Η πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας, τα Σκόπια, βρίσκεται ακόμα μια φορά μεταξύ των πιο μολυσμένων πόλεων στον κόσμο, καθώς οι εφαρμογές για τη μέτρηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αυτές τις μέρες δείχνουν επίπεδα ρεκόρ επιβλαβών ουσιών στον αέρα, με προειδοποιήσεις για τους κινδύνους κυκλοφορίας σε εξωτερικούς χώρους.
Ταυτόχρονα, ενώ ο σταθμός μέτρησης για την ποιότητα του αέρα στα Σκόπια μέτρησε την Τετάρτη υψηλό επίπεδο ρύπανσης 189,51 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο, λείπουν αυστηρά μέτρα και εκκλήσεις από τις αρχές προς την κατεύθυνση της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά και της πρωτογενούς προστασίας των πολιτών από εξαιρετικά κακό αέρα. Ενώ τα σωματίδια PM 10 με αμείωτη ένταση μας δηλητηριάζουν όλους καθημερινά, ανεξάρτητα από πολιτικές, κοινωνικές ή άλλες πεποιθήσεις, τα πολιτικά κόμματα συνεχίζουν να επιτίθενται και να κατηγορούν το ένα το άλλο για την κατάσταση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Εν τω μεταξύ, οι ακτιβιστές ανησυχούν για την ατμοσφαιρική ρύπανση και απαιτούν συγκεκριμένες λύσεις από τις αρχές για τον εξαιρετικά μολυσμένο αέρα στη χώρα, παρέχοντας στο κοινό νέες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο προστασίας των πολιτών από επικίνδυνα σωματίδια PM και τι πρέπει να γίνει ενώ τα κόμματα εξουσίας και από την αντιπολίτευση, ασχολούνται με την καθημερινή πολιτική, την αλληλογραφία. Κατηγορίες και ανακοινώσεις, τσακώνονται μεταξύ τους χωρίς λόγο, αντί να πιάσουν δουλειά και να βρουν λύση.
Κατά την τελευταία δεκαετία, το κράτος διαθέτει λιγότερα κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό χρόνο με το χρόνο για την αντιμετώπιση αυτού του σοβαρού περιβαλλοντικού προβλήματος. Για το τρέχον έτος 2023, μόνο το 0,6% διατέθηκε για την προστασία του περιβάλλοντος, δήλωσε η οικολογική ακτιβίστρια Eli Pesheva από την πρωτοβουλία O2.
«Το μακροχρόνιο πρόβλημα με την ατμοσφαιρική ρύπανση στην πραγματικότητα έγκειται στο γεγονός ότι ως χώρα δεν έχουμε καμία εθνική στρατηγική που θα εφαρμοστεί όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση του μολυσμένου αέρα. Απλά δεν αποτελεί προτεραιότητα για κανένα κόμμα, ανεξάρτητα από το ποιο είναι, να δεσμευτεί να διαθέσει αρκετά χρήματα για το περιβάλλον. Αυτό επιβεβαιώνει τη θέση ότι οι αρχές δεν ενδιαφέρονται για την υγεία των πολιτών εάν ληφθεί υπόψη ότι έως και 6.000 άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως στη χώρα ακριβώς ως αποτέλεσμα των συνεπειών του μολυσμένου αέρα στη χώρα ", δήλωσε η Pesheva στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Σύμφωνα με την ίδια, πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη πολιτική βούληση από την πλευρά των υπευθύνων λήψης αποφάσεων, ακολουθούμενη από επαρκείς οικονομικούς πόρους, ώστε οι πολίτες να μπορούν να αισθανθούν τα οφέλη ενός τέτοιου προγράμματος που θα στοχεύει στην αντιμετώπιση του μολυσμένου αέρα.
Εκτός από την ατμοσφαιρική ρύπανση, μεταξύ των προβλημάτων που πρέπει να επιλυθούν είναι οι ιστορικές βιομηχανικές χωματερές, δηλαδή οικολογικά hot spots με εκατομμύρια τόνους βιομηχανικών αποβλήτων, αλλά και οι άγριες χωματερές που φυτρώνουν σε όλη τη χώρα, σχολιάζουν οι οικο-ακτιβιστές.
Επιπλέον, η οργάνωση πολιτών «O2 Initiative» στα τέλη του περασμένου μήνα ανέλυσε στοιχεία από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), τα οποία δείχνουν ότι έως και 5.600 άνθρωποι πέθαναν πρόωρα στη Βόρεια Μακεδονία το 2021 λόγω ρύπανσης με σωματίδια PM2.5. διοξείδιο του αζώτου και όζον.
Η έρευνα του ΕΟΠ έδειξε επίσης ότι σημειώθηκε μεγάλο άλμα στον αριθμό των πρόωρων θανάτων μόνο τα τελευταία τρία χρόνια: το 2020 σημειώθηκαν 4.270 θάνατοι που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση, το 2019 υπήρξαν 3.610 και το 2018 3.180 άνθρωποι πέθαναν πρόωρα.