H κυβέρνηση της Βουλγαρίας ξεκινά άμεσα συνομιλίες με τους Ευρωπαίους εταίρους της για την επιβολή νέου φόρου στο ρωσικό φυσικό αέριο που διέρχεται από το έδαφός της. Αυτή η απόφαση εξόργισε την Σερβία και την Ουγγαρία.
Η Βουλγαρία ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα τον ειδικό «ενεργειακό φόρο» 10 ευρώ/MWh στο ρωσικό φυσικό αέριο που διέρχεται μέσω της Βουλγαρίας. Σερβία και Ουγγαρία που συνεχίζουν να εισάγουν μεγάλο μέρος αερίου από τον Turk Stream μέσω βουλγαρικού εδάφους αντέδρασαν έντονα.
Φόρος στη Gazprom
O πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Νικολάι Ντενκόφ έσπευσε να καθησυχάσει την Ουγγαρία και την Σερβία, δηλώνοντας ότι «Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τις πρώτες συνομιλίες με εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ουγγαρίας και της Σερβίας. Έρχεται ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο οποίο θα έχω την ευκαιρία να μιλήσω μαζί τους. Λέμε ότι αυτό το τέλος είναι για τη ρωσική εταιρεία Gazprom, όχι για αυτές τις χώρες (Ουγγαρία και Σερβία) ή για (βουλγαρική κρατική εταιρεία) Bulgartransgaz».
Υπουργοί της Ουγγαρίας και της Σερβίας σήκωσαν το γάντι δηλώνοντας ότι «αυτός ο νέος βουλγαρικός κανονισμός θέτει σε κίνδυνο τον ασφαλή ενεργειακό εφοδιασμό στην Ουγγαρία και τη Σερβία». Η δήλωση σημειώνει επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στις παραδόσεις φυσικού αερίου από τη Ρωσία, καθιστώντας το επιχείρημα του Βούλγαρου πρωθυπουργού εντελώς ανακριβές.
Αυξήσεις «φωτιά»
Λόγω του φόρου, το ρωσικό αέριο από τον «Turk Stream» θα αυξηθεί κατά 100 ευρώ ανά 1.000 κυβικά μέτρα, που σημαίνει 1/5 υψηλότερο από την τρέχουσα τιμή της αγοράς. Το ερώτημα ποιος θα πληρώσει το νέο τέλος δεν έχει ακόμη αποφασιστεί. Όπως είπε ο ενεργειακός εμπειρογνώμονας Miloš Zdravković στο Euractiv, το βουλγαρικό κοινοβούλιο και ο κυβερνών συνασπισμός εκμεταλλεύτηκαν τη γεωπολιτική κατάσταση στην Ευρώπη για να συμπληρώσουν τον προϋπολογισμό τους επιβάλλοντας κυρώσεις στο ρωσικό αέριο και επιβάλλοντας φόρο που θα επηρεάσει περισσότερο τη Σερβία και την Ουγγαρία. Το χαρακτηρίζει ως μη φιλική πράξη.
«Θα έχουμε σταθερή παροχή φυσικού αερίου, αλλά η τιμή θα είναι υψηλότερη. Αυτό θα επηρεάσει την κερδοφορία των αστικών εγκαταστάσεων θέρμανσης και της βιομηχανίας. Από την 1η Νοεμβρίου, έχουμε ήδη μια προγραμματισμένη αύξηση 10% στις τιμές του φυσικού αερίου, η οποία πιθανότατα θα οδηγήσει σε αύξηση 20% στους λογαριασμούς», λέει ο Zdravković.
Τα έσοδα της Βουλγαρίας
Η Βουλγαρία αναμένει τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον το επόμενο έτος από τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου και τον νέο φόρο. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία καταβάλλει πρόσθετα τέλη διαμετακόμισης λίγο κάτω των 2 ευρώ ανά MWh φυσικού αερίου που διέρχεται μέσω της Βουλγαρίας. Ταυτόχρονα, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός εξήγησε ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης ευνοούν εξ ολοκλήρου «τους Βούλγαρους πολίτες, τη βουλγαρική οικονομία και την εθνική ασφάλεια της Βουλγαρίας». Ο νέος ενεργειακός φόρος στο ρωσικό αέριο εισήχθη με τον ειδικό βουλγαρικό νόμο για την εφαρμογή κυρώσεων κατά της Ρωσίας λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.
Εσωτερική διαμάχη
Ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας Rumen Radev, ο οποίος κατηγορείται για φιλορωσικά αισθήματα, επέκρινε δριμύτατα την κυβέρνηση για την επιβολή του φόρου στο ρωσικό φυσικό αέριο, προσθέτοντας ότι το τέλος καταστρέφει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην περίπτωση της Ουγγαρίας και της Σερβίας. Ο Πρόεδρος κατείχε θέσεις πολύ κοντά σε εκείνες του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν ενώ κυβερνούσε τη Βουλγαρία μέσω της υπηρεσιακής κυβέρνησης που διόρισε πέρυσι.Ο Radev δεν υποστήριξε τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, ήταν αντίθετος με την ένταξη στο ΝΑΤΟ, σε αντίθεση με άλλες χώρες της περιοχής, και συχνά αναφερόταν στη ρωσική εισβολή ως «σύγκρουση», που είναι όλα πράγματα που εξοργίζουν το Κίεβο.
Τον Απρίλιο του 2022, η Ρωσία αποφάσισε μονομερώς να σταματήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στη Βουλγαρία. Εκείνη την εποχή, δεν υπήρξε ανταπόκριση από τη Σόφια και δεν διατηρήθηκε η διέλευση σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Προέδρου Radev δεν υπέβαλε ποτέ μήνυση κατά της Gazprom για τις ανεσταλμένες προμήθειες.
