Ξεκινά από το λιμάνι Σεντσέν η πορεία του BYD Explorer 1 που αποτελεί "σφραγίδα" της κυριαρχίας της Κίνας στην ηλεκτροκίνηση.
Το σχεδόν διακοσίων μέτρων μήκους BYD Explorer 1, με δυνατότητα μεταφοράς έως και 7.000 οχημάτων, είναι το πρώτο roll-on roll-off φορτηγό πλοίο, το οποίο θα μεταφέρει τα κινεζικά αυτοκίνητα σε διάφορες χώρες του πλανήτη. Περίπου 5.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα του κορυφαίου κινέζου κατασκευαστή BYD (Build Your Dreams) σε γερμανικό λιμάνι ξεκινούν την πορεία τους προς τις διεθνείς αγορές "στέλνοντας" το σήμα της κυριαρχίας του Κινέζικου γίγαντα στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας αλλά και σε αυτόν των "κρίσιμων" πρώτων υλών, που απτελεούν τη βάση για τις μπαταρίες και τα υλικά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το "σενάριο' της BYD, προβλέπει ότι μέσα σε δύο χρόνια, ο στόλος πρόκειται να αυξηθεί σε συνολικά 8 οχηματαγωγά πλοία. "Οι κύριοι λόγοι για τη μεταφορά τόσων πολλών αυτοκινήτων από την Κίνα στην Ευρώπη είναι η μείωση του κόστους μεταφοράς, αλλά και για να καταστήσουμε ελεγχόμενη και αυτόνομη την αλυσίδα τροφοδοσίας", δήλωσε ο Κούι Ντονγκσού, επικεφαλής της κινεζικής Ένωσης Επιβατηγών Αυτοκινήτων (CPCA). Εκτός από την BYD και η κρατική αυτοκινητοβιομηχανία Saic, η οποία εγκαινίασε κοινοπραξία με τη Volkswagen, έβαλε πλώρη για τη Γερμανία τον Ιανουάριο με το δικό της ιδιόκτητο οχηματαγωγό "Saic Anji Sincerity" μεταφέροντας 3.700 ηλεκτροκίνητα. Ένα πλοίο της BYD θα χρειαζόταν περίπου 100 ημέρες για ένα ταξίδι μετ' επιστροφής, εκτιμά ο Κιάν Ρεντζίε από το ινστιτούτο CAR (Centre Automotive Research) με έδρα του Ντούισμπουργκ της Γερμανίας. Θεωρητικά τα οκτώ φορτηγά πλοία του ομίλου θα μπορούσαν να μεταφέρουν έως και 168.000 ηλεκτροκίνητα οχήματα στην Ευρώπη με τρία ταξίδια μετ' επιστροφής το καθένα.
Σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης, η Κίνα εξήγαγε 1,2 εκατομμύρια αυτοκίνητα το 2023, μια σχεδόν 78% αύξηση σε σχέση με την προπερασμένη χρονιά. Στοιχεία της γερμανικής Ομοσπονδιακής Αρχής Μεταφορών δείχνουν ότι ο αριθμός των νέων κινεζικών οχημάτων στους γερμανικούς δρόμους αυξήθηκε κατά 47,6% σε σχέση με το 2022. Αριθμητικά ωστόσο τα 33.699 κινεζικά οχήματα είναι πολύ λιγότερα από ό,τι άλλων κατασκευαστών άλλων χωρών. Βέβαια, ακόμη, η Κίνα δεν βρίσκεται ούτε στις πέντε κορυφαίες εταιρίες εισαγωγής στη Γερμανία, αλλά η πρόοδος είναι εμφανής.
Κρίσιμες πρώτες ύλες
Τη μονοσήμαντη εξάρτησης του παγκόσμιου συστήματος ενέργειας από την Κίνα επισήμανε, πριν λίγες μέρες, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της HelleniQ Energy Γιώργος Αλεξόπουλος, μιλώντας σε ημερίδα που διοργάνωσε το ΙΟΒΕ για την πορεία υλοποίησης των έργων του RRF και του REPower EU δίνοντας το στίγμα των νέων προκλήσεων που αναδύονται στο άμεσο μέλλον και ένεκα της προσπάθειας, ειδικά της ΕΕ, για απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, μετά και την Ουκρανική κρίση. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Αλεξόπουλος, το καρτέλ του ΟΠΕΚ στο πετρέλαιο, όπως το γνωρίζαμε μέχρι τώρα, δεν μπορεί να συγκριθεί με το τι συμβαίνει σήμερα με τις κρίσιμες πρώτες ύλες και την πρωτοκαθεδρία στον έλεγχό τους από την Κίνα. Με βάση τον κ. Αλεξόπουλο,η Κίνα έχει “κλειδώσει” ηγετική θέση στη διαδικασία παραγωγής “πράσινων τεχνολογιών” και ελέγχου των κρίσιμων πρώτων υλών που είναι απαραίτητες για την πράσινη μετάβαση.
Ήδη, το θέμα έχει αναδείξει ο αμερικανικός παράγων. τον περασμένο Νοέμβριο, σε συνέδριο του Economist, στην Αθήνα, το ζήτημα των κρίσιμων πρώτων υλών έθεσε και ο Francis Fannon, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιος για ενεργειακά θέματα. Για να επιτευχθεί ο στόχος για μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες εφοδιαστικές αλυσίδες που θα αντιμετωπίσουν την πρόκληση της Κίνας, σύμφωνα με τον πρώην υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ. Σημείωσε ότι η Κίνα, αν και δεν έχει τέτοια ατζέντα για το κλίμα, ελέγχει 70% έως 90% των μεταλλευμάτων και σπάνιων γαιών για τη μετάβαση στην καθαρή οικονομία. Όπως είπε, οι κυβερνήσεις πρέπει να επιδείξουν ρεαλισμό. Σημείωσε ότι δεν έχουν γίνει επενδύσεις στις σπάνιες γαίες, με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να υστερούν έναντι της Κίνας, και τόνισε ότι απαιτούνται κίνητρα για τον ιδιωτικό τομέα.
Παράλληλα, στο φόντο της ανακοίνωσης του Critical Raw Materials Act τον Μάρτιο του 2023, με το οποίο η ΕΕ έθεσε σαφή κριτήρια για για την αυτονομία της όσον αφορά τις πρώτες ύλες που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας, όπως το λίθιο και το κοβάλτιο, ο Georg Riekeles, αναπληρωτής διευθυντή στο European Policy Center (EPC), ανέφερε ότι η Κίνα είναι στρατηγικά προετοιμασμένη για την πράσινη μετάβαση και την εποχή μηδενικών εκπομπών, σε αντίθεση με την Ευρώπη.
«Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς στο ότι ως Ευρώπη βρισκόμαστε εκεί που ήταν η Κίνα πριν από 15 με 20 χρόνια περίπου», τόνισε χαρακτηριστικά, μιλώντας σε σχετική εκδήλωση του EURACTIV. «Τα σχέδια της Κίνας για την «καθαρή» τεχνολογία, είτε πρόκειται για μπαταρίες υδρογόνου, είτε για αιολική και ηλιακή ενέργεια, είτε για στρατηγικές για πρώτες ύλες, αναπτύχθηκαν πριν από 15, 20 χρόνια», πρόσθεσε.
Την ίδια ώρα με βάση το μήνυμα που απέστειλε στον πρόεδρο του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΜΕ), ο Κωνσταντίνο Γιαζιτζογλου, ο Α. Αϊβαλιώτης, Γενικός Γραμματέας ΥΠΕΝ, για τα 100 Χρόνια ΣΜΕ, “η εξορυκτική δραστηριότητα βρίσκεται στο επίκεντρο της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και ο ρόλος της, ιδιαίτερα στον τομέα των κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών, αναμένεται να διευρύνεται κάθε χρόνο και περισσότερο. Δεν θα πρέπει επ ουδενί όμως να ξεχνάμε ότι η βιώσιμη ανάπτυξη όλης της Ευρώπης βασίζεται στο σύνολο των πρώτων υλών της.
Η χώρα μας είναι μια ευρωπαϊκή χώρα που έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα να διαθέτει βέβαια και πιθανά κοιτάσματα σημαντικών κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών. Έχουμε υποχρέωση (με βάση και την CRMA) να προχωρήσουμε την έρευνα μας, ώστε να γνωρίσουμε καλύτερα την εκμεταλλευσιμότητά τους και το πραγματικό κοιτασματολογικό υλικό της χώρας σε κρίσιμα και στρατηγικά υλικά.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και με την σθεναρή υποστήριξη της πολιτικής ηγεσίας, αφενός δίνει μεγάλη έμφαση σε όλη την γκάμα των εξορυκτικών δραστηριοτήτων και αφετέρου επικεντρώνεται να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις που θέτει η CRMA, δηλαδή η European Critical Raw Materials Act” τόνισε ο κ. Αϊβαλιώτης.
Σημειώνεται ότι πριν λίγες μέρες τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας, ως εργαλείο ενεργειακής διπλωματίας αναφέρεται σε άρθρο του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος της Ελληνικός Χρυσός, κ. Χρήστος Μπαλάσκας τόνισε ότι γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική η ανάγκη για πιο αποτελεσματική βιώσιμη ανάπτυξη και για αυτονομία της Ευρώπης σε ό,τι αφορά την προμήθεια ορυκτών πρώτων υλών.
Όπως ανέφερε, “η στρατηγική της Ε.Ε. για τη σταδιακή απεξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα και για τη δραστική μείωση των εκπομπών CO2 έχει φέρει στο επίκεντρο της συζήτησης τις Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες (ΚΟΠΥ), όπως o χαλκός, το λίθιο, το νικέλιο κ.ά. και τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχουν στο ταξίδι της Ευρώπης προς τη βιωσιμότητα.
Σε ένα περιβάλλον έντονων ενεργειακών, γεωπολιτικών, και κλιματικών προκλήσεων, η στροφή στις ΚΟΠΥ είναι το «κλειδί» για την ανάπτυξη αποδοτικότερων τεχνολογιών που σχετίζονται με τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών (net zero), όπως η ηλεκτροκίνηση, η ανάπτυξη νέων δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τεχνολογιών ΑΠΕ, ενώ παράλληλα αποτελούν τη βάση σε πληθώρα έτερων κομβικών τομέων, όπως η ιατρική, η γεωργία, οι κατασκευές, η πληροφορική κ.ά. “
Υπενθύμισε, δε, ότι στα Μεταλλεία Κασσάνδρας στη ΒΑ Χαλκιδική, η Ελληνικός Χρυσός αναπτύσσει μία από τις μεγαλύτερες άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα (1,3 δισ. δολ. μέχρι σήμερα, και πρόσθετες δρομολογημένες επενδύσεις ύψους 1,9 δισ. δολ. τα επόμενα χρόνια, επιπλέον 80 εκατ. ευρώ σε έργα κοινωνικού χαρακτήρα), στη βάση των αρχών της Υπεύθυνης Μεταλλευτικής Δραστηριότητας (Responsible Mining) ενσωματώνοντας στην πράξη τις πλέον υπεύθυνες πρακτικές του κλάδου διεθνώς.
Συνολικά, φέτος ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) με αφορμή τη συμπλήρωση των πρώτων 100 χρόνων λειτουργίας του αναδεικνύει με μια καμπάνια σε όλη τη χώρα την αξία των ορυκτών πρώτων υλών. Μάλιστα, ήδη, στην πρώτη εκδήλωση, πριν ένα μήνα περίπου, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου, κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, αναφέρθηκε στη συμβολή της δραστηριότητας των ελληνικών εξορυκτικών επιχειρήσεων για την κοινωνικό- οικονομική ανάπτυξη της χώρας, την τόνωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) και της απασχόλησης, μέσα από τη δημιουργία δεκάδων χιλιάδων καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας και την εισροή συναλλάγματος λόγω του εξαγωγικού προσανατολισμού του μεταλλευτικού κλάδου– σε περιόδους που ήταν ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της χώρας καθώς επίσης και στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας και καινοτομίας.
