Η αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη κλήθηκε να καταδικάσει τις αγωγές SLAPP που κατέθεσε κατά τοπικών ακτιβιστών μια βελγική εταιρεία σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του υδροηλεκτρικού εργοστασίου της στον ποταμό Kasindolska.
Ο ποταμός Kasindolska βρίσκεται περίπου 20 χιλιόμετρα νότια του Σεράγεβο και η BUK d.o.o – μια βοσνιακή εταιρεία στην οποία η Green Invest (εταιρεία με έδρα το Βέλγιο) είναι μέτοχος – λειτουργεί ένα μικρό υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στον ποταμό και σχεδιάζει να κατασκευάσει δύο ακόμη.
Από την κατασκευή του υδροηλεκτρικού εργοστασίου το 2017, δύο Βόσνιοι ακτιβιστές μίλησαν δημοσίως κατά των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων στον ποταμό και το γύρω περιβάλλον λόγω της παραβίασης των υφιστάμενων αδειών, όπως η ανεξέλεγκτη αποψίλωση δασών σε περιοχές προστασίας και η διάβρωση του εδάφους που προκαλείται από την κατασκευή δρόμων πρόσβασης.
Σε απάντηση, η Green Invest/ BUK d.o.o κατέθεσε τρεις αγωγές δυσφήμισης με τις οποίες ζητά αποζημίωση ύψους 7.500 ευρώ και απειλεί με περαιτέρω νομικές ενέργειες κατά των ακτιβιστών.
«Θεωρούμε ότι αυτές οι αγωγές είναι στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού (SLAPPs), οι οποίες χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο από πολιτικούς και εταιρείες για τον εκφοβισμό περιβαλλοντικών ακτιβιστών και τη λογοκρισία της κριτικής. Οι δύο νεαρές γυναίκες στοχοποιήθηκαν από την Green Invest/BUK d.o.o. επειδή υπερασπίστηκαν τις κοινότητές τους και το ποτάμι τους, και η αγωγή είναι μια σαφής προσπάθεια να τις φιμώσουν και να αποθαρρύνουν άλλους από το να μιλήσουν», δήλωσε η Lejla Kusturica, από την ακτιβιστική περιβαλλοντική οργάνωση ACT, BiH.
Την Τρίτη εστάλη ανοιχτή επιστολή υπογεγραμμένη από 140 οργανώσεις και ομάδες από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ στους διπλωματικούς εκπροσώπους του Βελγίου, στον επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και σε άλλους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, για να εκφράσουν την έντονη ανησυχία τους για τις δραστηριότητες της Green Invest και της BUK d.o.o.
Σύμφωνα με την επιστολή, το εργοστάσιο της Green Invest/BUK d.o.o. λειτουργεί χωρίς τις απαραίτητες άδειες «εδώ και αρκετό καιρό», ενώ «αποκομίζει σημαντικό κέρδος εις βάρος του ποταμού και των κοινοτήτων που ζουν δίπλα του», γεγονός που αντιβαίνει στην περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ.
Ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Green Invest, Emmanuel Berryer, δήλωσε στη EURACTIV ότι η Green Invest «δεν επενδύει» σε ένα έργο στη Σερβική Δημοκρατία «μόνο» για οικονομικούς λόγους και ότι το έργο «πληροί όλα τα κριτήρια για τη βιώσιμη ανάπτυξη» και ότι τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα που διαχειρίζονται σωστά σε «καλή συνεννόηση με τον πληθυσμό» αποτελούν βασικό στοιχείο «του βιώσιμου εφοδιασμού και της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας».
Όσον αφορά τις αγωγές δυσφήμισης, ο Berryer δήλωσε ότι «αποσκοπούν στο να σταματήσουν οι δυσφημίσεις εναντίον μας – διαφθορά, κακοδιαχείριση, μη συμμόρφωση με τους κανόνες και τις άδειες, παραπληροφόρηση, πλουτισμός κ.λπ. – ενώ εμείς ξοδεύουμε πολλή ενέργεια σεβόμενοι τους νόμους, προσπαθώντας να κάνουμε το έργο επιτυχημένο, ακούγοντας τους κατοίκους της περιοχής και ικανοποιώντας τα συμφέροντά τους».
Όμως ο Ulrich Eichelmann, διευθύνων σύμβουλος της Riverwatch και συντονιστής της εκστρατείας Save the Blue Heart of Europe, διαφωνεί.
«Οι αγωγές SLAPP αποτελούν μέρος μιας αυξανόμενης τάσης στην περιοχή, σύμφωνα με την οποία δημόσιοι αξιωματούχοι και ισχυρές εταιρείες κάνουν κατάχρηση του συστήματος δικαιοσύνης για να εκφοβίσουν και να φιμώσουν τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προστατευθούν από τον δημόσιο έλεγχο. Περιορίζουν αδικαιολόγητα την ελευθερία της έκφρασης και έχουν σημαντική αναχαίτιση της συμμετοχής του κοινού», δήλωσε σχετικά με την υπόθεση.
Η υδροηλεκτρική ενέργεια, και ιδιαίτερα τα μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια, θεωρούνται ευρέως μη βιώσιμα, ιδίως στα Βαλκάνια στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής. Είναι επίσης γνωστοί για τον μαζικό εκτοπισμό κοινοτήτων και τη σημαντική ζημιά που προκαλούν στο τοπικό περιβάλλον κατά τη φάση κατασκευής, λειτουργίας και όταν τελικά εγκαταλείπονται.
Η επιστολή καλεί την Αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη να «ενθαρρύνει την εταιρεία και τη θυγατρική της BUK d.o.o. να αποσύρουν αμέσως τις αγωγές» και αντ’ αυτού να επιλέξουν να «συνεργαστούν εποικοδομητικά με τους ακτιβιστές και την πληγείσα κοινότητα».
Πηγή: euractiv.gr
