Σημαντικά ποσοτικά στοιχεία για την εξέλιξη του κόστους κατασκευής φωτοβολταϊκών μονάδων ανέδειξε χθες ο Πρόεδρος του ΣΠΕΦ Δρ. Στέλιος Λουμάκης στην κεντρική παρουσίαση του από το βήμα ενεργειακού συνεδρίου. Ο κ. Λουμάκης επί τη βάσει, όπως επεσήμανε, πραγματικών στοιχείων της αγοράς και με κατάλληλη στατιστική επεξεργασία, παρουσίασε αφενός την κατανομή των επιμέρους κέντρων κόστους ενός τυπικού φωτοβολταϊκού πάρκου εγκατεστημένης ισχύος 400-500 kW (Διάγραμμα 1) και αφετέρου με αναλύσεις παλινδρόμησης (regression analysis – Διαγράμματα 2 έως 5) την εξέλιξη του ανηγμένου κόστους σε βάση indexed επιμέρους στοιχείων του, που όπως επεσήμανε οδηγούν την «κούρσα» ακρίβειας όχι μόνο στα έργα κατασκευής φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων ανεξαρτήτως ισχύος αλλά και γενικότερα στον τεχνικό τομέα και την εθνική οικονομία.
Αναλυτικότερα, όπως φαίνεται στο Διάγραμμα 2 το ανά watt indexed κόστος των φωτοβολταϊκών πάνελς για παραγγελίες Μαρτίου 2022 έχει αυξηθεί κατά 30% σε σχέση με τα τέλη 2020 - αρχές 2021, ενώ από την εξέλιξη της καμπύλης προκύπτει η κατάσταση επιδεινούμενη. Σε ότι αφορά τα καλώδια εναλλασσόμενου ρεύματος μέσης και χαμηλής τάσης (Διαγράμματα 3-4) που πέραν των φωτοβολταϊκών» χρησιμοποιούνται ευρύτερα στην οικονομία, οι αυξήσεις φθάνουν στο δυσθεώρητο 75% σε σχέση με το 2019-2020, ενώ στα καλώδια συνεχούς ρεύματος οι αυξήσεις αγγίζουν το 35%.
Σημαντικά επιβαρυμένη είναι η κατάσταση και στους Υποσταθμούς ΧΤ/ΜΤ με αυξήσεις της τάξης του 20% σε σχέση μόλις με πέρυσι σύμφωνα με την παρουσίαση του Προέδρου του ΣΠΕΦ, ενώ από το «χορό» των αυξήσεων δεν λείπουν και οι Όροι Σύνδεσης ΔΕΔΔΗΕ με έως διπλασιασμό του κόστους τους σε σχέση με μερικά χρόνια πριν, στοιχείο που συνδέεται βεβαίως όχι μόνο με την αύξηση του κόστους των υλικών αλλά και με τις ευρύτερες ενισχύσεις δικτύου στις οποίες προβαίνει ο διαχειριστής για την αύξηση του ηλεκτρικού χώρου των γραμμών του και τα οποία ως γνωστόν μετακυλίονται στο σύνολο τους στους επενδυτές. Τέλος στις μεταλλικές βάσεις στήριξης παρά την μείωση του αριθμού των πάνελς ένεκα της αύξησης της ισχύος τους, σε ανηγμένη βάση ανά watt δεν προκύπτει εξοικονόμηση όπως για χρόνια αναμενόταν, αφού οι αυξήσεις στο χάλυβα της έχουν απορροφήσει.
Προς αντιμετώπιση της κατάστασης ο κ. Λουμάκης ζήτησε να «παγώσει» κάθε σκέψη για περαιτέρω αποκλιμάκωση των ταριφών για τα νέα κάθε φορά φωτοβολταϊκά έργα που κατασκευάζονται. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, το υπουργείο με τον ν. 4903/2022 αναπροσάρμοσε προς τα πάνω τις ταρίφες εκτός διαγωνισμού ΡΑΕ των νέων αιολικών έργων έως 6 MW (αντί 3 MW προηγουμένως) στα 89 ευρώ/MWh αντί 72 ευρώ/MWh πριν. Στην ίδια ακριβώς φιλοσοφία και επί τη βάσει των πραγματικών αυξήσεων στα στοιχεία κόστους που καταγράφονται και στα φωτοβολταϊκά, η τρέχουσα ταρίφα των 65,74 ευρώ/MWh όχι μόνο δεν χωρεί να μειωθεί στα 63 ευρώ/MWh για δηλώσεις ετοιμότητας έργων από 1/9/22, όπως τώρα προβλέπει ο νόμος, αλλά στο πλαίσιο μιας απολύτως τεχνοκρατικής προσέγγισης οφείλει και να αναπροσαρμοστεί κατάλληλα προς τα πάνω. Ο ΣΠΕΦ το επόμενο διάστημα θα αποστείλει στο ΥΠΕΝ την πρόταση του για το θέμα αυτό.
Περαιτέρω αν, όπως υπογράμμισε ο κ. Λουμάκης, οι μη καθετοποιημένοι ανανεώσιμοι παραγωγοί που προσφέρουν διαφάνεια, σταθερά και πραγματικά χαμηλά κόστη ρεύματος 3 έως 5 φορές φθηνότερα από των συμβατικών δεν προστατευθούν από τους καθετοποιημένους παίκτες που λόγω της διεξόδου τους στην λιανική αγορά απολαμβάνουν άλλες δυνατότητες πώλησης της παραγωγής τους σε πολλαπλάσιες τιμές, θα εκλείψουν και κάτι τέτοιο θα επιτείνει σημαντικά την πρόκληση των ουρανοκατέβατων κερδών που προσφέρει η απευθείας συμμετοχή στις αγορές του Target Model, δυνατότητα όμως που έχουν ουσιαστικά μόνο οι καθετοποιημένοι παίκτες σήμερα στην αγορά.
Τέλος ο κ. Λουμάκης έθεσε στη δημόσια συζήτηση και το πρόβλημα του αυξημένου πληθωρισμού, που πλέον διαβρώνει την οικονομική απόδοση των επενδύσεων ΑΠΕ, αφού ως γνωστόν η ετήσια αναπροσαρμογή των ταριφών έστω και σε κλάσμα του τιμαρίθμου που ίσχυε μέχρι πριν δέκα χρόνια, σήμερα απουσιάζει και χρήζει επαναφοράς.
