Την επιστράτευση του ευρωπαικών τραπεζών με πρωτοβουλία της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τα τρισεκατομμύρια που απαιτούνται για τις μαζικές ανακαινίσεις κατοικιών που επιτάσσουν οι στόχοι για το κλίμα, ζητούν με κοινή τους επιστολή οι εκπρόσωποι πέντε ευρωπαικών ομάδων πίεσης.
Οι Stanislas Jourdan, Positive Money Europe, Monique Goyens, BEUC, Edoardo Concari Coppola, Climate Action Network (CAN) Europe, Sébastien Godinot, WWF European Policy Office και Adrian Joyce, Renovate Europe Campaign επισημαίνουν ότι για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρώπης, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να χρησιμοποιήσουν το δίκτυο τραπεζών σε ολόκληρη την Ευρώπη και να δώσουν κίνητρα για δάνεια για ανακαίνιση σπιτιού, υποστηρίζουν υποστηρικτές της χρηματοδότησης.
Το πρόγραμμα των 2 δις.
Μέχρι σήμερα προσθέτουν, το σχέδιο των μαζικών ανακαινίσεων πάσχει από έλλειψη ειδικής χρηματοδότησης της ΕΕ.
Αυτό συμβαίνει παρόλο που τα α εθνικά σχέδια που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη προβλέπουν σημαντικά ποσά για ανακαίνιση, απαιτούνται πολλά περισσότερα για την εκπλήρωση των εκτιμώμενων ετήσιων επενδυτικών απαιτήσεων ύψους 275 δισ. ευρώ για βαθιά ανακαίνιση. Επιπλέον, υπάρχουν ήδη καθυστερήσεις στην άντληση και διανομή κεφαλαίων.
Σύμφωνα με το κείμενο, το πρόγραμμα 2 δισεκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για δάνεια αρνητικών επιτοκίων προς τις τράπεζες θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην έναρξη των ανακαινίσεων και στην επίτευξη περικοπών εκπομπών, καλύτερο βιοτικό επίπεδο, θέσεις εργασίας και ανάπτυξη.
Ο ρόλος του τραπεζικού δανεισμού
Με τα τρισεκατομμύρια που απαιτούνται για ανακαινίσεις την επόμενη δεκαετία και την περιορισμένη ικανότητα να προσφέρουν επαρκή δημόσια κεφάλαια, ο τραπεζικός δανεισμός είναι ίσως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος διανομής επιπλέον χρημάτων σε εκατομμύρια νοικοκυριά και εταιρείες που χρειάζονται έντονα σύγχρονα, πιο ζεστά και πιο ενεργειακά αποδοτικά κτίρια.
Υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα. Επί του παρόντος, οι περισσότερες ανακαινίσεις σπιτιών χρηματοδοτούνται από τις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών. Για προφανείς λόγους, δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε έως ότου όλοι διαθέσουν αρκετές οικονομίες πριν ξεκινήσουν το κύμα ανακαίνισης.
Δάνεια ακριβά και πολύπλοκα
Όπως έχουν τα πράγματα, οι καταναλωτές απλά δεν λαμβάνουν αρκετά δάνεια για την ανακαίνιση των σπιτιών τους, είτε επειδή τα δάνεια είναι πολύ ακριβά είτε λόγω της μεγάλης πολυπλοκότητας της πλοήγησης στα προγράμματα επιδοτήσεων και της αναζήτησης τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης. Αυτά τα εμπόδια είναι ακόμη μεγαλύτερα για τα λεγόμενα έργα βαθιάς ανακαίνισης.
Συνεπώς, η προσιτή εστίαση στην ανακαίνιση έχει ως στόχο την εξασφάλιση των τραπεζικών δανείων όσο το δυνατόν πιο φθηνά και όσο το δυνατόν καλύτερα προωθημένα. Για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, όλες οι συνέργειες μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των ενδιαφερομένων μερών πρέπει να αξιοποιηθούν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους.
Τα φτηνά δάνεια της πανδημίας
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ο τραπεζικός τομέας μπόρεσε να ξεκλειδώσει δισεκατομμύρια δάνεια σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, επειδή αυτά βοηθούνταν από κρατικά συστήματα εγγύησης. Εν τω μεταξύ, στο παρασκήνιο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεσμεύτηκε να παρέχει φθηνή αναχρηματοδότηση για τις τράπεζες.
Εκεί βρίσκεται η ευκαιρία. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θέλει τις τράπεζες να αυξήσουν τον δανεισμό τους στην πραγματική οικονομία. Μέσω του στοχευμένου μακροπρόθεσμου προγράμματος αναχρηματοδότησης (TLTRO), η ΕΚΤ δανείζει σήμερα χρήματα σε τράπεζες με επιτόκιο -1%, πράγμα που σημαίνει ότι οι τράπεζες πληρώνονται για να δανειστούν από την ΕΚΤ. Είναι κυριολεκτικά χρήματα για λιγότερο από το τίποτα.
Αυτή η ιδέα θα μπορούσε να περιλαμβάνει ανακαίνιση σπιτιού. Η ΜΚΟ Positive Money Europe έχει προτείνει ένα πιλοτικό πρόγραμμα «ανακαίνισης-TLTROs», σύμφωνα με το οποίο η ΕΚΤ θα προσφέρει στις τράπεζες ένα ακόμη πιο αρνητικό επιτόκιο για το μερίδιό τους στα δάνεια που προορίζονται για ανακαινίσεις κτιρίων.
Το δίκτυο
Με αυτόν τον μηχανισμό, η ΕΕ θα μπορούσε να βασιστεί στο ισχυρό δίκτυο χιλιάδων τραπεζικών καταστημάτων σε ολόκληρη την ήπειρο και να επιτρέψει στον τραπεζικό τομέα να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην ενσωμάτωση της πρόσβασης τόσο σε προσιτή χρηματοδότηση όσο και στην απαραίτητη τεχνική βοήθεια.