Η κυβέρνηση της Σερβίας αποφάσισε σήμερα να καταργήσει το χωροταξικό σχέδιο εξόρυξης και επεξεργασίας λιθίου στην περιοχή Γιάνταρ στην δυτική Σερβία. Παράλληλα ακύρωσε όλες τις διοικητικές πράξεις, άδειες και αποφάσεις που αφορούσαν την εταιρία "Rio Tinto".
"Ικανοποιήσαμε όλα τα αιτήματα που εκφράστηκαν στις οικολογικές διαμαρτυρίες και δώσαμε τέλος στις δραστηριότητες της Rio Tinto στη Σερβία" ανέφερε η πρωθυπουργός 'Ανα Μπρνάμπιτς ανακοινώνοντας την απόφαση της κυβέρνησης. Η 'Ανα Μπρνάμπιτς κάλεσε όλες τις οικολογικές οργανώσεις να λάβουν το πλήρες κείμενο της απόφασης και να το μελετήσουν για να διαπιστώσουν ότι ικανοποιήθηκαν όλα τα αιτήματα τους.
Η άγγλο-αυστραλιανή εταιρία Rio Tinto δραστηριοποιείται στην Σερβία από το 2004 πραγματοποιώντας έρευνες υπεδάφους. Στην δυτική Σερβία ανακάλυψε μεγάλα αποθέματα λιθίου και τον Φεβρουάριο του 2020 έλαβε άδεια εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου, μία επένδυση ύψους 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η εταιρία ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες την απαλλοτρίωση γης ωστόσο υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από τον τοπικό πληθυσμό εξαιτίας της περιβαλλοντικής καταστροφής που θα συντελούνταν στην αμιγώς αγροτική περιοχή του Γιάνταρ. Ξεκίνησαν κινητοποιήσεις που εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη την Σερβία και έλαβαν διαστάσεις οικολογικής εξέγερσης. Κάθε Σάββατο τους τελευταίους δύο μήνες πραγματοποιούνταν διαδηλώσεις διαμαρτυρίας με τον αποκλεισμό δρόμων στο Βελιγράδι και σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Σερβίας.
Οι οικολογικές οργανώσεις συγκέντρωσαν περίπου 300.000 επικυρωμένες υπογραφές πολιτών που ζητούσαν την απαγόρευση εξόρυξης λιθίου. Η πολιτική ηγεσία στην Σερβία θορυβήθηκε αφού οι κινητοποιήσεις λάμβαναν και χαρακτήρα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων και αναγκάστηκε να ακυρώσει την συμφωνία με την εταιρία Rio Tinto.
Υποχωρεί η μετοχή της Rio Tinto μετά την ανάκληση της άδειας της εταιρείας από τη σερβική κυβέρνηση πλήττοντας τη φιλοδοξία της αγγλό-αυστραλιανής εταιρείας εξόρυξης να γίνει ο μεγαλύτερος προμηθευτής του μετάλλου που χρησιμοποιείται στα ηλεκτρικά οχήματα, στην Ευρώπη.
Η μετοχή της Rio έκλεισε με πτώση 4,1% αφού υποχώρησε μέχρι και 5,1%, στη χειρότερη ενδοσυνεδριακή πτώση από τον Αύγουστο του 2021.
Η απόφαση αυτή της Σερβίας πάρθηκε λόγω των οικολογικών διαμαρτυριών καθώς πλησιάζουν οι γενικές εκλογές τον Απρίλιο και καθώς οι σχέσεις Βελιγραδίου-Καμπέρας έχουν ψυχρανθεί μετά την απέλαση του Σέρβου τενίστα Τζόκοβιτς από την Αυστραλία για παραβίαση των κανόνων εισόδου στη χώρα για τον κορονοϊό.
Αποτελεί επίσης ένα σημαντικό πισωγύρισμα για τη Rio, η οποία ήλπιζε ότι το project θα την καθιστούσε μία από τις 10 μεγαλύτερες παραγωγούς εταιρείες λιθίου παγκοσμίως, που αποτελεί βασικό συστατικό στις μπαταρίες.
Το ορυχείο είναι το μοναδικό project λιθίου της Rio και η εταιρεία ανακοίνωσε τον προηγούμενο μήνα μια συμφωνία για την αγορά ενός δεύτερου asset δραστηριοτήτων λιθίου έναντι 825 εκατ. Δολαρίων, καθώς προσπαθεί να χτίσει τις δραστηριότητές της υλικών μπαταριών.
Το λίθιο είναι αλκαλικό μέταλλο και αποτελεί το βασικό χημικό στοιχείο στην κατασκευή σύγχρονων μπαταριών ενώ η ραγδαία ανάπτυξη της βιομηχανίας ηλεκτροκίνητων οχημάτων το καθιστούν το πλέον περιζήτητο υλικό στον κόσμο.