Νέοι κανόνες για τους επενδυτες σύνδεσης στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας στη Σερβία

Σε ισχύ είναι πλέον νέοι κανόνες για τη διαδικασία σύνδεσης στο εθνικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας στη Σερβία. Συγκεκριμένα, ο διαχειριστής  του συστήματος μεταφοράς, Elektromreža Srbije (EMS), ανταποκρίθηκε στα αιτήματα των επενδυτών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για υπογραφή συμφωνιών για την εκπόνηση μελέτης σύνδεσης στο δίκτυο (GCA), που υποβλήθηκαν μετά την ψήφιση του νόμου για τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το 2021.

Τα αιτήματα για σύνδεση με το σύστημα μεταφοράς της Σερβίας αφορούν αιολικούς σταθμούς συνολικής ισχύος 6,1 GW και ηλιακούς σταθμούς με προγραμματισμένη ισχύ 11,4 GW. Εκτός από τα ήδη υποβληθέντα αιτήματα, η νέα νομοθεσία θα ρυθμίζει και όλες τις μελλοντικές διαδικασίες για τη σύνδεση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με το σύστημα μεταφοράς. Στόχος είναι η διασφάλιση της σταθερότητας του ενεργειακού συστήματος και το φιλτράρισμα έργων από την ετοιμότητά τους για περαιτέρω ανάπτυξη. Σε αντίθεση με παλαιότερα, ο επενδυτής καλείται πλέον να υποστηρίξει το αίτημα σύναψης συμφωνίας εκπόνησης μελέτης σύνδεσης στο δίκτυο με σύνταξη σχετικού πολεοδομικού εγγράφου, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί σχεδιασμού και κατασκευής. Ο επενδυτής δηλαδή έχει ήδη αναλάβει κατάλληλες δραστηριότητες για τον πολεοδομικό προσδιορισμό της ενεργειακής εγκατάστασης, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για την παράλληλη ανάπτυξη του έργου από πλευράς σχεδιασμού και κατασκευής αφενός και τη σύνδεση της εγκατάστασης.

Δίνοντας προτεραιότητα στη σταθερότητα και την ασφάλεια του ενεργειακού συστήματος, ο νόμος για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προβλέπει τη δυνατότητα στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς να αναβάλει τη σύνδεση ενός σταθμού ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εάν η ανάλυση επάρκειας εντοπίσει κινδύνους για την ασφαλή λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας λόγω έλλειψης αποθεμάτων εξισορρόπησης.

Η αναβολή της σύνδεσης με το σύστημα μεταφοράς δεν ισχύει για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν πράσινες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας εάν ο επενδυτής:

1) παρέχει νέα χωρητικότητα για τη βοηθητική υπηρεσία δευτερεύοντος αποθέματος που θα προσφερθεί στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς για την υπηρεσία συστήματος δευτερογενούς ρύθμισης ανταλλαγής συχνότητας και ισχύος

2) διαθέτει νέα δυναμικότητα από τις δικές του υπάρχουσες παραγωγικές δυναμικότητες για την παροχή της βοηθητικής υπηρεσίας δευτερεύοντος αποθέματος που θα προσφερθεί στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς για την υπηρεσία συστήματος δευτερογενούς ρύθμισης ανταλλαγής συχνοτήτων και ισχύος

3) διασφαλίζει ότι ένας άλλος συμμετέχων στην αγορά, για λογαριασμό του επενδυτή, εξασφαλίζει μια νέα ικανότητα παροχής της βοηθητικής υπηρεσίας του δευτερεύοντος αποθεματικού που θα προσφερθεί στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς για την υπηρεσία συστήματος δευτερογενούς ρύθμισης ανταλλαγής συχνοτήτων και ισχύος.

Ως προς αυτό, ο επενδυτής καλείται να υποστηρίξει το αίτημα για μελέτη σύνδεσης στο δίκτυο με απόδειξη ότι η εν λόγω μονάδα παραγωγής ενέργειας πληροί τα κριτήρια για την αποφυγή αναβολής σύνδεσης στο δίκτυο, δηλαδή να αποφασίσει εάν η εξισορρόπηση θα παρέχεται με την κατασκευή νέας χωρητικότητας αποθήκευσης μπαταρίας ή ένας νέος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιεί συμβατικές πηγές ενέργειας ή εάν η απαιτούμενη ικανότητα αποθήκευσης θα παρέχεται από άλλον συμμετέχοντα στην αγορά.

Εάν ο επενδυτής επιλέξει την κατασκευή μιας εγκατάστασης αποθήκευσης μπαταριών, οι κανόνες απαιτούν τη δέσμευση σχετικών εμπειρογνωμόνων στον τομέα από την αρχή της ανάπτυξης του έργου.

Βασική αλλαγή είναι η υποχρέωση παροχής τραπεζικής εγγύησης ύψους 25.000 ευρώ ανά MW ισχύος στο σημείο σύνδεσης που καθορίζεται στη μελέτη σύνδεσης στο δίκτυο. Η εγγύηση πρέπει να υποβληθεί εντός 60 ημερών από την παράδοση της μελέτης σύνδεσης στο σερβικό δηνάριο στη μέση συναλλαγματική ισοτιμία της Εθνικής Τράπεζας της Σερβίας κατά την ημερομηνία πληρωμής και πρέπει να είναι: μη μεταβιβάσιμη, αμετάκλητη και άνευ όρων, εκδοθείσα υπέρ του διαχειριστής συστήματος μεταφοράς, χωρίς δικαίωμα αντίρρησης, που εκδίδεται από εμπορική τράπεζα που είναι εγγεγραμμένη και λειτουργεί σύμφωνα με τους νόμους της Δημοκρατίας της Σερβίας, με περίοδο ισχύος 37 μήνες.

Με την υποβολή της εγγύησης, ο επενδυτής αναλαμβάνει να υλοποιήσει το σύνολο της εξέλιξης του έργου εντός των καθορισμένων προθεσμιών. Ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς θα εισπράξει την τραπεζική εγγύηση ως εξής:

1) στο ποσό του 10% της αξίας του, εάν ο επενδυτής δεν συνάψει τη συμφωνία σύνδεσης στο δίκτυο εντός 60 ημερών από την ημέρα υποβολής της τραπεζικής εγγύησης στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς

2) εάν ο επενδυτής δεν υποβάλει αίτημα έγκρισης για τη σύνδεση της εγκατάστασης στο δίκτυο εντός τριών ετών από τη σύναψη της Σύμβασης σύνδεσης στο δίκτυο, η τραπεζική εγγύηση θα εισπραχθεί από το 10% έως το 100% εάν δεν εγκριθεί έγγραφο σχεδιασμού για την εγκατάσταση εντός αυτής της περιόδου
3) 100% εάν η ισχύς της τραπεζικής εγγύησης δεν παραταθεί τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από τη λήξη της.

4) εάν, εντός της περιόδου ισχύος της έγκρισης σύνδεσης, ο επενδυτής δεν κατασκευάσει την εγκατάσταση στο στάδιο των λειτουργικών δοκιμών στο πλαίσιο της διαδικασίας σύνδεσης, η τραπεζική εγγύηση θα εισπραχθεί από 10% έως 100% εάν εντός αυτής της προθεσμίας ο επενδυτής δεν λάβει βεβαίωση από ελεγκτή δόμησης ότι έχουν ολοκληρωθεί τα θεμέλια της εγκατάστασης.
Εάν ο επενδυτής εγκαταλείψει το έργο εντός έξι μηνών από την ημερομηνία σύναψης της σύμβασης για σύνδεση στο δίκτυο, θα εισπραχθεί το 5% της αξίας της τραπεζικής εγγύησης.
Σκοπός όλων αυτών είναι να διασφαλιστεί ότι ο διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς δεν υπερφορτώνεται με αιτήματα σύνδεσης που δεν είναι πλήρως σχεδιασμένα και συντονισμένα τόσο από τεχνικής όσο και από οικονομικής άποψης.

Δεδομένου ότι οι επενδυτές που έχουν κληθεί να τροποποιήσουν το αίτημά τους για σύναψη συμφωνίας για την προετοιμασία μελέτης σύνδεσης στο δίκτυο έχουν προθεσμία 8 ημερών για να ενεργήσουν και να συμμορφωθούν με τη νέα διαδικασία σύνδεσης στο σύστημα μεταφοράς, μένει να φανεί πόσα έργα θα προχωρήσει και με ποιο ρυθμό θα ξεκινήσουν νέα έργα. Σε κάθε περίπτωση, οι κανόνες για τη σύνδεση στο δίκτυο, ως κρίσιμο τμήμα της ανάπτυξης του έργου οποιασδήποτε ενεργειακής εγκατάστασης, είναι πλέον σαφείς και διαφανείς, γεγονός που επιβεβαιώνει τη Σερβία ως κατάλληλο επενδυτικό περιβάλλον.