Οι καταναλωτές ενέργειας θα συμμετέχουν πλέον, ενεργά στις εξελίξεις της αγοράς, αξιοποιώντας την διακύμανση των τιμών ρεύματος συναρτήσει με την ζήτηση και την παραγωγή από μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση. Με τελικό στόχο όχι μόνο να αποδεσμευτούν από τις εκρήξεις τιμών στο ρεύμα, αλλά ακόμα και να τους επιστρέφει και ένα έσοδο στην τσέπη.
Ειδικά για τους οικιακούς αυτοκαταναλωτές έως 10.8 kW, δίνεται η δυνατότητα να λαμβάνουν το όφελος του πλεονάσματος ενέργειας ως έκπτωση στον εκκαθαριστικό λογαριασμό ρεύματος του παρόχου τους.
Για τις επιχειρήσεις και τους μεγαλύτερους καταναλωτές που εγκαθιστούν συστήματα άνω των 10.8 kW, τα έσοδα της πλεονάζουσας ενέργειας που θα λαμβάνουν από την αγορά θα πηγαίνουν απευθείας στον τραπεζικό τους λογαριασμό.
Μέσω του νέου σχήματος αυτοκατανάλωσης η ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους καταναλωτές της χώρας, σε εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε όλα τα επίπεδα τάσης του ηλεκτρικού συστήματος, να συμψηφίζουν ταυτοχρονισμένα τις ποσότητες που καταναλώνουν στις εγκαταστάσεις τους με τις ποσότητες που παράγει ένας ή περισσότεροι φωτοβολταικοί σταθμοί, και να λαμβάνουν αποζημίωση για την πλεονάζουσα ενέργεια, σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς.
Θα εξηγήσουμε με απλά λόγια την σημασία των δύο συστημάτων συμψηφισμών ηλεκτρικής ενέργειας από την παραγωγή φωτοβολταϊκών , τόσο για τους οικιακούς χρήστες όσο και τις επιχειρήσεις.
Τι είναι το Net Billing και ποια είναι η διαφορά από το γνωστό net metering;
Το Net Billing, ή αλλιώς “Καθαρή Χρέωση”, αποτελεί ένα καινοτόμο σύστημα συμψηφισμού κόστους ενέργειας, φέρνοντας επανάσταση στον τρόπο που οι καταναλωτές αλληλοεπιδρούν με το ηλεκτρικό δίκτυο. Σε αντίθεση με το παραδοσιακό Net Metering, όπου η πλεονάζουσα ενέργεια από ΑΠΕ συμψηφίζεται με μελλοντική κατανάλωση, το Net Billing εστιάζει στην οικονομική αποζημίωση για την ενέργεια που διοχετεύεται στο δίκτυο.
Για παράδειγμα αν μια κατοικία (καταναλωτής) έχει εγκαταστήσει μια φωτοβολταϊκή διάταξη στο δώμα ή στην στέγη του με ισχύ 10KWp. Τότε τον πρώτο χρόνο μπορεί π.χ. να παράγει 12.000KWh, αλλά για τις ανάγκες του καταναλώνει μόνο τις 7.000 KWh, ενώ τις υπόλοιπες 5.000 KWh τις εγχέει στο δίκτυο, οπότε τον πρώτο χρόνο πιστώνεται τις 5.000KWh (12.000KWh - 7.000 KWh).
Τον δεύτερο χρόνο έστω ότι μειώθηκε η παραγωγή στις 11.000KWh (πολλές παρατεταμένες συννεφιασμένες μέρες), αλλά από την άλλη, αυξήθηκε η ζήτηση για κάλυψη της ηλεκτρικής ενέργειας από 7.000KWh σε 10.000ΚWh επειδή η κατοικία λειτουργεί περισσότερες ηλεκτρικές συσκευές (πχ αντλία θερμότητας αντί λέβητα κλπ) και φορτίζει το νέο του ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Έτσι τον δεύτερο χρόνο πιστώνεται μόνο 1.000 KWh (11.000KWh-10.000KWh).
Tον τρίτο χρόνο μειώθηκε ακόμα περισσότερο η παραγωγή των φωτοβολταικών, φτάνοντας π.χ. τις 10.000 KWh, αλλά ταυτόχρονα αυξήθηκε η κατανάλωση στις 12.000KWh, διότι αυξήθηκαν τα μέλη του νοικοκυριού, οπότε τον τρίτο χρόνο ο καταναλωτής χρεώνεται 2.000KWh (10.000kwh-12.000kwh). Έτσι λοιπόν στην τριετία που γίνεται η λογιστική χρεοπίστωση, ο καταναλωτής παρήγαγε ανα χρόνο 12.000KWh+ 11.000KWh+ 10.000ΚWh =33.000KWh, στην τριετία κατανάλωσε τις 7.000KWh + 10.000KWh + 12.000KWh = 29.000KWh. Οπότε η περίσσεια των 4.000KWh (33.000kwh-29.000kwh) πάνε υπερ ‘’πίστεως και πατρίδος’’. Το όφελος από το net metering είναι ότι στην τριετία δεν πληρώνει ο καταναλωτής ούτε ένα ευρώ για ρεύμα.
Αν αντί για net metering στην ανωτέρω περίπτωση εφαρμοζόταν το νέο σύστημα συμψηφισμού , το net billing, τα πράγματα αλλάζουν εντελώς, διότι εδώ δεν συμψηφίζεται παραγόμενη με εγχεόμενη ενέργεια, αλλά χρήματα που αντιστοιχούν κάθε φορά σε μία μοναδιαία χρέωση της KWh αγοράς και πώλησης της, όπως αυτή διαμορφώνεται κάθε φορά από τα τιμολόγια του παρόχου που έχει συμβληθεί ο καταναλωτής. Αν υποθέσουμε ότι η σύμβαση του καταναλωτή με τον πάροχο προβλέπει πώληση KWh στα 6,5 λεπτά, ενώ η αγορά από τον πάροχο ποικίλει ανάλογα με την ώρα που εγχέονται οι Kwh στο δίκτυο, έστω για λόγους άσκησης του σεναρίου η μέση ετήσια τιμή αγοράς ρεύματος είναι 15 λεπτά η κιλοβατώρα.
Ας υποθέσουμε ότι μέσα στο έτος που εφαρμόζεται το Net billing από το πρωί και μέχρι το απόγευμα, ο καταναλωτής κατανάλωνε τις 5.000KWh και τις νυκτερινές ώρες κατανάλωνε τις υπόλοιπες 2.000 KWh από το δίκτυο , (αφού έχουμε θεωρήσει μια ετήσια κατανάλωση 7.000 κιλοβατώρες), έτσι λοιπόν από τις 12.000 κιλοβατώρες που παρήγαγαν τα φ/β τον χρόνο, οι 5.000 κιλοβατώρες αυτοκαταναλώθηκαν, οι υπόλοιπες 7.000 κιλοβατώρες χ 6,5 λεπτά/KWh = 455 € πουλήθηκαν στο δίκτυο, δηλαδή κέρδισε ο καταναλωτής 455 ευρώ. Όταν όμως αγόραζε την νύκτα ενέργεια, για τις 2.000KWh, που δεν δούλευαν τα φ/β, είχε ένα κόστος προμήθειας ρεύματος από τον πάροχο του 2.000KWh x 15 λεπτά/KWh = 300 ευρώ.
Το τελικό κέρδος του ήταν όχι μόνο ότι δεν πλήρωσε ούτε ένα ευρώ για ρεύμα, αλλά αύξησε και το εισόδημα του κατά 155 ευρώ (455ευρώ -300ευρώ =155 ευρώ). Αξίζει να σημειωθεί ότι αν η φ/β εγκατάσταση του είχε και μπαταρίες, τότε το κέρδος του θα ήταν 5.000 ΚWh επι 6,5 λεπτά = 325 ευρώ, δηλαδή θα μπορούσε να καλύψει τις 2.000 κιλοβατώρες της νύκτας από τις μπαταρίες και τις υπόλοιπες 5.000 κιλοβατώρες που περισσεύαν να τις πουλούσε.
Το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι με το net billing μπορεί να κερδίζεις χρήματα από την πώληση της εγχεόμενης ενέργειας, αλλά μπορεί και να χάνεις χρήματα, όταν η ζήτηση σου είναι πολύ μεγάλη τις ώρες (νύκτα) που δεν παράγουν ρεύμα τα φ/β , και δεν έχεις μπαταρίες, τότε κινδυνεύεις να πληρώνεις αντί να εισπράττεις.
Αν πάρουμε τον τρίτο χρόνο του αρχικού σεναρίου, που είχαμε παραγωγή από φ/β 10.000 κιλοβατώρες, κι αν υποθέσουμε ότι τις ώρες της ημέρας είχαμε μικρή κατανάλωση (λείπαμε όλη την ημέρα και κανένας δεν λειτουργούσε το σπίτι), δηλαδή ετήσια κατανάλωση 2.000 κιλοβατώρες , οπότε ας πούμε η παραγωγή που εγχεόταν στο σύστημα ήταν 8.000 κιλοβατώρες, δηλαδή 8.000 kwh χ 6,5 λεπτά = 480 ευρώ, που σημαίνει ότι ο καταναλωτής αγόραζε όλη την υπόλοιπη ενέργεια από το δίκτυο, 10.000KWh x 15 λεπτά/KWh = 1500 ευρώ. Εδώ δεν υπάρχει όφελος για τον καταναλωτή, δηλαδή θα πληρώσει στο τέλος του χρόνου, 1500€-450€ = 1.050€. Αυτή η ανάλυση μπορεί να γίνεται μήνα μήνα, οπότε θεωρητικά κατά μέσο όρο θα πληρώνει 87,50 ευρώ για ρεύμα. Αν δεν είχε το Net billing θα πλήρωνε 12.000 κιλοβατώρες χ 15 λεπτά = 1800 ευρώ δια 12 μήνες = 150 ευρώ.
Το κόστος για μία φ/β εγκατάσταση 10 KWp χωρίς εγκατάσταση μπαταριών κοστίζει 12.500 ευρώ. Αρα 150-87,5 = 62,5 ευρώ χ 12 μήνες = 750 ευρώ, η απόσβεση γίνεται σε 16,5 χρόνια.
Η επένδυση μάλλον θα καταστεί μη συμφέρουσα σε ένα τέτοιο ενεργειακό προφίλ ενός καταναλωτή που δεν καταναλώνει την ημέρα, αλλά μόνο την νύκτα, και γίνεται έτσι διότι δεν έχει εγκαταστήσει μπαταρίες. Στο net metering ήταν κερδισμένος στην τριετία, ενώ με τον net billing τον πρώτο χρόνο κέρδισε 155 ευρώ , χωρίς μπαταρίες και τον τρίτο χρόνο πλήρωσε για το ρεύμα του 1.050 ευρώ.
