία φόρτισης – και ότι οι αγοραστές θα αποφύγουν έτσι τη μετάβαση σε ηλεκτρονικά αυτοκίνητα.
«Ήδη σήμερα, η έλλειψη σταθμών φόρτισης και ανεφοδιασμού εμποδίζει σοβαρά την υιοθέτηση των οχημάτων μηδενικών εκπομπών στην αγορά», δήλωσε η Sigrid de Vries, επικεφαλής του λόμπι της ΕΕ για τα αυτοκίνητα ACEA.
Ακόμη και με τους νέους στόχους, «ένα σημαντικό ‘κενό υποδομής’ θα συνεχίσει να περιορίζει τις μειώσεις του CO2 και τη μετάβαση του τομέα μας στην κλιματική ουδετερότητα», δήλωσε η de Vries τον Μάρτιο.
Σύμφωνα με τα όρια του στόλου της ΕΕ για τα επιβατικά αυτοκίνητα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες υποχρεούνται να αυξήσουν σημαντικά το μερίδιο των ηλεκτρονικών αυτοκινήτων που πωλούνται ήδη από το 2030 – και να πωλούν μόνο αυτοκίνητα μηδενικών εκπομπών από το 2035. Εάν οι στόχοι αυτοί δεν επιτευχθούν, ενδέχεται να επιβληθούν πρόστιμα.
Ωστόσο, από φόβο ότι η επέκταση θα ήταν πολύ δαπανηρή, τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιστάθηκαν σε ακόμη υψηλότερους στόχους για τις υποδομές φόρτισης. Μεταξύ άλλων, η Γερμανία επιδοτεί την επέκταση των σταθμών φόρτισης με δισεκατομμύρια ευρώ.
Μόνο η Πολωνία και η Ρουμανία καταψήφισαν τον νέο νόμο στην τελική ψηφοφορία, ενώ η Ιταλία και η Λετονία απείχαν. Καθώς όλα τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ ψήφισαν υπέρ των νέων κανονισμών, η απαιτούμενη ειδική πλειοψηφία επιτεύχθηκε με άνεση.
Διευκόλυνση των πληρωμών
Εκτός από τον ελάχιστο αριθμό σταθμών φόρτισης, ο νέος νόμος σκοπεύει να λύσει ένα άλλο πρόβλημα: οι πελάτες των σημείων φόρτισης πρέπει συχνά να αντιμετωπίζουν περίπλοκους παρόχους πληρωμών ή συνδρομητικά μοντέλα.
Στο μέλλον, όλα τα δημόσια σημεία φόρτισης στην ΕΕ θα πρέπει να επιτρέπουν στους χρήστες να πληρώνουν σε ad-hoc βάση για την οποία δεν απαιτείται συνδρομή. Οι σταθμοί ταχείας φόρτισης άνω των 50 kW πρέπει επίσης να διαθέτουν αναγνώστες καρτών για να είναι δυνατή η πληρωμή με κάρτα.
Αυτό θα καταστήσει τους σταθμούς φόρτισης «τόσο εύχρηστους όσο και τα παραδοσιακά πρατήρια καυσίμων», δήλωσε ο νομοθέτης της ΕΕ Petar Vitanov (S&D), ο οποίος ανέλαβε πρόσφατα τις διαπραγματεύσεις από τον σοσιαλδημοκράτη πρώην συνάδελφό του Ismail Ertug.
Εκτός από την υποδομή φόρτισης για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ο νόμος περιλαμβάνει και άλλες διατάξεις, για παράδειγμα, για τα αεροδρόμια και τους θαλάσσιους λιμένες.
