του Γιώργου Αλεξάκη
Η εκτίναξη των τιμών στην ενέργεια και τα «απόνερα» ανατιμήσεων που φέρνει στα υλικά που χρησιμοποιούνται για τις οικοδομές, τινάζει στον αέρα το «Εξοικονομώ - Αυτονομώ».
Τόσο η νέα φάση του προγράμματος που αναμενόταν να ξεκινήσει στα τέλη Οκτωβρίου όσο και η αμέσως προηγούμενη, που έχει ήδη τρέξει εδώ κι ένα χρόνο, ανά Περιφέρεια και με βάση την οποία, όσοι έχουν ενταχθεί θα πρέπει να ολοκληρώσουν εντός ενός έτους τις παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης, αντιμετωπίζουν νέα δεδομένα λόγω της εκτίναξης των οικοδομικών υλικών και ειδικά του αλουμίνιου, βασικού υλικού για τα νέα κουφώματα.
Είναι ενδεικτικό ότι με βάση αναφορές κατασκευαστών το κόστος κατασκευής ανά τετραγωνικό μέτρο έχει ανέβει σε σχέση με πέρυσι κατά 20-30% . Σύμφωνα, επίσης, με την ΕΛΣΤΑΤ τον φετινό Αύγουστο οι τιμές στα οικοδομικά υλικά σημείωσαν νέα αύξηση, 4,6% σε σχέση με πέρυσι τον ίδιο μήνα.
Οι αυξήσεις
Μάλιστα, οι αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες των υλικών και ειδικότερα σε:
Πετρέλαιο κίνησης- Diesel (20,6%), Σωλήνες χαλκού (16,4%), Σίδηρο οπλισμού (16,3%), Αγωγούς χάλκινους (12,1%), Θερμαντικά σώματα (7,5%), Κιγκλιδώματα ανοξείδωτα (5%), Τούβλα (4,7%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (4,4%).
Αυξήσεις καταγράφονται και σε πλαστικούς σωλήνες (4,1%), ντουλάπες ξύλινες (3,5%), Μηχανισμούς γκαραζόπορτας (3,1%), Κουφώματα αλουμινίου (2,7%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (2,6%), Πόρτες εσωτερικές (2,3%), Ξυλεία οικοδομών (2,2%), Υαλοπίνακες ασφαλείας (2%), Παράθυρα ξύλινα (1,9%), Μαρμαρόπλακες (1,9%), Παρκέτα (1,5%), Εντοιχισμένα ντουλάπια (1,5%) και Έτοιμο σκυρόδεμα (0,5%).
Στο υψηλότερο επίπεδο, επίσης, των τελευταίων ετών έχει φτάσει η τιμή του αλουμινίου. Έτσι στο χρηματιστήριο μετάλλων του Λονδίνου έχει φτάσει τα 3.000 δολάρια ο τόνος, κάτι που αποτελεί και νέο υψηλό επίπεδο από το 2008.
Ήδη οι τιμές στις αλουμινοκατασκευές έχουν πάρει σχεδόν 40%, ενώ πολλοί κατασκευαστές είτε βάζουν ρήτρες σε προσφορές ώστε να μπορούν να μετακυλύουν τις αυξήσεις, είτε πιέζουν για άμεσες αγορές υλικών, ώστε να μην υπάρξουν ανατροπές στους προϋπολογισμούς κατασκευών.
Ποιοι χάνουν
Αναφορικά με το «Εξοικονομώ». πολλοί που έχουν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα κι έχουν κάνει κατ΄ αρχήν συμφωνίες με κατασκευαστές – μελετητές για να προχωρήσουν στα έργα ενεργειακής αναβάθμισης αντιμετωπίζουν ζητήματα.
Εάν, βέβαια, έχουν ολοκληρώσει, ή έχουν «κλειδώσει» τιμές, με προκαταβολές ή εξοφλήσεις των υλικών, έχει καλώς.
Εάν όμως δεν έχουν ξεκινήσει, ή δεν έχουν προβεί σε προαγορές υλικών ή έχουν κατ΄ αρχήν συμφωνίες με κατασκευαστές, αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα.
Υπενθυμίζεται, ότι οι επιδοτήσεις που εγκρίθηκαν στο περυσινό πρόγραμμα, ο προϋπολογισμός του οποίου ξεπέρασε τα 850 εκατομμύρια ευρώ, είχαν να κάνουν με τις περυσινές τιμές.
Πλέον όμως όσοι δεν διέθεταν τη ρευστότητα να έχουν προσχωρήσει γρήγορα, αντιμετωπίζουν «κούρεμα» των επιδοτήσεων λόγω των ανατιμήσεων.
Οι, δε, κατασκευαστές που «εργολαβικά» έχουν αναλάβει τα έργα για λογαριασμό επιλέξιμών ιδιοκτητών, σε περιπτώσεις που δεν έχουν κλειδώσει τιμές με προμηθευτές τους, θα δουν το περιθώριο κέρδους τους να μειώνεται.
Είναι ενδεικτικό ότι όπως αναφέρει ο Οδηγός του «Εξοικονομώ» (Ιανουάριος του 2021) «Τα έργα των Ωφελούμενων (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.
Η επιλεξιμότητα υποβαλλόμενων δαπανών για την ολοκλήρωση των έργων των Ωφελούμενων του προγράμματος λήγει την 16.06.2023.
Αύξηση επιδότησης
Στο φόντο αυτό η κυβέρνηση εν όψει του νέου προγράμματος, που αναμένεται με τη μόχλευση να ξεπεράσει το 1 δισεκ. ευρώ εξετάζει να αυξήσει την επιδότηση.
Πιο συγκεκριμένα μιλώντας στην Καθημερινή της Κυριακής ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστας Σκρέκας για πιθανή αναθεώρηση του προϋπολογισμού του προγράμματος τόνισε ότι «λόγω των μεγάλων ανατιμήσεων στα δομικά υλικά αποφασίσαμε την αύξηση του ανώτατου ορίου επιλέξιμου προϋπολογισμού ανά τετραγωνικό μέτρο στα 200 από τα 180 ευρώ, όπως επίσης αυξάνουμε κατά 15% τις μέγιστες τιμές κόστους ανά υλικό.
Επίσης, αυξάνουμε την επιδότηση από 1.500 σε 2.500 ευρώ για επένδυση που αφορά στο λεγόμενο «έξυπνο σπίτι», δηλαδή σε έξυπνες συσκευές, πρίζες, αισθητήρες, θερμοστάτες που μειώνουν σημαντικά την κατανάλωση μέσα από την ορθολογική διαχείριση της καταναλισκόμενης ενέργειας.»
Υπενθυμίζεται ότι με βάση όσα έχει εξαγγείλει το υπουργείο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας, για τη νέα φάση του Προγράμματος, το ποσοστό ενίσχυσης θα φθάνει έως 75% και ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ από τα οποία τα 632 εκατ. προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Τα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων και τα αντίστοιχα ποσοστά βαρύτητας είναι:
Το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%).
Η υφιστάμενη ενεργειακή κλάση του ακινήτου (5%).
Οι βαθμοημέρες θέρμανσης (7%).
Η παλαιότητα κατασκευής (3%).
Το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (15%).
Το πλήθος των εξαρτώμενων τέκνων (5%).
Μονογονεϊκή οικογένεια (5%)
Μακροχρόνια άνεργος (5%)
ΑΜΕΑ (5%)
