Το νέο πλαίσιο των διαγωνισμών για «κατοχύρωση» τιμής αποζημίωσης έργων ΑΠΕ (που θα ενσωματώνει περιορισμούς έγχυσης και υποχρέωση εγκατάστασης μπαταρίας), ο οδικός χάρτης των περικοπών ΑΠΕ ώστε να γίνονται με συντεταγμένο τρόπο και οι εξαγγελθείσες ρυθμίσεις για τις ρευματοκλοπές και την Καθολική Υπηρεσία περιέχονται -μεταξύ άλλων- στο πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το πολυνομοσχέδιο που αναμένονταν εδώ και καιρό κατατέθηκε τρία λεπτά πριν τα μεσάνυχτα του Σαββάτου σε δημόσια διαβούλευση-εξπρές 7 ημερών, μετά την λήξη της οποίας -και την ενσωμάτωση παρατηρήσεων από τους φορείς- θα πάρει το δρόμο της κατάθεσης στη Βουλή. Οι βασικότερες ενεργειακές ρυθμίσεις του είναι οι εξής:
1.Αναφορικά με τις ρευματοκλοπές -που ανοίγουν κάθε χρόνο «τρύπα» της τάξης των 400 εκατ. ευρώ με το βάρος να επωμίζονται οι συνεπείς καταναλωτές όπως έχει δηλώσει ο Υπουργός ΠΕΝ Θ. Σκυλακάκης- προβλέπεται ότι σε περίπτωση αλλαγής χρήστη - καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας σε παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, ο νέος χρήστης οφείλει να προσκομίσει νέα επικαιροποιημένη Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη, στην οποία ο αδειούχος ηλεκτρολόγος εγκαταστάτης θα βεβαιώνει και τη μη παραβίαση του μετρητή. Με την σχετική ρύθμιση μπαίνουν στο «στόχαστρο» και οι ηλεκτρολόγοι που «πειράζουν» τους μετρητές διευκολύνοντας τις ρευματοκλοπές, καθώς προβλέπεται η αφαίρεση αδείας του ηλεκτρολόγου που θα καταδικαστεί αμετάκλητα για συμμετοχή ή συνέργεια σε ρευματοκλοπή.
2. Αναφορικά με τις περικοπές της πράσινης ενέργειας -που αναμένεται να αυξηθούν όσο αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ χωρίς παράλληλη αύξηση της ζήτησης και ελλείψει δυνατότητας αποθήκευσης- προβλέπεται μεταβατικός μηχανισμός έως ότου ισχύσει το μόνιμο πλαίσιο που θα ισχύσει από την άνοιξη του 2025, σε συνέχεια της παράδοσης της εισήγησης της Ομάδας Διαχείρισης Έργου που έχει συσταθεί επί τούτου (που αναμένεται το φθινόπωρο), στην οποία θα στηριχθεί η εφαρμοστική απόφαση του ΥΠΕΝ. Έως τότε θα ισχύσει μεταβατικό πλαίσιο στο οποίο τον πρώτο λόγο για τις περικοπές θα έχουν οι Διαχειριστές Συστήματος και Δικτύου ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ, όπως συμβαίνει και σήμερα. Κατά το μεσοδιάστημα ορίζεται ότι σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη του 1 MW που κατά την 1η Μάϊου 2024 δεν διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές για τον περιορισμό της ισχύος που εγχέουν μετά από εντολή του Διαχειριστή θα πρέπει να τις εγκαταστήσουν εντός 6 μηνών από την 1η Μάϊου 2024. Σε περίπτωση μη υλοποίησης της υποχρέωσης αυτής, οι Μονάδες για κάθε περίοδο που εκδόθηκε Εντολή Περιορισμού Έγχυσης επιστρέφουν 25% των εσόδων που έχουν λάβει από τις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας, χωρίς να δικαιούνται αποζημίωση από τον ΔΑΠΕΕΠ για το σύνολο της ενέργειας που παρήχθη.
Για το μόνιμο πλαίσιο περιορισμών, η ρύθμιση προβλέπει ότι η απόφαση του ΥΠΕΝ θα περιλαμβάνει τα εξής:
-Την κατηγοριοποίηση των περιορισμών παραγωγής σταθμών ΑΠΕ ανάλογα με το αν σχετίζονται με τοπική συμφόρηση, λόγους ασφαλούς λειτουργίας του συστήματος ή του δικτύου, ή με πλεόνασμα προσφερόμενης παραγωγής στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.
-Τον καθορισμό ορίων επιβολής περιορισμών έγχυσης, οι αρχές και η προτεραιότητα επιβολής τους και η κατηγοριοποίηση των σταθμών, καθώς και η συνεργασία τους με σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, για κάθε επιμέρους αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (Αγορά Επόμενης Ημέρας, Ενδοημερήσια Αγορά, Αγορά Εξισορρόπησης) αφού ληφθούν υπόψη οι ανάγκες ανακατανομής.
-Την αποσαφήνιση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων μερών σε διμερή συμβόλαια που αφορούν παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αμιγώς από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.
-Τον σαφή προσδιορισμό των ρόλων του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ, του ΔΑΠΕΕΠ, των ΦΟΣΕ, των αυτοπαραγωγών και των λοιπών φορέων, στον προγραμματισμό και την εφαρμογή των περιορισμών παραγωγής.
-Τον καθορισμό των υποχρεώσεων των παραγωγών όλων των κατηγοριών σχετικά με την εγκατάσταση του αναγκαίου εξοπλισμού για τον περιορισμό της ισχύος και για την κατάλληλη προσαρμογή του εξοπλισμού προστασίας των σταθμών παραγωγής.
-Τον καθορισμό του χρόνου έναρξης ισχύος του πλαισίου περιορισμών παραγωγής.
3. Για την Καθολική Υπηρεσία που έχει αναδειχθεί σε «καταφύγιο» στρατηγικών κακοπληρωτών, το νομοσχέδιο προβλέπει διακοπή ηλεκτροδότησης τέσσερις μήνες μετά την ένταξη στο εν λόγω καθεστώς αν καταναλωτής συνεχίσει να μην πληρώνει το λογαριασμό ρεύματος. Μετά την πάροδο αυτού του διαστήματος, ο ΔΕΔΔΗΕ εφόσον δεν του έχει υποβληθεί δήλωση εκπροσώπησης από άλλο προμηθευτή ή δεν του έχει γνωστοποιηθεί η έκδοση από αρμόδια αρχή ή δικαστήριο προσωρινής διαταγής ή απόφασης αναστολής εκτέλεσης της απενεργοποίησης του μετρητή, αναλαμβάνει αμελλητί όλες τις αναγκαίες ενέργειες, για την απενεργοποίηση του μετρητή. Από το μέτρο -που δεν έχει αναδρομική ισχύ- εξαιρούνται οι ευάλωτοι πελάτες, ενώ δεν υπάρχει πρόβλεψη για την αποπληρωμή των οφειλών που έχουν ήδη συσσωρευτεί στους παρόχους της Καθολικής Υπηρεσίας.
4.Αναφορικά με τους νέους διαγωνισμούς για ΑΠΕ, προβλέπεται ότι μετά την 1η Μαΐου 2024, σταθμοί ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που μετέχουν σε ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών θα υπόκεινται σε περιορισμούς έγχυσης και στην υποχρέωση προσθήκης μπαταρίας. Η αλλαγή του πλαισίου για τους διαγωνισμούς προϋποθέτει εγκριτική απόφαση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εφόσον εισάγει ουσιώδεις τροποποίησης στο προηγούμενο πλαίσιο. Με Υπουργική Απόφαση του ΥΠΕΝ και κατόπιν εισήγησης της ΡΑΑΕΥ ορίζονται όλες οι αναγκαίες παράμετροι για την διεξαγωγή των διαγωνισμών. Συγκεκριμένα:
α) η εγκατεστημένη ισχύς, ανά τεχνολογία και κατηγορία σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α.., η οποία δημοπρατείται μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών
β) ο αριθμός των ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών ανά έτος,
γ) το χρονοδιάγραμμα πραγματοποίησης των ανταγωνιστικών διαδικασιών,
δ) η ελάχιστη χρονική διάρκεια από την προκήρυξη μέχρι την υποβολή προσφορών,
ε) το ελάχιστο ποσοστό ανταγωνισμού, καθώς και λοιποί κανόνες για τη διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων,
στ) η ανώτατη και η κατώτατη επιτρεπόμενη τιμή προσφοράς για κάθε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών,
ζ) οι τεχνολογίες και οι κατηγορίες των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που δύναται να συμμετέχουν στις εκάστοτε ανταγωνιστικές διαδικασίες, καθώς και ο βαθμός αδειοδοτικής τους ωριμότητας,
η) ο χρονικός ορίζοντας θέσης σε λειτουργία των έργων των επιλεγέντων σταθμών,
θ) το τέλος συμμετοχής υπέρ της Ρ.Α.Ε. που καταβάλλουν οι συμμετέχοντες,
ι) οι ειδικοί όροι επιβολής περιορισμών έγχυσης πλέον αυτών που έχουν οριστεί με την απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 10 του ν. 4951/2022 (Α’ 129) και οι υποχρεώσεις εγκατάστασης συστημάτων αποθήκευσης στους σταθμούς Α.Π.Ε. που επιλέγονται από τις εκάστοτε ανταγωνιστικές διαδικασίες,
ια) ο τύπος και τα χαρακτηριστικά των συστημάτων αποθήκευσης που υποχρεούνται να εγκαταστήσουν οι σταθμοί Α.Π.Ε., οι οποίοι επιλέγονται βάσει της αντίστοιχης ανταγωνιστικής διαδικασίας.».
5.Σημειώνεται τέλος ότι το νομοσχέδιο προβλέπει το τέλος των διοικητικά καθοριζόμενων «ταριφών» για μικρά φωτοβολταϊκά, καθώς ορίζεται ότι από την 1η Μαΐου 2024 παύουν οι συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης για φ/β σταθμούς, με εξαίρεση τα έργα στα πλαίσια του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Για τα μικρά φωτοβολταϊκά σε κορεσμένα δίκτυα και αυτών που είναι εγκατεστημένα στις Κυκλάδες και την Κρήτη, ως αντίστοιχη καταληκτική ημερομηνία ορίζεται στις 31 Δεκεμβρίου 2024.
