Με “ώθηση” από τις ΑΠΕ αλλά και τις εισαγωγές η χονδρεμπορική τιμή στην Αγορά της Επόμενης Μέρας έγραψε για σήμερα και νέα χαμηλά έτους. Συγκεκριμένα η Τιμή Εκκαθάρισης στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας η χονδρική τιμή ηλεκτρισμού διαμορφώθηκε για σήμερα (Τρίτη 14 Μαρτίου) στα 89,74 ευρώ/MWh και είναι μειωμένη κατά 8% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα.
Η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώθηκε στα 161,41 ευρώ/MWh ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώθηκε στα 4,95 ευρώ/MWh. Ουσιαστικά για δεύτερη μέρα καταγράφονται τιμές κάτω από τα 100 ευρώ/MWh
Στο ενεργειακό μείγμα ο λιγνίτης κατέχει 14,2%, το φυσικό αέριο 21% τα υδροηλεκτρικά 2,2% οι εισαγωγές 23,4% και οι ΑΠΕ στο 35%.
Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στις 7,470 MWh και οι εισαγωγές στις 30,976 MWh.
Η τιμή των 89,74 ευρώ/MWh είναι η χαμηλότερη εντός του Μαρτίου ενώ και χθες η τιμή εκκαθάρισης ήταν κάτω από τα 100 ευρώ και ειδικότερα στα 97,42 ευρώ ανά MWh.
H χαμηλότερη τιμή το 2023 ήταν στις 19 Ιανουαρίου με τη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας να διαμορφώνεται στα 58,44 ευρώ/MWh με τη μέση τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας να έχει πέσει στα επίπεδα του Ιανουαρίου του 2021.
Ανάλογη είναι η εικόνα σε όλη την Ευρώπη. Μάλιστα στη “γειτονιά” μας, σε Βουλγαρία και Ρουμανία, οι τιμές είναι χαμηλότερες, (γι αυτό άλλωστε και οι σημαντικές εισαγωγές) με τιμές στα 83,59 ευρώ/MWh. Στην Ιταλία η τιμή είναι στα 131,44 ευρώ/MWh, στη “λιγνιτική” Πολωνία στα 96,14 ευρώ/MWh, στη Γερμανία στα 71,48 ευρώ/MWh (με αύξηση σε σχέση με χθες άνω του 92%) και στη Γαλλία στα 80,98 ευρώ/MWh, (με ποσοστιαία άνοδο άνω του 80%). Στην Ιβηρική Χερσόνησο και πάλι οι τιμές είναι στο χαμηλότερο επίπεδο από όλες της χώρες με τιμές στα 61,51 ευρώ/MWh στην Ισπανία και 64,41 ευρώ/MWh. Στην, δε, Τουρκία η τιμή είναι στα 119,81 ευρώ/MWh.
Όπως αναφέρθηκε στην “προσγείωση” των τιμών στην Ελλάδα βοήθησαν ο καιρός, που κρατά χαμηλά τη ζήτηση, αλλά και οι “αέρηδες” που φέρνουν αποδόσεις στα αιολικά, ενώ ρόλο, βέβαια, παίζει και η πτώση των τιμών του φυσικού αερίου, που παραμένει σταθερά, παρά τις αυξομειώσεις στην περιοχή των 50 ευρώ ανά MWh.
Υπενθυμίζεται ότι στις 15 Δεκεμβρίου η τιμή στον δείκτη TTF ήταν στα 135,6 ευρώ/MWh. Χθες διαμορφώθηκε στα 49,5 ευρώ/MWh σημειώνοντας πτώση κατά 6,19%.
Πάντως, οι αβεβαιότητες, στην αγορά, με βάση όσα αναφέρουν αναλυτές παραμένουν εν όψει του επόμενου χειμώνα και της προσπάθειας να πληρωθούν και πάλι οι αποθήκες. Όπως αναφέρει ανάλυση της Unicredit, εξαιτίας του συνδυασμού, μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας και ήπιων καιρικών συνθηκών, η κατανάλωση φυσικού αερίου έχει μέχρι στιγμής περιοριστεί εξαιρετικά σε όλη την Ευρώπη. Αποτέλεσμα είναι η τιμή TTF να έχει μειωθεί κατά περίπου 85% από την καλοκαιρινή κορύφωση των 340 ευρώ/MWh και να κινείται στα 50 ευρώ/MWh, ενώ οι αποθηκευτικοί χώροι της Ευρώπης είναι γεμάτοι σε ποσοστό 64% το οποίο είναι κατά 10% υψηλότερο από τον ιστορικό μέσο όρο για αυτήν την περίοδο του έτους. Ωστόσο, με βάση την ανάλυση προβλέπεται ότι οι τιμές του φυσικού αερίου στο ολλανδικό hubTTF θα κινηθούν κατά μέσο όρο στα 80-90 ευρώ/MWh το δεύτερο εξάμηνο του 2023.
Οι πολιτικές
Στον δρόμο πάντως της εξοικονόμησης και της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα αναμένεται να βαδίσει η ΕΕ και η χώρα. Στο πλαίσιο αυτό αναμένονται με ενδιαφέρον οι ανακοινώσεις για την αναμόρφωση της αγοράς ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ αλλά και το πλάνο χρηματοδότησης δράσεων του RepowerEU από τα αδιάθετα κονδύλια δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Ήδη, στην Ελλάδα εξετάζεται να διατεθούν τα 769 εκατ. που αναλογούν στην Ελλάδα από το RepowerEU σε δράσεις στήριξης της αυτοπαραγωγής, αλλά κι εφόσον ο ΕΛΑΠΕ είναι πλεονασματικός στο 2023 να ανακατευθυνθούν προς ανάλογα έργα τα χρήματα που αναλογούν στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) από το Ταμείο Ανάκαμψης (202 εκατ. ευρώ).
Τέρμα οι επιδοτήσεις
Μήνυμα για επαναφορά σε καθεστώς δημοσιονομικής πειθαρχίας με φραγμό σε οριζόντιες ενεργειακές επιδοτήσεις έστειλε η συνεδρίαση του Eurogroup της Δευτέρας (13/3).
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην κοινή δήλωση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης "συμφωνούμε ότι κατά την περίοδο 2023-24, οι συνετές δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στη διασφάλιση της μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους". Επισημαίνεται ακόμα ότι πρέπει "να αποφύγουμε μόνιμα μέτρα που αυξάνουν το έλλειμμα".
Αναλυτικά το ανακοινωθέν του Eurogroup:
"Η οικονομία της ευρωζώνης έχει καταγράψει ισχυρή ανάκαμψη μετά την πανδημία και έχει ξεπεράσει τις επιπτώσεις από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ιδίως όσον αφορά το σοκ στις τιμές της ενέργειας. Η οικονομία εισήλθε στο 2023 σε πιο υγιή κατάσταση από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως παρά τον υψηλό πληθωρισμό. Οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με την κορύφωση του περασμένου καλοκαιριού, παρόλο που εξακολουθούν να είναι υψηλές για τα ιστορικά δεδομένα. Ο πληθωρισμός φαίνεται ότι δεν θα φτάσει σε πιο υψηλά επίπεδα, αλλά πρόκειται να παραμείνει υψηλός για κάποιο χρονικό διάστημα, με τον δομικό να κινείται ακόμη ανοδικά. Οι αγορές εργασίας παρουσιάζουν υψηλές επιδόσεις, με το ποσοστό ανεργίας να βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα
Ωστόσο, η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει υποτονική το 2023 και να επιταχυνθεί σταδιακά το 2024. Ενώ η αβεβαιότητα γύρω από τις προοπτικές της οικονομίας, ιδίως σε σχέση με γεωπολιτικούς και ενεργειακούς παράγοντες, παραμένει αυξημένη, οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη εμφανίζονται πιο ισορροπημένοι από ό,τι στο παρελθόν. Αυτό ενισχύει την ανάγκη να παραμείνει ευέλικτη η δημοσιονομική πολιτική στο μέλλον.
Για την παροχή μελλοντικής καθοδήγησης όσον αφορά τη δημοσιονομική μας πολιτική, έχουμε λάβει υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2023 σχετικά με τη δημοσιονομική καθοδήγηση για το 2024. Συμφωνούμε ότι κατά την περίοδο 2023-24, οι συνετές δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στη διασφάλιση της μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους, αυξάνοντας παράλληλα τη δυνητική ανάπτυξη με βιώσιμο τρόπο και αντιμετωπίζοντας την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και τους στόχους ανθεκτικότητας μέσω επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.
Η δημοσιονομική πολιτική θα συμβάλει στη διασφάλιση της σταθερότητας της οικονομίας της ευρωζώνης και θα διευκολύνει την αποτελεσματική μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού. Υπό το πρίσμα των προοπτικών της οικονομίας και σε ένα πλαίσιο υψηλού πληθωρισμού και σφιχτών χρηματοδοτικών συνθηκών, επαναλαμβάνουμε ότι η ευρεία δημοσιονομική τόνωση της συνολικής ζήτησης δεν μπορεί να δικαιολογηθεί.
Ως εκ τούτου, θα παρακολουθούμε στενά τον αντίκτυπο στη συνολική ζήτηση και στον δημοσιονομικό προσανατολισμό των πρόσθετων μέτρων ενεργειακής στήριξης ή την παράταση των υφιστάμενων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την αβεβαιότητα για την εξέλιξη των τιμών της ενέργειας. Πρέπει να αποφύγουμε μόνιμα μέτρα που αυξάνουν το έλλειμμα. Δεδομένων των ισχυρών δευτερογενών επιπτώσεων στις αγορές ενέργειας και για τις οικονομίες της ευρωζώνης, θα συντονίσουμε τα μέτρα μας για τη διατήρηση των ίσων όρων ανταγωνισμού και της ακεραιότητας της ενιαίας αγοράς.
Τα μέτρα μας μέχρι στιγμής έχουν μετριάσει τον αρχικά υπερβολικό αντίκτυπο του ενεργειακού πληθωριστικού σοκ στις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, ωστόσο, το δημοσιονομικό κόστος επιβαρύνει τα δημόσια οικονομικά. Περνάμε σταδιακά από την ευρεία υποστήριξη σε πιο στοχευμένα μέτρα με βελτιωμένο σχεδιασμό, αποτελεσματικότητα και προσβασιμότητα. Ελλείψει νέων κραδασμών στις τιμές, θα συνεχίσουμε να καταργούμε σταδιακά τα μέτρα ενεργειακής στήριξης, τα οποία θα συμβάλλουν επίσης στη μείωση των κρατικών ελλειμμάτων.
Kοιτάζοντας προς τα μπρος, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τις προσπάθειες συντονισμού ενόψει του επόμενου χειμώνα. Στο βαθμό που απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες, θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και τις βιώσιμες επιχειρήσεις, διατηρώντας παράλληλα κίνητρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Η μόνη μόνιμη λύση για την ενεργειακή κρίση είναι η συνέχιση της μείωσης της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Σε αυτό το πλαίσιο, θα επικεντρωθούμε στη διασφάλιση της έγκαιρης υλοποίησης μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, επίσης στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του REPowerEU. Θα συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας για τον συντονισμό της δημοσιονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ."
Έρχονται προτάσεις
Ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου, αναφερόμενος στα δημοσιονομικά είπε πως «συμφωνήσαμε πως η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να εξυπηρετεί τη βιωσιμότητα του χρέους σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο». Μιλώντας για τις πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρωζώνης, είπε ότι «συζητήσαμε για τον πληθωρισμό, καθώς οι τιμές παραμένουν σε υψηλό επίπεδο παρά την αποκλιμάκωση των ενεργειακών τιμών».
Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Κομισιόν, Πάολο Τζεντιλόνι, ξεκίνησε την παρέμβαση του λέγοντας πως «η ευρωπαϊκή οικονομία μπήκε στο 2023 σε καλύτερη κατάσταση από αυτή που αναμέναμε, αλλά δεν έχουμε «βγει από το δάσος» ακόμα.
Σε σχόλιο για τις συζητήσεις για τη δημοσιονομική διακυβέρνηση της ΕΕ, ο ίδιος ανέφερε πως στο σημερινό Eurogroup καταγράφηκε πρόοδος στις συζητήσεις και πως η Κομισιόν θα παρουσιάσει τις προτάσεις της για το θέμα μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Πιέρ Γκραμένια, ανέφερε πως οι οικονομικές προοπτικές έχουν βελτιωθεί το τελευταίο διάστημα και μια ύφεση στην Ευρωζώνη είναι «πλέον λιγότερο πιθανή». «Ο πληθωρισμός μειώνεται, ωστόσο σε δομικό επίπεδο οι πιέσεις επιμένουν και εκεί θα πρέπει να εστιάσουμε.
Οι αγορές πάντως περιμένουν ότι ο δομικός πληθωρισμός θα υποχωρήσει. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε πώς οι αγορές αξιολογούν την πορεία του πληθωρισμού. Η δημοσιονομική βοήθεια πάντως θα πρέπει σταδιακά να αποσυρθεί - τώρα είναι η ώρα να εστιάσουμε στη βιωσιμότητα του χρέους» πρόσθεσε ο επικεφαλής του ESM.
