Επί Ρουμανικού εδάφους θα πραγματοποιηθεί τελικά η αναβληθείσα συνάντηση του υπουργού Ενέργειας Κώστα Σκρέκα με τον Αζέρο συναδελφό του Παρβίζ Σαχμπάζοφ . Το ραντεβού που θα γίνει την προσεχή Πέμπτη, έχει κλειστεί στο περιθώριο του Romanian Gas Comference που ξεκινάει αύριο στο Βουκουρέστι.
Οι δύο υπουργοί θα βρεθούν στο ίδιο πάνελ με τους αντίστοιχους υπουργούς ενέργειας της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της Ουκρανίας, της Μολδαβίας, της Ουγγαρίας, της Τουρκίας και εκπροσώπου του ενεργειακού τομέα της Γεωργίας.
Με τον Αζέρο υπουργό ο Κώστας Σκρέκας θα εξετάσει τις εναλλακτικές στην περίπτωση διαταραχής εφοδιασμού του αγωγού Turk Stream, μέσω του οποίου εισέρχεται στο ελληνικό σύστημα το ρωσικό αέριο.
Άλλωστε, οι δύο χώρες ήδη συνεργάζονται στενά, με την Ελλάδα να αξιοποιεί τον αγωγό TAP, καλύπτοντας πάνω από το 20% των ελληνικών εισαγωγών αερίου με αζέρικο αέριο. Στο μετοχικό κεφάλαιο του ΤΑΡ συμμετέχουν οι BP (20%), SOCAR (20%), Snam (20%), Fluxys (19%), Enagás (16%) και Axpo (5%). Μάλιστα, οι Snam, Fluxys και Enagás είναι και μέτοχοι του ελληνικού Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ).
Η συνάντηση συμπίπτει με τις διαπραγματεύσεις των μετόχων του TAP, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη, για την ενίσχυση της μεταφορικής ικανότητας του αγωγού. Είναι αξιοσημείωτο ότι έχει ήδη συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η αύξηση των εξαγωγών αζέρικου φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε διπλάσια επίπεδα από τα σημερινά, δηλαδή, πάνω από 20 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως έως το 2027, συμφωνία που συνεπάγεται και επέκταση του TAP, σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου του Αζερμπαιτζάν Ίλχαμ Αλίεφ στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Συμφωνία Κομισιόν -Αζερμπαϊτζάν
Τα «χέρια» μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Κομισιόν είχαν δοθεί στο Μπακού στις 18 Ιουλίου, οπότε και υπεγράφη σχετική συμφωνία, κατά την επίσκεψη εκεί της πρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κυρίας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και της Επιτρόπου Ενέργειας κυρίας Κάντρι Σίμσον με στόχο ένα νέο deal για περισσότερο αζέρικο αέριο, προκειμένου να υποκατασταθούν ρωσικοί ενεργειακοί πόροι. Τότε η Κομισιόν είχε προτρέψει τα κράτη μέλη να προχωρήσουν σε συμφωνίες με το Αζερμπαϊτζάν για έξτρα εισαγωγές φυσικού αερίου και στήριξη της επέκτασης του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, ο οποίος πλέον αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας ενέργειας.
Το σχετικό market test που θα διερευνήσει εάν υπάρχει επαρκής ζήτηση για έξτρα δέσμευση χωρητικότητας στον TAP και θα κρίνει την τελική απόφαση αναμένεται προς τα τέλη του έτους ή στις αρχές του 2023. Έως σήμερα από τα περίπου 14,4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που εξήγαγε το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη _ δηλαδή 8,1 δισ. κυβικά μέτρα το 2021 και 6,3 δισ. κυβικά μέτρα το 2022 (έως σήμερα) _ τα 12 δισ. κυβικά μέτρα καταναλώθηκαν στην αγορά της Ιταλίας. Πάντως, σύμφωνα με την κοινοπραξία του TAP ο στόχος για αύξηση των παραδόσεων φυσικού αερίου από εφέτος είναι εφικτός και μπορεί έως το τέλος του έτους να φτάσουν τα 12 δισ. κυβικά μέτρα συνολικά για το 2022.
Στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, τα μερίδια των φυσικών παραδόσεων αερίου, μέσω των αγωγών, το 2022 προέρχονται σε ποσοστό:
– 21,45% από το Σιδηρόκαστρο (όπου φτάνει ρώσικο αέριο μέσω του Turk Stream) έναντι 39,75% το 2021,
– 22,10% από τη Νέα Μεσημβρία (αζέρικο αέριο μέσω του TAP) έναντι 19,37% πέρυσι
– 2,45% από τους Κήπους Έβρου (μέσω της τουρκικής Botas) από 5,73% το 2021,
– 53,97% από την Αγία Τριάδα απέναντι από τη Ρεβυθούσα (LNG) έναντι 35,16% πέρυσι.
