Στην Ευρώπη σχεδιάζουν από τώρα την επόμενη γενιά των ενεργειακών επιδοτήσεων, καθώς δεν αποκλείουν νέες αναταράξεις σε επίπεδο τιμών, κατά τη διάρκεια της περιόδου που οι ευρωπαϊκές χώρες θα γεμίζουν εκ νέου τις υπόγειες αποθήκες τους με φυσικό αέριο ενόψει του επόμενου χειμώνα. Στην προεκλογική Ελλάδα, ήδη ετοιμάζεται παράταση και για εμάς του υπάρχοντος συστήματος επιδοτήσεων, που εξασφαλίζει σταθερές τιμές ρεύματος πλησίον των 15 λεπτών ανά κιλοβατώρα, μέχρι το τέλος του έτους.
Αυτοί που δεν πληρώνουν
Στην προεκλογική Ελλάδα ενδημούν ωστόσο και άλλα φαινόμενα. Τη στιγμή που εφαρμόζεται εδώ και έναν χρόνο ένα γενναίο σύστημα επιδοτήσεων, αυξάνουν με εντυπωσιακό ρυθμό αυτοί που δεν πληρώνουν τίποτα. Αλλά έχουν ρεύμα κανονικά και μάλιστα χωρίς κανέναν έλεγχο. Χωρίς καμία κύρωση ή επίπτωση. Από το 2011 έχει φτιαχτεί η περίφημη «καθολική υπηρεσία».
Αφορούσε καταναλωτές ρεύματος στους οποίους έχει καταγγελθεί η σύμβαση, προφανώς γιατί δεν πλήρωναν τους λογαριασμούς τους ή βρίσκονται σε αντιπαράθεση με τον προμηθευτή τους και δεν έχουν προχωρήσει στην εύρεση νέου προμηθευτή. Ας πούμε ότι αρχικά ήταν μια λύση για τους καταναλωτές που δεν τα βρίσκουν με μια εταιρεία. Σε αυτή την κατηγορία το τιμολόγιο καθορίζεται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και είναι ακριβότερο από το μέσο τιμολόγιο της αγοράς. Θεωρητικά, όπως ισχύει και σε άλλες χώρες, οι άνθρωποι αυτοί εντάσσονται στην καθολική υπηρεσία για ένα συγκεκριμένο διάστημα και όταν ξεπεραστεί αυτό, αρχίζουν κάποιας μορφής κυρώσεων.
Στα χρόνια της χρεοκοπίας
Στα χρόνια της χρεοκοπίας και της μεγάλης δυσκολίας, οι καταναλωτές που είχαν ενταχθεί στη συγκεκριμένη υπηρεσία δεν ξεπερνούσαν τους 20.000-25.000. Σήμερα ξεπερνούν τους 210.000 και συνεχώς αυξάνουν. Μόνο το 10% από αυτούς τους «ορφανούς» από εταιρεία καταναλωτές, πληρώνουν τους λογαριασμούς τους. Οι άλλοι έχουν ρεύμα, αλλά δεν πληρώνουν ούτε ευρώ. Θα πει κάποιος και εύλογα ότι περάσαμε ολόκληρη ενεργειακή κρίση και μια ζημιά θα έμεινε. Η απάντηση είναι ότι την πληρώσαμε και αυτή με τεράστια ποσά επιδοτήσεων.
Επιπλέον, το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι σαφές ποιος ελέγχει - αν ελέγχει - ποιοι είναι οι άνθρωποι αυτοί που εντάσσονται στην καθολική υπηρεσία. Αν πράγματι οι 210.000 συμπολίτες μας βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία και αν αυτό προκύπτει από την πραγματική οικονομική τους κατάσταση. Αν τα εισοδήματά τους ή η περιουσιακή τους κατάσταση επιτρέπει την ένταξή τους στο προστατευόμενο καθεστώς ή ανάμεσά τους έχουν παρεισφρήσει και πολλοί στρατηγικοί κακοπληρωτές, κατά κοινώς λεγόμενο αν έχει δημιουργηθεί μια νέα γενιά μπαταχτσήδων.
Ο 6ος μεγαλύτερος πάροχος
Για να γίνει αντιληπτό το πρόβλημα, ποσοτικά η καθολική υπηρεσία έχει φτάσει σήμερα να είναι ο 6ος μεγαλύτερος πάροχος ρεύματος στην Ελλάδα! Και σύντομα θα βρεθεί στην 5η θέση ή και πιο ψηλά, αφού μόνο φέτος οι πελάτες που μετακόμισαν στο τιμολόγιο καθολικής υπηρεσίας αυξήθηκαν κατά 12%, τη στιγμή που μειώνονταν λόγω των επιδοτήσεων οι τιμές του ρεύματος.
Αν στους 210.000 καταναλωτές της καθολικής υπηρεσίας, προσθέσουμε και τους χιλιάδες που επιδίδονται στο «σπορ» της ρευματοκλοπής επιβαρύνοντας με περισσότερα από 790 εκατ. ευρώ το σύστημα, δημιουργείται μια μαύρη τρύπα στην αγορά της ενέργειας που απειλεί με επιβαρύνσεις διαρκείας τους συνεπείς καταναλωτές ακόμα και όταν η ενεργειακή κρίση φύγει από το προσκήνιο…