Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ορισμένα από τα κράτη μέλη της αδυνατούν να ενσωματώσουν τις εκτιμήσεις για την ποιότητα του αέρα στα εθνικά τους σχέδια για το κλίμα, ενώ δεν αναγνωρίζουν τον αντίκτυπο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία, έδειξε μελέτη που δημοσίευσε η Παγκόσμια Συμμαχία για το Κλίμα και την Υγεία (GCHA).
Αφού ανέλυσε 169 χώρες και την ΕΕ στην έκθεσή της που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη (18 Οκτωβρίου), η GCHA διαπίστωσε ότι οι χώρες της G20, στις οποίες περιλαμβάνεται και η ΕΕ, εξακολουθούν να μην ενσωματώνουν τους παράγοντες της υγείας και του καθαρού αέρα στα σχέδιά τους για το κλίμα.
Η έκθεση εξέτασε τις εθνικά καθορισμένες συνεισφορές (NDCs/ΕΚΣ) – τα εθνικά σχέδια για το κλίμα που καθορίζουν οι κυβερνήσεις στο πλαίσιο της δέσμευσής τους για τη συμφωνία του Παρισιού, τα οποία αντικατοπτρίζουν τις εθνικές προτεραιότητες για την κλιματική αλλαγή.
Οι βαθμοί δόθηκαν στις χώρες ανάλογα με το αν τα NDC αντιμετώπιζαν τους ατμοσφαιρικούς ρύπους, τους τομείς προέλευσης, την οικονομία και τη χρηματοδότηση, τις επιπτώσεις στην υγεία και τους bonus points.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση συγκέντρωσε συνολικά 2 βαθμούς από τους 15 που θα μπορούσε να πάρει σύμφωνα με τα κριτήρια αναφοράς της GCHA στις διάφορες κατηγορίες. Η Γαλλία, η οποία υπέβαλε επίσης ξεχωριστή αξιολόγηση, συγκέντρωσε βαθμολογία κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Σε παγκόσμιο επίπεδο από την άλλη, η κατάσταση δεν είναι καλύτερη με τον μέσο όρο βαθμολογίας να είναι 3,5.
Οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις ήταν οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος – οι οποίες υποφέρουν από την υψηλότερη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση – με την Κολομβία και το Μάλι να αναδεικνύονται από κοινού παγκόσμιοι ηγέτες στο θέμα αυτό.
«Ως μεγάλοι παγκόσμιοι ρυπαντές, είναι ζωτικής σημασίας για τις χώρες της G20 να ενσωματώσουν τις εκτιμήσεις για την ποιότητα του αέρα στα εθνικά σχέδια τους για το κλίμα, ωστόσο καμία κυβέρνηση της G20 δεν συγκεντρώνει ούτε τη μισή [απαραίτητη] βαθμολογία – ενδεικτικό της έλλειψης αναγνώρισης της άρρηκτης σχέσης κλίματος και ποιότητας του αέρα ή της φιλοδοξίας να αναλάβουν δράση», δήλωσε ο Jess Beagley, επικεφαλής πολιτικής στην Παγκόσμια Συμμαχία για το Κλίμα και την Υγεία.
«Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι οι χώρες που επιδιώκουν να αναλάβουν τη μεγαλύτερη δράση για την ατμοσφαιρική ρύπανση είναι συχνά εκείνες που φέρουν που φίστανται τις μεγαλύτερες επιπτώσειες», πρόσθεσε η Beagley στο δελτίο τύπου.
Ενώ σχεδόν όλα τα ΕΚΣ-164 από τα 170- αναφέρουν την ποιότητα του αέρα, λιγότερο από το ένα τρίτο αναφέρεται στις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία και μόνο 32 θέτουν στόχους ή αναφέρονται στην παρακολούθησή του.
Στην κατηγορία των επιπτώσεων στην υγεία, αξιολογήθηκαν οι αναφορές στις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία, οποιαδήποτε ποσοτικοποίηση της επιβάρυνσης ή παρακολούθηση των επιπτώσεων και δράση του τομέα της υγείας για την αντιμετώπιση των ασθενειών αυτών. Στην κατηγορία της υγείας, η ΕΕ συγκέντρωσε 0 βαθμούς.
Η Κολομβία συγκέντρωσε όλους τους βαθμούς στην κατηγορία της υγείας, καθώς το ΕΚΣ της αναγνωρίζει τη σημασία της προστασίας της υγείας, ιδίως της αναπνευστικής υγείας, μέσω δράσεων για την ποιότητα του αέρα. Αναφέρει επίσης ότι η διαμόρφωση πολιτικών που θα συμβάλλουν στην παρακολούθηση του φαινομένου αυτού θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του τομέα της υγείας.
Μπόνους έλαβαν, μεταξύ άλλων, εκείνα τα ΕΚΣ που αναφέρουν τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την ποιότητα του αέρα, τον αριθμό των ζωών που σώζονται από τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και τις ανισότητες στην έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
Η επιβάρυνση της υγείας στην ΕΕ
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), 307.000 πρόωροι θάνατοι στην Ευρώπη οφείλονται στην έκθεση σε μικροσκοπικά σωματίδια με διάμετρο 2,5 microns ή λιγότερη (PM2,5), στοιχείο που τοποθετεί την ατμοσφαιρική ρύπανση ως την νούμερο ένα περιβαλλοντική αιτία πρόωρου θανάτου στην ΕΕ.
Η ρύπανση αυτή μπορεί να προέρχεται από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένης της οδικής κυκλοφορίας, των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα ή της βιομηχανίας, και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, άσθμα και χαμηλό βάρος γέννησης.
Εκτός από τα PM2.5, άλλοι επιβλαβείς ρύποι περιλαμβάνουν το διοξείδιο του αζώτου (NO2), το οποίο, σύμφωνα με τον ΕΟΠ, ευθύνεται για 49.000 πρόωρους θανάτους στην ΕΕ.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό, το 97% του αστικού πληθυσμού το 2021 εκτέθηκε σε αέρα που δεν πληρούσε τις συστάσεις του ΠΟΥ.
Οι προσπάθειες της ΕΕ για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα
Παρά το άσχημο αποτέλεσμα που έδειξε η μελέτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει πολλαπλές πρωτοβουλίες με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε στις 13 Σεπτεμβρίου τη θέση του σχετικά με έναν αναθεωρημένο νόμο για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα στην ΕΕ, ζητώντας αυστηρότερα όρια για διάφορους ρύπους.
Οι νέοι κανόνες έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν ότι η ποιότητα του αέρα στην ΕΕ δεν είναι επιβλαβής για την ανθρώπινη υγεία, τα φυσικά οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα. Δεύτερον, οι νέοι κανόνες θα πρέπει να συνοδεύονται από πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα στο peak της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τους σχετικούς κινδύνους για την υγεία για κάθε ρύπο, καθώς και πληροφορίες προσαρμοσμένες για τις ευάλωτες ομάδες.
Το Ευρωκοινοβούλιο επιθυμεί επίσης οι πολίτες των οποίων η υγεία βλάπτεται σοβαρά από την ρύπανση να έχουν ισχυρότερο δικαίωμα αποζημίωσης όταν παραβιάζονται οι νέοι κανόνες.
Ωστόσο, οι νομοθέτες ψήφισαν επίσης την καθυστέρηση της ευθυγράμμισης της ΕΕ με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για την ποιότητα του αέρα κατά πέντε χρόνια, δηλαδή έως το 2035, προκαλώντας ανησυχία στις περιβαλλοντικές ΜΚΟ.
Η ψηφοφορία θέτει την Ευρώπη σε τροχιά επίτευξης του στόχου της μηδενικής ρύπανσης έως το 2050, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για τη μηδενική ρύπανση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Οκτώβριο.
Το επόμενο βήμα είναι ο λεγόμενος τριμερής διάλογος μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Κοινοβουλίου με στόχο την εξεύρεση κοινής θέσης.
Πηγή: euractiv.gr
