Κληροδοτώντας δύο βασικά ερωτήματα στο χρόνο (για να απαντηθούν) περνά στην ιστορία η πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, η οποία μόνο… σαρακοστιανή δεν αποδείχθηκε από πλευράς εξελίξεων, τόσο στην εγχώρια όσο και την ευρωπαϊκή και ευρύτερα την διεθνή, πολιτική και οικονομική, σκηνή.
Το πρώτο, σε διεθνές επίπεδο, ερώτημα είναι: «πόσο θα διαρκέσουν;» Ο λόγος φυσικά για τους δασμούς που εξαγγέλλει, ενίοτε ακυρώνει αλλά πάντως θέτει σε τροχιά εφαρμογής ο Donald Trump προκαλώντας σεισμικές δονήσεις στις αγορές. Μέχρι τώρα το αντίστοιχο ερώτημα ήταν: «πότε;» (θα εφαρμοστούν).
- Το δεύτερο, σε εθνικό επίπεδο, ερώτημα είναι πότε θα γίνει ο ανασχηματισμός και ποιο θα είναι το εύρος του.
- Στη Μεσογείων ατενίζοντας την πλατεία Συντάγματος
- Ο Σαμαράς, η ατζέντα Trump και η ενέργεια
- Παραμένει η Α. Σδούκου, σενάριο για Γ. Αμυρά
- Το κίνημα των δημάρχων, οι ΔΕΥΑ και οι ενεργειακές επενδύσεις
- GSI: Τα είπαν στο Παρίσι να τα ακούσει η Ουάσινγκτον
- Οι Γερμανοί (ξανα)έρχονται με φόρα
- Γιατί η κυβέρνηση δεν μειώνει τους φόρους στην ενέργεια
- Αγορά ενέργειας: Η ψαλίδα και τα deals
- Ο όρκος στην… έκθεση Ντράγκι και τα 2.400 F-35 της ενέργειας
Στη Μεσογείων ατενίζοντας την πλατεία Συντάγματος
Το επίκεντρο του ανασχηματισμού, ο οποίος φαίνεται να είναι ζήτημα (ολίγων) ημερών, εντοπίζεται στη Μεσογείων, στο ύψος του Χολαργού όπου το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών καθώς και στην πλατεία Συντάγματος όπου η έδρα του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Κυκλοφορεί εντόνως ότι ο Κωστής Χατζηδάκης θα προαχθεί σε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης με αντικείμενο τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου στους τομείς της οικονομίας και της ανάπτυξης, συνεπώς και την ενέργεια.
Με δεδομένο ότι ο Θεόδωρος Σκυλακάκης είναι διαχρονικά από τους στενότερους συνεργάτες του νυν «τσάρου της οικονομίας» -όπως, βεβαίως, και του πρωθυπουργού- τότε ακούω ότι ο ρόλος του θα είναι αναβαθμισμένος στη νέα κυβέρνηση.
Τί σημαίνει αυτό στην πράξη; Από αναβάθμιση στη θέση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έως παραμονή στο Ενέργειας-Περιβάλλοντος αλλά ακόμη και ανάληψη μιας άλλης θέσης -σε κάθε περίπτωση, με πιο επιδραστικό ρόλο.
Όλα θα εξαρτηθούν από μια σειρά παραγόντων, μεταξύ των οποίων το εύρος του ανασχηματισμού αλλά και το γεγονός ότι, σε περίπτωση μετακίνησης, θα πρέπει να βρεθεί εκείνος/εκείνη που να μπορεί αφ’ ενός να κρατά δύο (βαριά) καρπούζια (ενέργεια και περιβάλλον-χωροταξία) στην ίδια μασχάλη και αφ’ ετέρου να αποδώσει γρήγορα καθώς η κυβέρνηση αναμετράται πλέον με τον χρόνο.
Ο Σαμαράς, η ατζέντα Trump και η ενέργεια
Ούτως ή άλλως η θέση του υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος καθίσταται ολοένα και περισσότερο «πολιτική» υπό την έννοια ότι μετρά (και χρειάζεται) ακόμη πιο πολύ η πολιτική εμπειρία.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στην προχθεσινή ιδιαίτερα επικριτή για την κυβερνητική πολιτική ομιλία του ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έκανε πολλές αναφορές στην πράσινη μετάβαση και την ενέργεια υιοθετώντας στην ουσία την ατζέντα Trump, η οποία εμφανίζεται ολοένα συχνότερα, ολοένα περισσότερο στον δημόσιο διάλογο στη χώρα μας, προσθέτοντας πολιτική «ύλη» σε αυτήν που καλείται να διαχειριστεί καθημερινά ο υπουργός Ενέργειας.
«Προειδοποίησα για την επερχόμενη μεγάλη αύξηση στις τιμές ενέργειας, για τη βεβιασμένη πράσινη μετάβαση. Και η πράσινη μετάβαση και η απανθρακοποίηση της Ελλάδας ήταν λάθη που θα πληρώναμε με κατάρρευση της ανταγωνιστικότητας και με ενεργειακή φτώχεια, όπως και έγινε και όχι μόνο στην Ελλάδα. Σήμερα τα νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις αναστατώνονται όταν ανοίγουν τους λογαριασμούς τους», ανέφερε ο Α. Σαμαράς.
Παραμένει η Α. Σδούκου, σενάριο για Γ. Αμυρά
Από τους δύο υφυπουργούς, μαθαίνω ότι η παραμονή της Αλεξάνδρας Σδούκου -που έλαβε προχθές και την ευλογία του αρχιεπισκόπου- θεωρείται εξαιρετικά πιθανή. Κυκλοφορεί μάλιστα και σενάριο αναβάθμισής της.
Κρατείστε την πληροφορία των τελευταίων 24ωρων ότι η υφυπουργός Ενέργειας πιθανόν να βρεθεί στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ στην Α’ Θεσσαλονίκης, αντί στα Γρεβενά όπως πιθανολογούνταν ως τώρα.
Όσον αφορά στην θέση του υφυπουργού Περιβάλλοντος, θυμίζω ότι στα βουλευτικά έδρανα έχει επανέλθει ο Γιώργος Αμυράς, ο οποίος έχει ασχοληθεί περισσότερο από κάθε άλλον βουλευτή της ΝΔ με τα περιβαλλοντικά θέματα.
Θυμίζω επίσης ότι ο νομός Ιωαννίνων (όπου εκλέγεται ο Γ. Αμυράς) δεν έχει υπουργική εκπροσώπηση, αν και νευραλγικής σημασίας για το κυβερνών κόμμα.
Καθώς μάλιστα ο Γ. Αμυράς έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία και την αποδοχή από ΟΤΑ, κοινωνικούς φορείς και οικολογικές οργανώσεις, θα μπορούσε να διαδραματίσει ρόλο -και- στο φλέγον θέμα πολιτικής διαχείρισης/εκτόνωσης των αντιδράσεων κατά των ΑΠΕ.
Το κίνημα των δημάρχων, οι ΔΕΥΑ και οι ενεργειακές επενδύσεις
Όποια κι αν είναι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, έχει μπροστά της το δύσκολο -κατά ορισμένους, εγγίζει τα όρια του σισύφειου- έργο να διαχειριστεί τους δημάρχους, ένα διόλου αμελητέο μέρος των οποίων έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις τόσο στο ζήτημα των ΔΕΥΑ όσο και του προγράμματος «Απόλλων» (ενεργειακές κοινότητες).
Το θέμα παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις με δεδομένο ότι στην πλειονότητά τους οι δήμαρχοι ανήκουν στη Νέα Δημοκρατία (η ΝΔ ελέγχει την ΚΕΔΕ και τις περιφερειακές ενώσεις δήμων), άρα η πολιτική πίεση που ασκούν είναι ισχυρότερη, τόσο οι ίδιοι απ’ ευθείας όσο και μέσω των γαλάζιων υπουργών και βουλευτών.
Κι επειδή η κυβέρνηση έχει πολλά μέτωπα ανοιχτά και, προφανώς, δεν θέλει να ανοίξει άλλα στη συγκεκριμένη συγκυρία, ακούω ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ ετοιμάζει αντισταθμιστικά/«γλυκαντικά».
Ένα τέτοιο μέτρο είναι να εξασφαλισθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ ad hoc ηλεκτρικός χώρος για τα φωτοβολταϊκά ΟΤΑ και ΔΕΥΑ, που έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, αλλά δεν έχουν προχωρήσει μέχρι τώρα λόγω ακριβώς της έλλειψης χώρου.
GSI: Τα είπαν στο Παρίσι να τα ακούσει η Ουάσινγκτον
Ένα άλλο μείζον ζήτημα για τη ηγεσία του ΥΠΕΝ και ευρύτερα την «ενεργειακή τρόικα» της κυβέρνησης (Γιώργος Γεραπετρίτης, Θ. Σκυλακάκης, Νίκος Τσάφος) είναι βεβαίως η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου και προοπτικά Ισραήλ.
Η διαρροή της απόφασης της ελληνικής πλευράς να αναστείλει, δια του ΑΔΜΗΕ, τις πληρωμές προς τη γαλλική Nexans που κατασκευάζει το καλώδιο για τον Great Sea Interconnector με επίκληση του γεωπολιτικού κινδύνου προκάλεσε αίσθηση καθώς μέχρι τώρα η ελληνική κυβέρνηση διαβεβαίωνε για το αντίθετο.
Το θέμα έβαλε «φωτιά» στα κοινωνικά δίκτυα, τέθηκε ευλόγως από τους πολιτικούς αρχηγούς στη Βουλή και χρειάστηκε η παρέμβαση του πρωθυπουργού αργά το βράδυ της Παρασκευής για να μπουν τα πράγματα στην (αρχική) θέση τους.
Προς τι, λοιπόν, όλος αυτός ο θόρυβος;
Ακούω ότι στόχος της διαρροής ήταν μέσω Παρισιού να σταλεί μήνυμα στην Ουάσινγκτον ώστε να υπάρξει χρόνος να συζητηθεί το θέμα στο φως των νέων δεδομένων (λέγε με, Donald Trump).
Οι Γερμανοί (ξανα)έρχονται με φόρα
Σε άλλους αγωγούς οι προοπτικές είναι, σαφέστατα, πιο ευοίωνες. Στη Γερμανία η επικείμενη ανάληψη της καγκελαρίας από τον χριστιανοδημοκράτη Friedrich Merz φαίνεται ότι οδηγεί σε (περαιτέρω) αναθέρμανση της ελληνο-γερμανικής συνεργασίας (και) στην ενέργεια και μάλιστα με σημαντικά project.
Ένα τέτοιο εμβληματικό έργο είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Γερμανίας Green Aegean Interconnector, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 8,1 δις ευρώ, για τη μεταφορά της πλεονάζουσας αιολικής ενέργειας από το Αιγαίο στα βιομηχανικά κέντρα της Κεντρικής Ευρώπης.
Το project, το οποίο βρίσκεται στο 10ετές πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ, έχει επιστρέψει στη γερμανική επενδυτική ατζέντα και μάλιστα πολύ ψηλά με φορέα υλοποίησης την αυστριακή εταιρεία Strabag.
Μαθαίνω ότι ενδιαφέρον για το έργο δείχνουν και ισχυροί ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι, από τα αποκαλούμενα «βαριά» ονόματα.
Γιατί η κυβέρνηση δεν μειώνει τους φόρους στην ενέργεια
Πολλά τα ανοιχτά θέματα στην ενέργεια, ο Θόδωρος Σκυλακάκης έκλεισε, πάντως, εν τη γενέσει του το θέμα της μείωσης των φόρων στους ενεργειακούς λογαριασμους.
Το επιχείρημα που επικαλέστηκε είναι ότι, βάσει της νέας δημοσιονομικής αρχιτεκτονικής στην ΕΕ, κάθε φόρος που καταργείται, θα πρέπει να αντικαθίσταται από έναν καινούργιο.
Πέρα απ’ όσα είπε -και λέγονται- δημόσια, στην κυβέρνηση δεν θέλουν επ’ ουδενί να ανοίξουν καν το φάκελο μειώσεων στους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, ΕΦΚ).
Από την άλλη σχεδιάζουν την -όποια- δυνατότητα παρεμβάσεων (θα) έχουν στο δημοσιονομικό πεδίο να την εξαντλήσουν στην άμεση φορολογία.
Τόσο για οικονομικούς λόγους καθώς δεν έχουν γίνει παρεμβάσεις στους φορολογικούς συντελεστές τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα ένα μέρος των αυξήσεων στους μισθούς να καταλήγει στα δημόσια ταμεία.
Όσο και επειδή στον τομέα της άμεσης φορολογίας οι παρεμβάσεις «πιάνουν τόπο», κατά τη χαρακτηριστική φράση στελέχους του υπουργείου Οικονομικών, υπό την έννοια ότι έχουν μεγάλο επικοινωνιακό-πολιτικό αντίκτυπο και όφελος -και πάντως, μεγαλύτερο από την ενδεχόμενη παρέμβαση στους έμμεσους φόρους.
Αγορά ενέργειας: Η ψαλίδα και τα deals
Μιας και ο λόγος για τους λογαριασμούς ενέργειας, η ανακοίνωση των τιμολογίων του Μαρτίου έδειξε ότι η ψαλίδα μεταξύ μεγάλων και μικρών παρόχων ανοίγει αφού οι πρώτοι μπορούν να απορροφούν τις αυξήσεις, κάτι που δεν μπορούν να κάνουν όσοι δεν έχουν δική τους παραγωγή.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για deals (εξαγορές, συγχωνεύσεις) ή εάν στην αγορά θα αναμένουν τη φυσική εξέλιξη συγκέντρωσης σε 5-6 μεγάλους παρόχους μέσω της μετακίνησης των καταναλωτών επιλέγοντας τα χαμηλότερα τιμολόγια.
Ο όρκος στην… έκθεση Ντράγκι και τα 2.400 F-35 της ενέργειας
Συγκαταλέγεται αναμφίβολα στις ατάκες που γράφουν ιστορία στον τομέα της ενέργειας.
Ο Δανός Επίτροπος Ενέργειας, Dan Jorgensen ανέδειξε τη σημασία της έκθεσης Draghi με ένα ευρηματικό τρόπο. «Όσοι αναλαμβάνουν συγκεκριμένα αξιώματα στην ΕΕ καλούνται να ορκιστούν στη Βίβλο. Θα πρότεινα εφ’ εξής να ορκίζονται στην… έκθεση Draghi», είπε στο φόρουμ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων την περασμένη εβδομάδα σημειώνοντας ότι στην εν λόγω έκθεση υπάρχουν 700 αναφορές στην ενέργεια
Είπε και κάτι άλλο, επίσης εντυπωσιακό: ότι από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πληρώσει στη Ρωσία για πετρέλαιο και αέριο ποσό με το οποίο θα μπορούσε να αγοράσει 2.400 πλήρως εξοπλισμένα αεροσκάφη F-35!
