Η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος σε κάθε χώρα διαμορφώνεται αφενός από το μείγμα ηλεκτροπαραγωγής και τη ζήτηση, αφετέρου από τις διασυνδέσεις δηλαδή από το μείγμα των γειτονικών χωρών.
Aυτό επισημαίνει μεταξύ άλλων ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ κ. Γιώργος Στάσσης, σε απάντηση σε κοινοβουλευτική ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με την διαμόρφωση των τιμών χονδρεμπορικής.
Ως εκ τούτου, αναφέρει δεν έχει νόημα να συγκρίνουμε τη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος της Ελλάδας με την αντίστοιχη τιμή άλλων μακρινών χωρών της Ευρώπης, με τις οποίες δεν υπάρχει άμεση διασύνδεση και οι οποίες έχουν πολύ διαφορετικό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.
Αντίθετα έχει νόημα, τονίζει, να συγκρίνουμε τις χονδρεμπορικές τιμές των γειτονικών διασυνδεδεμένων και συζευγμένων χωρών δηλαδή της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας.
Ο κ. Στάσσης προσκόμισε μάλιστα και σχετικό πίνακα που παραθέτει πως εξελίχθηκαν οι τιμές από το 2017 έως σήμερα, έχοντας συμπεριλάβει ενδεικτικά και τις τιμές της Γερμανίας που είναι μια χαρακτηριστική αγορά τιμών της κεντρικής Ευρώπης.
Ο επικεφαλής της ΔΕΗ αναφέρει ότι παρατηρείται διαχρονικά η χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα να είναι από τις υψηλότερες συνήθως μεταξύ Ιταλίας και Βουλγαρίας ενώ μάλιστα κάποιες χρονιές (2017, 2019 2020), η τιμή της Ελλάδας είναι ακριβότερη.
Από την στιγμή που ξεκίνησε το target model και ειδικά από τη στιγμή που έγινε η σύζευξη των αγορών επόμενης μέρας της Ελλάδας με την Ιταλία και την Βουλγαρία έχει αρχίσει να παρατηρείται σύγκλιση τιμών μεταξύ των γειτονικών χωρών.
Με την θέση σε εμπορική λειτουργία της δεύτερης διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας προσεχώς, ο κ. Στάσσης αναφέρει ότι αναμένεται ισχυρότερη σύγκλιση τιμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας.
Η συμμετοχή των υδροηλεκτρικών
Σχετικά με το ρόλο των υδροηλεκτρικών στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής για την διαμόρφωση της υψηλής τιμής χονδρεμπορικής, ο κ. Στάσσης, αναφέρει ότι η λειτουργία των υδροηλεκτρικών σταθμών βασίζεται στην διαθεσιμότητα του όγκου υδάτων που μπορεί να αξιοποιηθεί και στην περίπτωση των ελληνικών υδροηλεκτρικών στην ποσότητα υδάτων που βρίσκεται στους ταμιευτήρες των φραγμάτων. Καθοριστική παράμετρος διαχείρισης αποτελεί η εξασφάλιση της παροχής υποχρεωτικών εγχύσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους που αφορούν ύδρευση, άρδευση και οικολογική παροχή.
Πέραν αυτών των ποσοτήτων οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί χρησιμοποιούνται παγκοσμίως για την κάλυψη αιχμών ζήτησης και εφεδρειών του συστήματος προκειμένου να εξασφαλίσουν την μακροπρόθεσμη ασφάλεια του συστήματος και επομένως η διαχείριση των ποσοτήτων αυτών γίνεται με φειδώ.
Για το λόγο αυτό οι περισσότερες ποσότητες ενέργειας που παράγονται από υδροηλεκτρικούς σταθμούς πέραν των υποχρεωτικών νερών, εκκαθαρίζονται κατά τις ώρες της πρωινής και βραδινής στιγμής του συστήματος οι οποίες κατά κανόνα έχουν και υψηλότερες τιμές.
Σε ό,τι αφορά το ερώτημα των βουλευτών για τον υπολογισμό του πλαφόν αποζημίωσης για τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, ο κύριος Στάσσης αναφέρει ότι το πλαφόν αποζημιώσεις των μεγάλων υδροηλεκτρικών καθορίστηκε σε 112 € ανά μεγαβατώρα. Διευκρινίζει μάλιστα ότι όσον αφορά την αξία των υδροηλεκτρικών στις αγορές σποτ αυτό που έχει σημασία δεν είναι το μεταβλητό κόστος λειτουργίας τους, αλλά το κόστος υποκατάστασης θερμικής παραγωγής που είναι κατά κανόνα πολύ υψηλότερο και αυτό εξαιτίας της σπανιότητάς του πόρου και της ανάγκης για χρήση του με ιδιαίτερη φειδώ για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού. Σημειώνεται επίσης ότι το σχετικό πλαφόν αποζημίωσης των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας που θεσμοθετήθηκε από το ευρωπαϊκό συμβούλιο το Σεπτέμβριο του 2022 με σκοπό την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, τέθηκε στα 180 € ανά μεγαβατώρα και εφαρμόζεται σε όλες τις τεχνολογίες παραγωγής πλην των μονάδων φυσικού αερίου.
